Według art. 7 ustawy z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej, renta socjalna nie przysługuje osobie będącej właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym) nieruchomości rolnej w rozumieniu Kodeksu cywilnego o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 5 ha przeliczeniowych. Osobie będącej współwłaścicielem nieruchomości rolnej nie przysługuje renta socjalna, jeśli udział tej osoby przekracza 5 ha przeliczeniowych.
Aby syn otrzymywał nadal rentę socjalną, może więc być właścicielem nieruchomości rolnych do 5 ha przeliczeniowych. Przekroczenie tej powierzchni oznacza zawieszenie świadczenia. Możecie więc Państwo przekazać mu część gruntów w darowiźnie (do 5 ha) a resztę wydzierżawić drugiemu synowi. Wtedy nastąpi zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej i będziecie mogli Państwo wystąpić o emeryturę rolniczą.
W świetle ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników uznaje się, że emeryt lub rencista zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli ani on, ani jego małżonek nie jest właścicielem (współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nie prowadzi działu specjalnego, nie uwzględniając gruntów wydzierżawionych.
W świetle ustawy z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej prawo do renty socjalnej zawiesza się za miesiąc, w którym zostały osiągnięte przychody. Chodzi o przychody w łącznej kwocie wyższej niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez Główny Urząd Statystyczny do celów emerytalnych.
Artykuł 10 wskazanej ustawy stanowi, że prawo do renty socjalnej zawiesza się w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego. Za taką działalność uważa się z kolei przede wszystkim zatrudnienie lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie działalności pozarolniczej. Za przychód, w przypadku prowadzenia działalności pozarolniczej, uważa się przychód stanowiący zadeklarowaną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Przychodami są również kwoty pobranych zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego.
Prawo do renty socjalnej ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu innego niż wymieniony powyżej, zaliczonego do źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pod uwagę bierze się również przychody rencisty z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, opodatkowanych na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Organ wypłacający rentę socjalną może wystąpić do urzędu skarbowego o przekazanie informacji o wysokości przychodów w celu dokonania weryfikacji oświadczenia złożonego przez osobę pobierającą rentę.
Pobierający rentę socjalną lub jego przedstawiciel ustawowy są obowiązani niezwłocznie powiadomić organ wypłacający rentę socjalną o osiąganiu przychodu w kwocie powodującej zawieszenie prawa do renty socjalnej. Powiadomienie następuje w formie pisemnego oświadczenia. W przypadku gdy składki na ubezpieczenia społeczne są odprowadzane przez płatnika składek, osoba pobierająca rentę socjalną jest obowiązana do przedstawienia zaświadczenia albo oświadczenia określającego kwotę przychodu.
dr hab. Aneta Suchoń
dr hab. Aneta Suchoń
