Dużo niższe dopłaty dla rolników. "Odszkodowanie nie pokryje strat"

Rolnicy nie zgadzają się na przyjęcie projektu rozporządzenia w sprawie maksymalnych sum ubezpieczenia na 2025 r. Niektóre z nich zostały obcięte o połowę! Co proponuje MIR?

Spis treści:

Maksymalne sumy ubezpieczeń upraw rzepaku, rzepiku i zbóż
Ceny z GUS zbyt niskie
Niższe ubezpieczenia zbóż, kukurydzy, rzepaku oraz rzepiku
Kwota ubezpieczenia nie pokryje kosztów produkcji zbóż
Dane nieadekwatne do wartości rynkowej produkcji
Maksymalne sumy ubezpieczeń nieadekwatne również w przypadku zwierząt?
Co się stanie, jeśli rolnicy nie dostaną odszkodowań?
Jakie mają być maksymalne sumy ubezpieczenia do 1 ha w 2025 r.?

Maksymalne sumy ubezpieczeń upraw rzepaku, rzepiku i zbóż

W październiku br. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawiło projekt rozporządzenia w sprawie maksymalnych sum ubezpieczenia dla poszczególnych upraw rolnych i zwierząt gospodarskich na rok 2025.

Zarząd Małopolskiej Izby Rolniczej przeprowadził analizę projektu i ma do niego wiele zastrzeżeń. Jak twierdzą rolnicy, wskazane w nim maksymalne sumy ubezpieczenia dla upraw rzepaku i rzepiku są niższe aż o 48%, a dla zbóż o ponad 39%.

Ceny z GUS zbyt niskie

Rolnicy mają zastrzeżenia do sposobu wyliczania stawek. Jak wskazują, ubiegłoroczne ceny produktów rolnych znajdujące się w bazie Głównego Urzędu Statystycznego, które resort rolnictwa wykorzystał w obliczeniach mających na celu ustanowienie nowych sum ubezpieczeń, były niskie, ponieważ na polskim rynku występowała nadwyżka towarów rolno-spożywczych z Ukrainy. Zdaniem członków samorządu rolniczego, przyjęcie proponowanych sum doprowadzi do tego, że wielu rolników będzie stratnych.

Niższe ubezpieczenia zbóż, kukurydzy, rzepaku oraz rzepiku

Rolnicy dostrzegają szereg negatywnych skutków, które poniosą, jeśli resort rolnictwa podejmie decyzję o przyjęciu projektu w obecnej formie. Jak wskazują, jeśli nastąpi obniżenie maksymalnych sum, które mogą być objęte ubezpieczeniem, niższe będzie również należne im odszkodowanie w przypadku wystąpienia szkód wywołanych przez niesprzyjające warunki atmosferyczne.

Zdaniem członków MIR, maksymalne sumy ubezpieczeń zbóż, kukurydzy, rzepaku i rzepiku należałoby utrzymać na wyższym poziomie, tak jak miało to miejsce w br. Rolnicy uważają to za konieczne ze względu na tegoroczną suszę i prawdopodobieństwo jej wystąpienia w roku 2025, co może generować podwyżki cen skupu płodów rolnych, które będą musieli kupować, jeśli nie zbiorą odpowiedniej ilości paszy.

Kwota ubezpieczenia nie pokryje kosztów produkcji zbóż

Jak twierdzą rolnicy, w szczególnie trudnej sytuacji mogą się znaleźć producenci roślin, którzy polegają na ubezpieczeniach jako formie ochrony przed stratami. Ich zdaniem, w wielu przypadkach, dostępna kwota ubezpieczenia nie wystarczy na pokrycie rzeczywistych kosztów produkcji lub poniesionych przez nich strat, co finalnie może doprowadzić do utraty płynności finansowej gospodarstw.

Dane nieadekwatne do wartości rynkowej produkcji

Zdaniem samorządu rolniczego, dane przedstawione w projekcie rozporządzenia, nie są adekwatne do wartości rynkowej tej produkcji. Jak twierdzą, niektóre uproszczenia uniemożliwiają wycenę strat, które mogli ponieść rolnicy, co dotyczy m.in. wszystkich warzyw uprawianych w gruncie w jednej pozycji.

Jak czytamy w stanowisku MIR: „W przypadku ww. warzyw gruntowych maksymalny plon z 1 ha ustalony został na 31,4 tony. W grupie tych warzyw ujęte zostały tak różnorodne uprawy, jak np.:

pomidor uprawiany w gruncie - praktyczna wydajność takiej uprawy wynosi w naszym rejonie 50 ton z 1 ha,
ogórek gruntowy - praktyczna wydajność takiej uprawy wynosi w naszym rejonie 50 ton z 1 ha,
buraki ćwikłowe - praktyczna wydajność takiej uprawy wynosi w naszym rejonie 60 ton z 1 ha,
selery - praktyczna wydajność takiej uprawy wynosi w naszym rejonie 60 ton z 1 ha,
pietruszka - praktyczna wydajność takiej uprawy wynosi w naszym rejonie 40 ton z 1 ha,
marchew - praktyczna wydajność takiej uprawy wynosi w naszym rejonie 70 ton z 1 ha”.

Zdaniem rolników, właściwym rozwiązaniem byłoby dołączenie do projektu rozporządzenia załącznika, w którym zostałaby określona wydajność każdej uprawy warzyw. Za konieczne uważają stworzenie dokumentu analogicznego określającego te same wartości dla upraw zbóż.

Jak wskazuje samorząd, dla uprawy zbóż przyjęto, że plon 8 t/ha, podczas gdy na glebach I i II klasy rolnicy osiągają np. w uprawie pszenicy wydajności na poziomie powyżej 10 t/ha. Okazuje się, że sytuacja wygląda podobnie w przypadku uprawy truskawek. Wartość przyjęta w projekcie to 9,5 t, a realna wydajność to nawet 30 t/ha. Nieodpowiednia, zdaniem rolników, jest również wydajność z ha uprawy ziemniaków ustalona na poziomie 32,7 t, gdy realna wydajność to ok. 45 t/ha.

Ponadto rolnicy za absurdalne uważają skumulowanie w jednej uprawie truskawki deserowej i przemysłowej, ponieważ ich wartość zdecydowanie się różni.

Maksymalne sumy ubezpieczeń nieadekwatne również w przypadku zwierząt?

Samorząd rolniczy za nieadekwatne uznaje również kwoty znajdujące się w części wyceny zwierząt, gdyż cena za bydło wynosi 11,43 zł/kg. Dla rolników jest to stawka ubojowa za wybrakowaną krowę mleczną i nie odzwierciedla realnej wartości żywca wołowego ras mięsnych, który na dzień 15.10.2024 r. kosztował ok. 20 tys. za sztukę. Zdaniem rolników o połowę została również obniżona wartość owiec i kóz.

Co się stanie, jeśli rolnicy nie dostaną odszkodowań?

Przedstawiona propozycja kwot maksymalnych sum ubezpieczeń jest nie do przyjęcia dla rolników. Jak uważają, jeśli w przypadku wystąpienia szkód nie będą mieli możliwości ich pokrycia z polisy, będą musieli wnosić o kolejne środki pomocowe z budżetu państwa. Zdaniem rolników, zwiększona powinna być również maksymalna kwota dopłaty z 65 do 70%.