Dopłata z budżetu państwa do składki będzie przysługiwała do ubezpieczenia upraw rolnych, gdy producent rolny zawrze umowę zawierającą pakiet rodzajów ryzyka w przypadku określenia przez ubezpieczyciela stawki taryfowej nieprzekraczającej 9% sumy ubezpieczenia. Aktualnie obowiązujące przepisy umożliwiają jedynie ubezpieczenie z dotacją z budżetu państwa upraw owoców i warzyw ze stawkami taryf ubezpieczenia przekraczającymi 6% sumy ubezpieczenia. Pozostałe uprawy nie korzystają z tego przywileju.
Od początku funkcjonowania systemu – pomimo że zakładano objęcie ochroną ubezpieczeniową co najmniej 7 mln ha upraw – faktycznie objęto nią znacznie niższą powierzchnię upraw. W roku 2006 było to zaledwie 311,7 tys. ha, w 2007 – 575 tys. ha, w 2008 – 1,832 mln ha. Natomiast w roku 2009 i 2010 – około 2,8 mln ha. W 2011 r. powierzchnia wzrosła do 3 mln ha, w 2012 r. spadła do 2,7 mln ha. W 2013 r. wzrosła ponownie do ponad 3 mln ha, a w 2015 r. spadła znowu poniżej 3 mln aha.
W 2010 r. ubezpieczonych było 689 tys. szt. zwierząt gospodarskich. Rok później liczba ta się podwoiła, w 2012 r. nieznacznie przekroczyła 2 mln sztuk, w 2013 r. – 4 mln szt., a w 2014 i 2015 r. przekroczyła 13 mln sztuk.
Nowelizacja zakłada, iż maksymalny limit wydatków z budżetu na dotowane ubezpieczenia w 2017 r. nie przekroczy 725,9 mln zł, w 2018 r. – 957,4 mln zł, a w 2019 r. – 1 mld 189 mln zł. Natomiast w latach 2020–2026 kwota ma nie przekroczyć rocznie 1 mld 420 mln zł.
Proponowane przepisy wydłużają okres występowania suszy na potrzeby dotowanych ubezpieczeń. Susza będzie oznaczać szkody spowodowane wystąpieniem, w dowolnym sześciodekadowym okresie od 21 marca do 30 września, spadku klimatycznego bilansu wodnego poniżej wartości określonej dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb. Obecnie okres ten liczy się od 1 kwietnia. Wskaźniki klimatycznego bilansu wodnego dla poszczególnych gatunków roślin uprawnych i gleb z podziałem na województwa będzie ogłaszał minister rolnictwa. Będzie to robił od 21 maja do 20 października w terminie do 10 dni po zakończeniu sześciodekadowego okresu.
Nowe przepisy mają wejść w życie od 2017 r. Resort rolnictwa nie wypowiedział się jeszcze w sprawie zwiększenia puli na dopłaty do ubezpieczeń na ten rok. Teoretycznie jesienne polisy można zawierać do końca listopada, w praktyce jednak towarzystwa zamykają kampanie w połowie listopada. Szanse na to, że znajdą się dodatkowe pieniądze maleją. ms