Głosować można tylko jednego dnia (w poprzednich wyborach mieliśmy na to dwa dni). Lokale wyborcze zostaną otwarte o godz. 7.00, a wejść do nich będzie można do godz. 21.00.
Nowością będzie też obecność dwóch komisji. Zamiast jednej obwodowej komisji wyborczej w każdym lokalu wyborczym pracować będzie obwodowa komisja wyborcza do spraw przeprowadzenia głosowania oraz obwodowa komisja wyborcza do spraw ustalenia wyników głosowania w obwodzie.
- Jak głosujemy?
- W wyborach radnych w gminach i miastach do 20 tys. mieszkańców, które przeprowadzane są w okręgach jednomandatowych – stawiamy znak „x” w kratce z lewej strony przy nazwisku tylko jednego kandydata.
- W wyborach do rad gmin i miast powyżej 20 tys. mieszkańców, do rad powiatów i sejmików województw – stawiamy znak „x” w kratce z lewej strony przy nazwisku tylko jednego kandydata z tylko jednej listy kandydatów.
- W wyborach wójta, burmistrza lub prezydenta miasta – stawiamy znak „x” z lewej strony przy nazwisku tylko jednego kandydata. Jeżeli zarejestrowany został tylko jeden kandydat, głosując za jego wyborem – stawiamy znak „x” w kratce oznaczonej słowem „TAK” z lewej strony obok nazwiska kandydata. Jeśli chcemy wyrazić swój sprzeciw wobec jego wyboru – umieszczamy znak „x” w kratce oznaczonej słowem „NIE” także znajdującej się z lewej strony obok nazwiska kandydata.
Kto może głosować?
Uprawnieni do głosowania są pełnoletni obywatele Polski oraz obywatele Unii Europejskiej, którzy nie mają polskiego obywatelstwa, ale zamieszkują w naszym kraju. Nie mogą głosować osoby, które są pozbawione praw publicznych lub zostały ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądu.
Możemy wziąć udział w wyborach, jeżeli jesteśmy wpisani do spisu wyborców dla danego obwodu głosowania. Można figurować tylko w jednym takim spisie.
- Znak „x” według nowej definicji oznacza co najmniej dwie linie przecinające się w obrębie karty do głosowania
Jeśli okaże się, że naszego nazwiska nie ma w spisie, istnieje możliwość dopisania go jeszcze w dniu wyborów. Musimy przedłożyć komisji dokumenty, które wykażą, że stale zamieszkujemy na terenie tego obwodu głosowania. W takiej sytuacji komisja jest zobowiązana wyjaśnić przyczynę rozbieżności. Członek komisji powinien telefonicznie skontaktować się z urzędem gminy pełniącym w dniu głosowania dyżur i wyjaśnić, czy pominięcie nas w spisie nie nastąpiło na skutek utraty przez nas prawa wybierania, wpisania do spisu w innym obwodzie, czy też z innych przyczyn.
Przebieg głosowania
- Przed przystąpieniem do głosowania musimy okazać obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania dokument umożliwiający stwierdzenie tożsamości.
- Po wylegitymowaniu się otrzymamy od komisji karty do głosowania opatrzone jej pieczęcią. Otrzymanie kart trzeba potwierdzić własnoręcznym podpisem w przeznaczonej na to rubryce spisu wyborców. W zależności od tego, gdzie mieszkamy, dostaniemy trzy lub cztery karty do głosowania. W miastach mających status powiatu grodzkiego będą trzy karty, gdyż tam rada miasta jest jednocześnie radą powiatu. We wszystkich pozostałych miejscowościach głosujemy używając czterech kart z listami kandydatów na radnych gmin, powiatów, sejmików wojewódzkich oraz na wójtów lub burmistrzów.
Karty znacznie się zmniejszyły w porównaniu z używanymi dawniej z uwagi na to, że Kodeks wyborczy zmienił zasadę liczby kandydatów. Kiedyś można było zgłaszać dwa razy tylu, ile było miejsc. Teraz można zgłaszać tylu kandydatów, ile jest miejsc, plus dwóch. Karty będą miały rozmiar od A4 do A2 – w zależności od tego, kto przy jej pomocy będzie wybierany. Wszystkie będą wydrukowane jednostronnie na białym papierze, ale nazwiska kandydatów znajdą się na tłach o różnych kolorach. Wielkość i rodzaj czcionek oraz wielkość kratek przeznaczonych na postawienie znaku „x” są jednakowe dla oznaczeń wszystkich list i nazwisk kandydatów.
Wyjątkowo karty mogą mieć formę książeczki, gdy liczba komitetów wyborczych na liście będzie większa niż 20. - Z kartami do głosowania udajemy się do miejsca zapewniającego tajność głosowania, w którym można zapoznać się z kartą do głosowania oraz wypełnić ją w sposób niewidoczny dla innych osób. Na kartach do głosowania zamieszczona będzie informacja o sposobie głosowania oraz warunkach ważności głosu. Warto się z nią zapoznać przed oddaniem głosu.
- Po oddaniu głosu na popieranych przez nas kandydatów wrzucamy karty do urny w taki sposób, aby strony zadrukowane były niewidoczne.
Dopisanie na karcie do głosowania dodatkowych numerów list i nazw lub nazwisk albo poczynienie innych znaków lub dopisków na karcie do głosowania nie wpływa na ważność oddanego głosu. Jak jednak podkreślają przedstawiciele PKW, karta do głosowania nie powinna być obiektem przekształceń dokonywanych przez wyborcę. Nasze ewentualne dopiski nie mogą utrudnić pracy komisji obwodowej i ustalenia, na kogo oddaliśmy głos.
W większości gmin i miast 4 listopada odbędzie się druga tura wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Według nowych przepisów nie będą mogli pełnić swojej funkcji przez więcej niż 2 kadencje.
- Głos będzie nieważny, jeśli:
- postawimy znak „x” w kratce przy nazwisku więcej niż jednego kandydata,
- nie postawimy znaku „x” w żadnej kratce,
- postawimy znak „x” w kratce wyłącznie przy nazwisku kandydata skreślonego przez gminną komisję wyborczą.
- W przypadku, gdy na wójta, burmistrza lub prezydenta kandyduje tylko jedna osoba, głos będzie nieważny, jeśli nie postawimy znaku „x: w żadnej kratce, albo gdy umieścimy go w obu.
Alicja Moroz
