Artykuł 28 ust. 4 Ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników w obecnym brzmieniu wyklucza taką możliwość. Nabycie prawa do wcześniejszej emerytury rolniczej zależy od zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej.
Trzeba to zrobić także po to, aby otrzymać rentę lub emeryturę w pełnej wysokości.
W myśl wskazanego przepisu uznaje się, że emeryt lub rencista zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli ani on, ani jego małżonek nie jest właścicielem (współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nie prowadzi działu specjalnego produkcji rolnej.
Uważa się, że warunek zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej jest spełniony, jeśli:
emeryt lub rencista wydzierżawił grunty na podstawie pisemnej umowy zawartej co najmniej na 10 lat i zgłoszonej do ewidencji gruntów i budynków osobie niebędącej:
1) małżonkiem emeryta lub rencisty,
2) jego zstępnym (dzieckiem, wnukiem) lub pasierbem,
3) osobą pozostającą z emerytem lub rencistą we wspólnym gospodarstwie domowym,
4) małżonkiem osoby wymienionej w podpunkcie drugim i trzecim;
emeryt lub rencista jest właścicielem lub posiadaczem gruntów trwale wyłączonych z produkcji rolniczej na podstawie odrębnych przepisów, w tym zalesionych gruntów rolnych;
grunty i działy specjalne należą do małżonka, z którym emeryt lub rencista zawarł związek małżeński po ustaleniu prawa do emerytury lub renty rolniczej;
emeryt lub rencista (jego małżonek) jest właścicielem lub współwłaścicielem gruntów bez potwierdzenia tego odpowiednimi dokumentami urzędowymi, lecz grunty te nie znajdują się w posiadaniu rolnika lub jego małżonka.
Do przepisu tego odwołuje się również Centrala KRUS na swojej stronie internetowej (www.krus.gov.pl).
Z kolei Sąd Najwyższy w wyroku z 18 stycznia 2012 r. (sygn. akt II UK 82/11) w sprawie dotyczącej prawa do pełnej emerytury rolniczej stwierdził, że nie ma żadnych przeszkód do tego, żeby rolnik wydzierżawił gospodarstwo rolne osobie bliskiej. Musi on jedynie wykazać, że faktycznie nie czerpie bieżących dochodów z tego gospodarstwa.
Sąd podkreślił, że art. 28 ust. 4 ustawy nie obejmuje wszystkich wypadków, w których ustawodawca uznaje, że działalność rolnicza nie jest prowadzona. Zatem należy przyjąć, że w innym wypadku niż zapisany w art. 28 ust. 4 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników właściciel (posiadacz) gospodarstwa rolnego może, w celu uniknięcia zawieszenia wypłaty świadczeń, wykazywać, że gospodarstwa nie prowadzi. Sąd Najwyższy uznał więc, że ubezpieczony w KRUS ma prawo do rolniczej emerytury w pełnej wysokości, jeśli swoje gospodarstwo wydzierżawi dziecku.
Podsumowując, należy liczyć się z tym, że w przypadku wydzierżawienia gospodarstwa córce KRUS odmówi Panu przyznania wcześniejszej emerytury. W świetle ustawy nie zaprzestał Pan bowiem prowadzenia działalności rolniczej. Od decyzji KRUS będzie Panu przysługiwać odwołanie do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. W nim warto powołać się na zacytowany wyrok Sądu Najwyższego.
