Ziemia z KOWR nie tylko dla rolników
Rolnicy z niecierpliwością czekają na ziemię, która powraca do KOWR z tzw. „trzydziestek”. Większość z nich ma być rozdysponowana w drodze przetargu między indywidualne gospodarstwa. Ale część gruntów nie trafi w ręce rolników. KOWR z państwowej ziemi zwróconej przez duże spółki zamierza wyodrębnić tzw. ośrodki produkcji rolniczej, które mają umożliwiać tym spółkom kontynuowanie produkcji zwierzęcej oraz wydłużenie okresu dzierżaw. Chodzi przede wszystkim o zabudowane nieruchomości rolne o powierzchni powyżej 50 ha, które wraz z innymi składnikami mienia tworzą nierozerwalną, zorganizowaną całość gospodarczą i których podział byłby nieuzasadniony ekonomicznie.
- Zarządzenie wskazuje, że „przez OPR należy rozumieć zorganizowany kompleks majątkowy, posiadający wiele różnorodnych składników majątkowych (nieruchomości i innego mienia). Masa majątkowa jest połączona funkcjonalnie, zmienna ilościowo i rodzajowo. Pomiędzy składnikami OPR powinna istnieć więź funkcjonalna o charakterze celowym (cel produkcyjny) i ekonomicznym – wskazuje Joanna Łastowska p.o. Dyrektora KOWR.
Oznacza to, że OPR może być utworzony na bazie nieruchomości rolnej, w skład której wchodzą budynki, budowle oraz inna infrastruktura wraz z odpowiednim areałem gruntów uprawnych, które zapewnią warunki niezbędne do funkcjonowania OPR jako samodzielnego gospodarstwa rolnego.
Powierzchnia gruntów rolnych w OPR, w przypadku produkcji zwierzęcej, uzależniona jest od wielkości 2/3 maksymalnej obsady zwierząt w budynkach produkcyjnych przyszłego OPR. Dla OPR ukierunkowanego na specjalistyczną produkcję roślinną areał niezbędny do jej prowadzenia powinien zapewnić też możliwość efektywnego wykorzystywania budynków.
Ile KOWR stworzy ośrodków produkcji rolniczej? Na razie są plany na 4000 ha
Jak na razie KOWR stworzył 3 takie OPR-y: OPR Dąbki o powierzchni 274,2 ha ukierunkowany na produkcję krzewów owocowych i ozdobnych oraz hodowlę zwierzyny łownej i koni ras szlachetnych, OPR Grąblewo o powierzchni 310,2 ha ukierunkowany na chów i hodowlę bydła mlecznego i OPR Różanna o powierzchni 263,0 ha ukierunkowany na chów i hodowlę bydła mlecznego oraz chów trzody chlewnej. Wszystkie trzy ośrodki funkcjonują na terenie działania OT KOWR w Poznaniu.
Ale teraz powstawanie OPR-ów ma przyspieszyć. 24.01.2025 r. minister rolnictwa wyraził zgodę na utworzenie OPR Stawy Przygodzickie o powierzchni 649,8 ha (OT KOWR w Poznaniu) oraz w dniu 30.01.2025 r. OPR Giżyno o powierzchni 621,8 ha (OT KOWR w Koszalinie).
Centrala KOWR przesłała też do ministra rolnictwa wnioski o zgodę na utworzenie kolejnych czterech OPR-ów:
- OPR Nacław o powierzchni 352,5 ha (OT KOWR w Koszalinie),
- OPR Płaszczyca o powierzchni 484,1 ha (OT KOWR w Pruszczu Gdańskim),
- OPR Dobrzyń o powierzchni 575,1 ha (OT KOWR w Pruszczu Gdańskim),
- OPR Pawłówko o powierzchni 355,3 ha (OT KOWR w Pruszczu Gdańskim).
W sumie są plany zagospodarowania prawie 4000 ha na OPR-y. W odniesieniu do części z tych nieruchomości, które potencjalnie mogłyby stanowić bazę przyszłych OPR, trwają rozmowy ze spółkami hodowli roślin i zwierząt o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej. Są one uprawnione do wydzierżawienia gruntów w trybie bezprzetargowym.
KOWR zamierza tworzyć kolejne OPR-y
Według stanu na koniec lipca 2024 r., OT KOWR przewidywały możliwość utworzenia dwudziestu OPR-ów. Ale ile ich w sumie powstanie, tego jeszcze nie wiadomo.
- Mając na uwadze powyższe oraz perspektywę kolejnych gruntów, które powrócą w przyszłości z wygasłych umów dzierżawy, a restrukturyzacje których dopiero nastąpią, brak jest obecnie możliwości określenia liczby ośrodków, które powstaną na terenie całego kraju – zaznacza dyrektor KOWR.
Rolnicy przeciwni OPR-om
Rolnicy są jednak przeciwni koncepcji powstawania OPR-ów. Ich zdaniem jest to po prostu furtka dla dużych spółek, które nie mają możliwości przedłużenia dotychczasowych umów. Zwykli, indywidualni rolnicy nie będą mogli do tego ośrodka przystąpić, gdyż w jego skład wejdzie powierzchnia powyżej 300 ha.
- To na starcie eliminuje rolników indywidualnych i daje tym samym furtkę spółkom do podjęcia tego typu dzierżaw – zaznaczają rolnicy.
Kamila Szałaj
