Tartu Agro AS dzierżawiło grunty po zaniżonej stawce?
Estoński rząd został zobowiązany do odzyskania środków pieniężnych, które przeznaczył na wsparcie przedsiębiorstwa Tartu Agro AS.
Komisja Europejska uznała, że wydzierżawienie przez rząd Estonii gruntów rolnych firmie Tartu Agro AS po stawce niższej od ceny rynkowej jest niezgodne z przepisami dotyczącymi pomocy państwa. W związku z tym, zobowiązano tamtejszy rząd do odzyskania pieniędzy od dzierżawcy gruntów.
Tartu Agro AS płaciło niższy czynsz niż rolnicy w Estonii
Umowa dzierżawy między Tartu Agro AS a estońskim Ministerstwem Spraw Wsi została podpisana w roku 2000 i obowiązuje od 25 lat.
Śledztwo w sprawie zgodności umowy dzierżawy gruntów z przepisami UE dotyczącymi pomocy państwa zawartej między estońskim Ministerstwem Spraw Wsi a Tartu Agro AS rozpoczęło się w roku 2017, kiedy KE przyjęła zgłoszenia od konkurencyjnej firmy.
Jak ustaliła wówczas KE, dzierżawa gruntów była wspierana przez państwo, ponieważ czynsz dzierżawny płacony przez Tartu Agro AS był niższy od ceny rynkowej. W związku z tym, po trzech latach śledztwa w styczniu roku 2020 stwierdzono, że umowa dzierżawy daje Tartu Agro AS nienależną i selektywną przewagę nad jej konkurentami. Wówczas spółka została zobowiązana do zwrócenia otrzymanej pomocy.
KE udowodniło nieuczciwe praktyki Tartu Agro AS
Tartu Agro AS nie poddało się jednak tak łatwo i po wniesieniu przez firmę odwołania 13 lipca 2022 r. sąd I instancji uchylił decyzję KE z uwagi na występujące w ocenie błędy i brak uzasadnienia przy badaniu ceny dzierżawy gruntów oraz wartości ekonomicznej i skutków zobowiązań finansowych zawartych w umowie dzierżawy.
KE również nie dawała za wygraną i po otrzymaniu wyroku wznowiła dochodzenie w sprawie estońskiego wsparcia dla Tartu Agro AS, uwzględniając ustalenia sądu. Po dwóch latach, 25 listopada 2024 r., KE ponownie stwierdziła, że Tartu Agro AS otrzymało niezgodną pomoc od Estonii w postaci dzierżawy gruntów rolnych po stawce niższej od ceny rynkowej do końca 2019 r., po czym nastąpiło podwyższenie opłaty dzierżawy w celu wyegzekwowania pierwszej decyzji Komisji.
Jak Estonia odzyska pieniądze od Tartu Agro AS?
Rząd Estonii został zobowiązany do odzyskania wypłaconej pomocy niezgodnej z przepisami UE wraz z odsetkami. Jak wynika z przepisów UE, takie wsparcie powinno zostać odzyskane niezwłocznie w celu usunięcia zakłóceń wynikających z nieuczciwych praktyk, które wystąpiły po stronie konkurencji.
Dzięki zwrotowi środków dochodzi do przywrócenia sytuacji istniejącej na rynku wewnętrznym przed wypłaceniem pomocy. Zwrot środków pieniężnych w takiej sytuacji nie jest definiowany jako grzywna. W momencie cofnięcia pieniędzy, ich wcześniejszy nabywca traci przewagę wypracowaną nad swoimi konkurentami.
Ile pieniędzy będzie musiała oddać spółka?
KE podała metodologię, na podstawie której rząd Estonii ma przeprowadzić obliczenia i wyznaczyć konieczną do zwrotu kwotę. Na razie nie wiadomo, ile wyniesie dokładna suma. Można się jednak domyśleć, że będą to grube tysiące albo i miliony euro.
Polscy rolnicy domagają się równego traktowania przez KOWR
Jak informuje portal WRP.pl, podobna sprawa była omawiana podczas jednego z listopadowych posiedzeń Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w którego trakcie głos zabrał rolnik z gminy Drawno Łukasz Buchajczyk.
Jak wynikało z relacji gospodarza, jedna z zagranicznych spółek gospodarująca w pobliżu jego gospodarstwa i dzierżawiąca ziemię z KOWR, od 30 lat płaci zaledwie 2,5 dt za grunty będące w III klasie bonitacyjnej.
– Dlaczego czynsze dzierżawne obcych kapitałów nie są podwyższane od lat 90? Jedna z umów – czynsz 250 kg za ha. Ja płacę od tony do 3 ton. Zróbcie porządek, żebyśmy poczuli się w końcu w swoim kraju! – emocjonował się rolnik, czekając na odpowiedź obecnych na spotkaniu polityków.
Dalsza część wystąpienia Łukasza Buchajczyka znajduje się na stronie WRP.pl
Oprac. Justyna Czupryniak-Paluszkiewicz
Źródło: KE, WRP.pl
