Głód ziemi w Polsce jest ogromy. Rolnicy, którzy chcą zwiększać produkcję w regionach, gdzie nie ma gruntów do kupienia, ratują się dzierżawami z KOWR. Poza tym jest to dobry sposób użytkowania ziemi, bo nie wymaga angażowania tak dużych środków finansowych, jak przy zakupie hektarów. Sprawdziliśmy więc, ile obecnie KOWR ma gruntów do rozdysponowania i gdzie.
KOWR ma w zasobie 1,31 mln ha ziemi
Okazuje się, że stan gruntów pozostających w Zasobie KOWR na 31 sierpnia 2023 r. wynosił ogółem 1,34 mln ha, z czego grunty znajdujące się w dzierżawie stanowiły 1,08 mln ha, w zarządzie 16 778 ha, użytkowaniu wieczystym 52 383 ha, dożywotnim użytkowaniu 1 973 ha i bezumownym korzystaniu 6 636 ha. Powierzchnia gruntów obcych w Zasobie WRSP (tj. gruntów, które z mocy prawa przeszły w gestię innych podmiotów, lecz pozostają w ewidencji Zasobu do czasu ich protokólarnego przekazania tym podmiotom) wynosiła 27 188 ha. Stan Zasobu po odjęciu gruntów obcych wynosił 1, 31 mln ha.
Ponad 150 tys. ha z KOWR do rozdysponowania
Według stanu na dzień 31 sierpnia 2023 r. w ogólnej powierzchni gruntów z KOWR pozostawało do rozdysponowania 153,5 tys. ha. KOWR znaczna, że część tych gruntów (ok. 72%) może być sprzedana lub wydzierżawiona kontrahentom KOWR na cele związane z produkcją rolną z tym, że większość z tych gruntów cechuje niska przydatność rolnicza oraz znaczne rozdrobnienie. KOWR ocenia, że kolejne grunty (ok. 17%) kwalifikują się do wykorzystania w celach nierolniczych – zwłaszcza pod zalesienia i budownictwo, a także na cele rekreacji i związane z ochroną przyrody.
- Dla pozostałych gruntów (ok. 11%) nie zdefiniowano możliwych kierunków ewentualnego wykorzystania. Ocenia się, że znaczna część tych gruntów charakteryzuje się dużym rozdrobnieniem oraz innymi niekorzystnymi cechami (np. nieuregulowane stosunki wodne, zakamienione, położone na skarpach, urwiskach itp.) – wyjaśnia KOWR.
Najwięcej ziemi do rozdysponowania jest w woj. zachodniopomorskim - 27 tys. ha, w woj. dolnośląskim - 24 tys. ha, i w Lubuskiem 15 tys. ha.
Ile ziemi rolnicy dzierżawią od KOWR?
KOWR informuje, że na dzień 31 sierpnia 2023 r. w dzierżawie pozostawało 1,08 mln ha (tj. 81% powierzchni pozostającej w Zasobie WRSP) na podstawie zawartych 69,9 tys. umów dzierżawy. Natomiast w okresie 1 stycznia – 31 sierpnia 2023 r. KOWR wydzierżawił ogółem 21 635 ha ziemi, na podstawie 2 451 zawartych umów, z czego 98,3 % w trybie przetargowym.
Od początku działalności KOWR, a wcześnie Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa i Agencji Nieruchomości Rolnych do 31 sierpnia 2023 r. przejęto do Zasobu WRSP 4,76 mln ha gruntów, z czego trwale rozdysponowano 3,42 mln ha. W ramach sprzedaży i odpłatnego przekazania rozdysponowano 2,73 mln ha. Nieodpłatnie przekazano 687 tys. ha gruntów, z tego samorządom terytorialnym 60 588 ha, Lasom Państwowym 155 919 ha, kościelnym osobom prawnym 90 409 ha i innym podmiotom uprawnionym 248 922 ha. O tym, ile wynosi czynsz dzierżawny pisaliśmy w artykule Ile wynosi czynsz za dzierżawę ziemi z KOWR?
1745 hektarów z KOWR już niebawem trafi do rolników w Wielkopolsce
Obecnie do zasobów KOWR wracają grunty z trzydziestoletnich dzierżaw z umów zawartych na początku lat 90-tych XX wieku przez osoby prywatne i spółki. Tak jest np. w Wielkopolsce, gdzie już niedługo po spółce Top Farms Wielkopolska na przetarg na rzecz rolników indywidualnych trafi 1745 ha.
- W pierwszym etapie na ternie powiatu gostyńskiego KOWR zamierza wydzierżawić na rzecz rolników indywidualnych ok. 1745 ha - informuje cytowany przez Topagrar.pl dyrektor OT KOWR w Poznaniu Bogdan Fleming.
Kiedy ziemia z KOWR trafi do rolników?
Dyrektor Fleming wyjaśnił w Topagrar.pl, że w sparwie pozostałych nieruchomości, w tym także położonych na terenie innych powiatów, "KOWR jest w trakcie planowania i przeprowadzania odbiorów różnych nieruchomości oraz przeprowadzania ich restrukturyzacji, a ich ostateczna powierzchnia będzie zależała od skuteczności przejęcia ich z wygasłych umów dzierżaw". Podobnie jest w innych regionach kraju.
Kamila Szałaj