W jaki sposób rolnicy chcieli zapobiegać suszy?
Rolnicy domagali się nowelizacji ustawy Prawo wodne. Chcieli, mieć możliwość budowania zbiorników retencyjnych o powierzchni do 1 ha na zgłoszenie i do 3 tys. m2 bez konieczności zgłoszenia, ale pod określonymi warunkami, czyli:
- budowy zbiorników retencyjnych do 1 ha na zgłoszenie – wprowadzenie możliwości budowy zbiorników retencyjnych o powierzchni do 1 ha na zgłoszenie, co znacząco uprości procedury administracyjne i przyspieszy realizację projektów mających na celu retencjonowanie wody,
- budowy zbiorników do 3 tys. m² bez zgłoszenia – umożliwienie budowy zbiorników retencyjnych o powierzchni do 3 tys. m² bez konieczności zgłoszenia, pod określonymi warunkami, co pozwoli na szybkie i efektywne zwiększenie zdolności retencyjnej terenów rolniczych,
- bezpłatny pobór wody – wprowadzenie możliwości bezpłatnego poboru wody z tych zbiorników na potrzeby rolnicze, co będzie istotnym wsparciem dla rolników borykających się z problemem niedoboru wody.
MI odrzuca prośby rolników o zmiany w ustawie Prawo wodne
Niestety, Ministerstwo Infrastruktury nie przychyliło się do próśb rolników, twierdząc, że zgłoszone przez nich wnioski są niezasadne.
Zdaniem ministerstwa, obowiązujące zgłoszenie wodnoprawne stwarza rolnikom możliwość budowania urządzeń wodnych, które są niewielkim, punktowym przedsięwzięciem i nie mają wpływu na innych użytkowników zbiorników wodnych itp.
Jak wskazuje MI, złożenie przez rolnika uproszczonej dokumentacji, uniemożliwiłoby organom zajmującym się szczegółową analizą jej przeprowadzenie, dlatego w jego ocenie, zgłoszenie wodoodporne nie powinno obejmować działań wymagających udziału stron lub przeprowadzenia oceny skutków.
Zgłoszenie wodnoprawne jest podstawą do budowy stawów o powierzchni do 5 tys. m2
Z relacji MI wynika, że ustawa Prawo wodne została już dwukrotnie zmieniona poprzez zwiększenie powierzchni stawów, które można budować bez pozwolenia wodnoprawnego.
Jak się okazuje, parametry stawów objętych zgłoszeniem zostały zwiększone w następujący sposób:
- początkowo z 500 m2 powierzchni i 2 m głębokości, do 1000 m2 i głębokości nieprzekraczającej 3 m od naturalnej powierzchni terenu — ustawą z dnia 11 września 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw,
- następnie do powierzchni 5 tys. m2 i głębokości 3 metrów – ustawą z dnia 17 grudnia 2021 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przedłużeniem realizacji programu rozwoju obszarów wiejskich na lata 2014 – 2020.
MI zaznacza jednak, że budowa stawu o powierzchni do 5 tys. m2 i głębokości do 3 m jest możliwa wyłącznie wtedy, kiedy zasięg oddziaływania nie wykracza poza granice terenu, którego właścicielem jest zakład lub terenu znajdującego się w zasięgu oddziaływania, gdy zakład posiada uprzednią pisemną zgodę właścicieli gruntów objętych oddziaływaniem na wykonanie stawu, ponieważ zwiększenie powierzchni i głębokości stawów ma negatywny wpływ na poziom wód gruntowych.
Ponadto tego typu stawy mogą być napełniane wyłącznie wodami opadowymi, roztopowymi lub gruntowymi.
Staw o powierzchni 1 ha zwiększy suszę?
Z relacji MI wynika, że wykopanie stawu o powierzchni 1 ha, który byłby zasilany wyłącznie wodą opadową i gruntową, przełoży się na konieczność jej zebrania z kilku hektarów, wpływając na stan okolicznych wód oraz zmianę kierunku przepływu wód podziemnych.
Jak twierdzi MI, tego typu zbiornik może zagrażać okolicznym uprawom, pogłębiając suszę, zamiast jej przeciwdziałać.
Podobnie został oceniony zbiornik o pojemności do 3 tys. m2, ponieważ brak zgłoszenia wodnoprawnego uniemożliwiałby jego jakąkolwiek kontrolę i jednocześnie narazić Polskę na naruszenie przepisów unijnych.
Dlaczego rolnicy nie będą mogli korzystać ze zbiorników retencyjnych?
Rolnicy nie będą mogli również korzystać ze zbiorników retencyjnych na potrzeby rolnicze ze względu na ryzyko pogłębienia suszy rolniczej na danym terenie. Ponadto rolnicy musieliby ponosić za to opłaty, co wynika z przepisów prawa.
Ponadto rolnicy nie zostaną zwolnieni z przedmiotowej opłaty działalności rolniczej, ponieważ to również doprowadziłoby do zmniejszenia racjonalnego wykorzystania wód. Opłata za pobór wód na cele rolnicze wynosi obecnie 0,05 zł/m3.
Oprac. Justyna Czupryniak
Źródło: KRIR
