Na samym początku zebrania rozgorzała żywa dyskusja na temat porządku obrad oraz zasad głosowania dotyczącego udzielenia absolutorium zarządowi. Delegaci podjęli decyzję, poprzez głosowanie, że udzielenie absolutorium członkom zarządu odbędzie się jednak w głosowaniu tajnym, a nie – jak miało być to pierwotnie – w głosowaniu jawnym. Co więcej, gdy już doszło do głosowania, członkowie zarządu KZSM nie uzyskali absolutorium. Prezes Waldemar Broś uzyskał 33 głosy za udzieleniem absolutorium, a przeciw 48. Z kolei wiceprezes Stanisław Wieczorek dostał za udzieleniem absolutorium 40 głosów, a przeciw 42 głosy.
Wydaje się, że rezultat głosowania nad absolutorium był wynikiem tego, że zarząd zdecydował się poddać pod głosowanie uchwałę dotyczącą dość znacznego podniesienia składek członkowskich i to w roku, w którym szaleje kryzys na rynku mleka. Oczywiście uchwała ta nie przeszła, stosunkiem głosów: za 17, przeciw 60. Ponadto delegatom nie spodobał się pomysł sprzedaży nieruchomości w Krakowie. Jest to działka w bardzo dobrej lokalizacji, o powierzchni 27 arów, z budynkami, w których jest 3 tys. m2 powierzchni, w tym 2 tys. m2 powierzchni biurowej i 1 tys. m2 pow. magazynowej. Zarząd KZSM argumentował sprzedaż tym, że środki ze sprzedaży są potrzebne na przeprowadzenie uwłaszczenia nieruchomości w Warszawie, gdzie KZSM ma jedynie prawo wieczystego użytkowania. Jednak uchwała dotycząca sprzedaży nieruchomości w Krakowie nie została nawet poddana pod głosowanie, gdyż delegaci zadecydowali o usunięciu jej z porządku obrad.
Prezydium i komisje
Na walne przybyło 83 na 127 uprawnionych delegatów. Zjazd otworzył Szczepan Szumowski – przewodniczący rady KZSM. Na przewodniczącego zebrania wybrano Andrzeja Kubiaka z SM Gostyń, na sekretarza Teresę Jędraszek z OSM Głuchów, a na asesorów: Tadeusza Proczka z OSM Grodzisk Mazowiecki i Małgorzatę Żmudę.
Po przyjęciu porządku obrad Zjazdu Delegatów wybrano komisję mandatowo-skrutacyjną w składzie: Marek Kapica z SDM Wieluń, Dariusz Ostrouch z OSM Sieradz i Cezary Krawczyk. Do komisji wnioskowej wybrano: Ryszarda Masalskiego z OSM Maluta Nowy Dwór Gdański, Ryszarda Piziora z OSM Włoszczowa oraz Wiesława Żebrowskiego z CSM Ciechanów. Następnie uchwalono regulamin obrad Zjazdu Delegatów.
KZSM skupia 80% spółdzielni mleczarskich w Polsce
Sprawozdanie zarządu z działalności KZSM złożył prezes Waldemar Broś, który poinformował, że 67 spółdzielni mleczarskich zrzeszonych jest w KZSM, a w kraju jest ok. 80 spółdzielni mleczarskich, czyli KZSM skupia ponad 80% zakładów spółdzielczego sektora mleczarskiego.
– Jesteśmy jedynym związkiem w branży mającym uprawnienia do badania sprawozdań finansowych, wykonujemy również lustracje. W poprzednim roku zbadaliśmy ok. 70 takich sprawozdań finansowych i przeprowadziliśmy 18 lustracji, a lustracja, jak wiadomo, jest obowiązkowa co 3 lata – powiedział prezes Waldemar Broś.
Odniósł się również do sprzedaży nieruchomości w Krakowie.
– Wystąpiliśmy z projektem uchwały dotyczącej sprzedaży nieruchomości w Krakowie, ponieważ potrzebne są środki na uwłaszczenie się w Warszawie, a nie, jak niektórzy rozsiewają plotki, że te pieniądze są potrzebne Brosiowi czy też Wieczorkowi – powiedział prezes Waldemar Broś.
Poruszył również temat dotyczący tego, że UOKiK sugeruje, że mleko dostarczane do mleczarni powinno być badane w niezależnym laboratorium. Jednak nie do końca jest to takie proste. Nie wiadomo, czy badanie z tzw. niezależnego laboratorium miałoby być brane jako pewnik, czy jako średnia arytmetyczna z badaniem wykonanym przez mleczarnię.
– Sytuacja na rynku mleka nieco się poprawia, ale nadal ceny zbytu podstawowych artykułów mleczarskich są niskie i trudno będzie wypłacać zadowalającą cenę w skupie dla rolników. W ostatnim miesiącu w Polsce średnie ceny mleka wyniosły 42 euro za 100 litrów, we Francji niewiele ponad 46 euro, w Holandii niewiele ponad 43 euro, a w Niemczech 41 euro – powiedział prezes Broś.
Znaczny wzrost kosztów
Wiceprezes Stanisław Wieczorek uzupełnił sprawozdanie prezesa Brosia od strony ekonomicznej.
– W latach 2018–2021 do KZSM rocznie wpływały składki w kwocie 800–850 tys. zł, co stanowiło od 6,5 do 7,5% całkowitych przychodów, czyli pozostałe ponad 92% musieliśmy wypracować w inny sposób. W 2022 roku całkowita suma składek wzrosła do 1,1 mln zł, co miało związek z boomem na rynku mleka. Natomiast w bieżącym roku składka wróci do normy i będzie w wysokości ok. 800 tys. zł. Ostatni raz wysokość składek była regulowana w 2012 roku. W międzyczasie koszty utrzymania obiektów wzrosły niesamowicie, natomiast koszty płac dla pracowników wzrosły w granicach 10–12%. Szczególnie uderzył w nas wzrost opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów w Warszawie z 210 tys. zł do 630 tys. zł rocznie. W międzyczasie zmniejszyliśmy zatrudnienie z 24 do niecałych 17 etatów. Kilkakrotnie podwyższaliśmy czynsze najmów i w lokalach użytkowych po podwyżkach duża część osób rezygnowała. Ze względu na znaczny wzrost kosztów, w poprzednich latach koszty przewyższały przychody o kwotę ok. 200 tys. zł, a w tym roku, o czym zaważy opłata wieczysta, niekorzystna różnica kosztów do przychodów sięgnie 300 tys. zł. To dlatego zdecydowaliśmy się na propozycję zwiększenia składek, które wtedy wyniosłyby w skali roku maksymalnie 1,4 mln zł, co pozwoliłoby pokryć nam koszty i zamknąć się na zero, bo związek nie jest po to, aby wypracować zyski – powiedział Stanisław Wieczorek.
– W Krakowie za powierzchnię magazynową pobieramy czynsze w wysokości 14 zł za m2, a za powierzchnię biurową 35 zł za m2. W związku z tym, wpływy miesięczne wynoszą ok. 70 tys. zł i nie pokrywają kosztów. Za ostatnie 3 lata odnotowaliśmy tam stratę 95 tys. zł i ponieśliśmy dodatkowe wydatki na modernizację. Za 3 lata dołożyliśmy do Krakowa 223 tys. zł. Ze zbycia Krakowa chcemy uzyskać środki na uwłaszczenie w Warszawie, które na obecną chwilę kosztuje 12,6 mln zł, czyli 20 opłat rocznych – dodał Stanisław Wieczorek.
Sprawozdanie z działalności rady KZSM przedstawił jej przewodniczący Szczepan Szumowski.
– W okresie sprawozdawczym odbyły się 4 posiedzenia rady, podczas których analizowaliśmy sytuacje na rynku mleka i podejmowaliśmy próby rozwiązywania problemów branży poprzez wnioskowanie do ministerstwa rolnictwa i innych organów o podjęcie proponowanych przez KZSM działań – powiedział przewodniczący Szczepan Szumowski.
Dyskusja
Po sprawozdaniach przyszedł czas na dyskusję, w której jako pierwszy głos zabrał prezes OSM w Aleksandrowie Kujawskim Michał Wojtak.
– Trzeba mieć dużo tupetu, aby w tym roku, tak trudnym dla nas wszystkich, kiedy byliśmy zmuszeni obniżać cenę mleka dla rolników, proponować podwyżkę składki, która w przypadku mojej spółdzielni wyniesie ponad 60%. Dziwię się, że wszystkie wpływy z najmów, dzierżaw, lustracji i naszych składek nie wystarczają na utrzymanie związku. Jak można nie zarobić na koszty, posiadając nieruchomości pod wynajem w tak dogodnych lokalizacjach jak Kraków i Warszawa? Jestem zarówno przeciw podniesieniu składek, jak i przeciw sprzedaży nieruchomości w Krakowie – powiedział prezes Michał Wojtak.
W podobnym tonie wypowiedział się Czesław Cieślak – prezes OSM w Kole.
– Moja firma po proponowanej podwyżce musiałaby zapłacić 100 tys. zł rocznej składki do KZSM, mało tego, na obecną chwilę mamy ujemny wynik finansowy z powodu głębokiego kryzysu na rynku mleka. A co jeśli kilka największych spółdzielni, które muszą zapłacić najwyższe składki, ich nie zapłaci i wystąpi z KZSM? Przecież to oznacza koniec tego związku. Zawsze byłem przeciwny sprzedaży majątku, a zwolennikiem jego pomnażania i tak robię w swojej spółdzielni, a tu trzeba coś sprzedać, aby dalej przetrwać – powiedział prezes Czesław Cieślak kierujący OSM w Kole.
– Jako delegaci mamy nie tylko prawo, ale i obowiązek znać finanse KZSM, a o tym zabrakło szczegółowych informacji w sprawozdaniu. Chcemy wiedzieć, jakie jest wynagrodzenie zarządu oraz rady, jeśli nie chcecie tego powiedzieć, to prosimy o odpis uchwały w tej sprawie – powiedział Tomasz Chądzyński – przewodniczący rady nadzorczej OSM Łowicz.
– Trzeba podnieść czynsze za wynajem, tak aby nieruchomości zarabiały na siebie. Co do składek, to można je podnosić, ale również się obawiam, że wtedy odejdą ze związku ci najwięksi. Dzisiaj nie ma przedstawiciela SM Mlekovita i chyba o czymś to świadczy – podkreślił Wiesław Żebrowski.
Prezes Andrzej Jarmasz ze Strzeleckiej Spółdzielni Producentów Mleka również wyraził się negatywnie co do zwiększania składek. Skrytykował również Fundusz Ochrony Rolnictwa, który ma za zadanie zabezpieczyć bankrutów z opłat wniesionych przez m.in. spółdzielnie mleczarskie. O tym funduszu wielokrotnie negatywnych opinii udzielał również prezes Waldemar Broś w imieniu KZSM.
– Wysokość opłat za wynajem mieszkań reguluje wojewoda i tu nie mamy zbyt dużego pola do popisu. Jeśli nie uwłaszczymy się w Warszawie, to nie wytrzymamy obciążeń związanych z opłatą wieczystą. Jeszcze raz podkreślę: jako jedyna organizacja w sposób komplementarny odnosimy się do spraw mleczarskich interweniując w ministerstwie rolnictwa i innych organach – głos ponownie zabrał prezes Waldemar Broś.
Wnioski Zjazdu Delegatów Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich
Przewodniczący komisji wnioskowej Ryszard Pizior odczytał na koniec zebrania wnioski, a wśród nich były m.in. takie jak:
- wprowadzić zmianę w statucie KZSM, tak aby głosowania na Zjazdach Delegatów odbywały się w trybie tajnym w sprawach osobowych – wnioskodawca Tomasz Chądzyński z OSM Łowicz;
- ograniczyć zarząd KZSM do jednej osoby oraz zobowiązać radę do dokonania tej zmiany – wnioskodawca Andrzej Jarmasz ze SSPM Strzelce Krajeńskie;
- zweryfikować umowy najmu lokali w celu urealnienia warunków naliczania czynszów – wnioskodawca Wiesław Żebrowski z CSM Ciechanów;
- zweryfikować organizację półek produktów regionalnych w sieciach handlowych – wnioskodawca Ryszard Masalski z OSM Maluta.
Andrzej Rutkowski
