Dopłaty bezpośrednie: ile pieniędzy trafiło na konta rolników?
1 grudnia ARiMR rozpoczęła wypłatę pozostałych środków w ramach tegorocznej kampanii dopłat bezpośrednich i płatności obszarowych. Do 31 stycznia 2024 r. ARiMR wypłaciła z tego tytułu ponad 891 mln zł. Łącznie z zaliczkami, które były przekazywane w październiku i listopadzie, do rolników trafiło blisko 10,2 mld zł. Dla porównania: w poprzedniej kampanii rok temu od 1 grudnia do 12 lutego ARiMR przelała 3,16 mld zł, a w sumie z zaliczkami do rolników trafiło 16 mld zł!
Połowa rolników jeszcze nie ma decyzji o płatnościach końcowych
ARiMR informuje, że od 1 grudnia 2023 r. rozpoczęła wydawanie decyzji w sprawie przyznania płatności końcowych.
- Do dnia 30 stycznia 2024 r. decyzje zostały wydane dla 612,3 tys. rolników na kwotę do realizacji (po odjęciu zaliczek) wynoszącą ponad 801,5 mln zł. Wskazać należy, że tylko w ciągu ostatnich 10 dni kierownicy Biur Powiatowych wydali 73,5 tys. decyzji o przyznawaniu płatności na kwotę do realizacji wynoszącą 134,5 mln zł - tłumaczy ARiMR.
Z tych wyliczeń wynika, że połowa rolników jeszcze czeka na decyzje o płatnościach końcowych.
Decyzje o dopłatach w ramach ekoschematów od 26 lutego
Agencja informuje, że zostało wdrożone oprogramowanie w zakresie kontroli administracyjnej dla ekoschematów powierzchniowych (ok. 340 tys. wniosków) i rozpoczęto kontrolę administracyjną wniosków.
- Na podstawie wyników tej kontroli zostaną przygotowane dane niezbędne do określenia stawek płatności dla ekoschematów powierzchniowych - tłumaczy ARiMR.
ARiMR informuje też, że decyzje w sprawie przyznania płatności bezpośrednich uwzględniające ekoschematowe płatności powierzchniowe będą wydawane od 26 lutego 2024 r. co pozwoli na realizację przyznanych płatności już w pierwszych dniach marca.
Dobrostan zwierząt: decyzje i pieniądze z ekoschematów dopiero w kwietniu
Niestety, na pieniądze dłużej poczekają rolnicy ubiegający się o dopłaty w ramach ekoschemtu Dobrostanu zwierząt.
Ze względu na okresy referencyjne kończące się dla niektórych wariantów w dobrostanie zwierząt 14 marca 2024 r. decyzje dla rolników ubiegających się w ramach płatności bezpośrednich o płatności dobrostanowe (ok. 94 tys. rolników) będą wydawane w kwietniu 2024 r. i na bieżąco będą realizowane wypłaty.
Kiedy poznamy stawki ekoschematów?
Podczas spotkania z rolnikami w Pawłowiczkach (woj. opolskie) Adam Nowak, wiceminister rolnictwa poinformował, że w ciągu najbliższych dni rolnicy poznają stawki ekoschematów.
- Pod koniec tego tygodnia albo na początku przyszłego zostaną podane ustalone stawki ekoschematów – powiedział. Dodał jednak, że zapotrzebowanie na ekoschematy przekracza budżet o 30 procent.
ARiMR: nie można twierdzić, że realizacja płatności bezpośrednich w Polsce jest opóźniona
Mimo dużych opóźnień w wypłacie dopłat w kampanii 2023, ARiMR nie ma sobie nic do zarzucenia.
- Zaplanowany harmonogram wdrożeń modyfikacji systemowych jest w pełni realizowany, a mając na uwadze przepisy ustawy o planie strategicznym wskazujące 31 maja br. jako końcowy termin na wydanie decyzji Agencja zapewnia, że termin ten będzie dotrzymany i płatności zostaną zrealizowane do 30 czerwca 2024 r. Tym samym nie można twierdzić, że realizacja płatności bezpośrednich w Polsce jest opóźniona - czytamy w komunikacie. ARiMR dodaje też, że realizacja kampanii dopłat obszarowych za rok 2023 przebiega sprawnie w zakresie zarówno merytorycznym, jak i informatycznym.
Wiceminister Nowak: w ARiMR jest zator
Inaczej myśli kierownictwo ministerstwa rolnictwa. Zdaniem wiceministra Nowaka w ARiMR jest spory zator, który mocno opóźnia realizację płatności obszarowych.
- Z uwagi na chaos i na złożoność wniosków w ubiegłym roku, jest w tej chwili duży zator w ARiMR. Z tego wynikają problemy dla rolników chociażby z wypłatami dopłat bezpośrednich i z rozliczeniem ekoschematow – mówił wczoraj Nowak.
O jakie dopłaty ubiegają się rolnicy?
W okresie od 15 marca do 25 lipca 2023 r. wnioski o przyznanie płatności na rok 2023 złożyło 1,24 mln rolników. We wnioskach tych rolnicy ubiegali się o przyznanie płatności bezpośrednich, przejściowego wsparcia krajowego, płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami (płatność ONW) w ramach planu strategicznego 2023-2027, płatności rolno-środowiskowo-klimatyczne i płatności ekologiczne w ramach PROW 2024-2020 oraz w ramach planu strategicznego 2023-2027, a także o płatności zalesieniowe w ramach PROW 2007-2013, PROW 2014-2020. Rolnicy ubiegający się o przyznanie płatności bezpośrednich mogli od 1 sierpnia do 31 sierpnia 2023 r. złożyć, za pomocą aplikacji eWniosekPlus, żądanie przyznania płatności dla małych gospodarstw. Żądania te zostały złożone przez blisko 190 tys. rolników.
W roku 2023 wnioski o przyznanie płatności ONW złożyło 780 tys. rolników, a szacowana koperta finansowa wynosi 1,39 mld zł. W okresie od 16 października do 30 listopada 2023 r. Agencja wypłaciła zaliczki dla 734 tys. rolników (95,67 % rolników potencjalnie kwalifikujących się do zaliczek) na kwotę 1,094 mld zł.
Realizacja płatności ONW rozpoczęła się z dniem 1 grudnia 2023 r. Do dnia 30 stycznia 2024 r. Kierownicy Biur Powiatowych Agencji wydali decyzje w sprawie przyznania płatności ONW dla 343,6 tys. rolników. Ze względu na wypłacone zaliczki kwota do realizacji wynosi 67,9 mln zł.
W roku 2023 rolnicy złożyli też wnioski o przyznanie:
- płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej (PROW 2014-2020) 53,8 tys. wniosków, a szacowana koperta finansowa na realizację tych płatności wynosi 880 mln zł,
- płatności ekologicznej (PROW 2014-2020) 16,5 tys. wniosków, a szacowana koperta finansowa na realizację tych płatności wynosi 600 mln zł,
- płatności zalesieniowych (PROW 2007-2013, PROW 2014-2020) 15,9 tys. wniosków, a szacowana koperta finansowa na realizację tych płatności wynosi 49 mln zł.
Realizacja powyższych płatności rozpoczęła się w grudniu 2023 r. Do 30 stycznia 2024 r. kierownicy Biur Powiatowych Agencji wydali decyzje w sprawie przyznania:
- płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych (PROW 2014–2020) dla 23,5 tys. rolników na kwotę 256,5 mln zł;
- płatności ekologicznych (PROW 2014–2020) dla 3,7 tys. rolników na kwotę 118 mln zł;
- płatności zalesieniowych dla 7,3 tys. wnioskujących na kwotę 18 mln zł.
ARiMR informuje, że tylko w ciągu ostatnich 10 dni kierownicy Biur Powiatowych wydali 8,3 tys. decyzji o przyznawaniu płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych, ekologicznych i płatności zalesieniowych na kwotę do realizacji wynoszącą 121 mln zł.
Kierownicy Biur Powiatowych wydawali także decyzje w sprawie przyznania płatności zalesieniowych z PROW 2004-2006. Do 30 stycznia 2024 r. zostało wydanych 7,65 tys. decyzji w sprawie przyznania płatności na kwotę 61,43 mln zł.
W składanych do ARiMR wnioskach o przyznanie płatności na rok 2023 rolnicy mogli ubiegać się także w ramach Planu strategicznego o przyznanie płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych, ekologicznych i płatności zalesieniowych. O przyznanie płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych z PS 2023-2027 wnioski złożyło 14,8 tys. rolników, natomiast o przyznanie płatności ekologicznej z PS 2023-2027 wnioski złożyło 6,6 tys. rolników. Wydawanie decyzji w sprawie przyznania płatności dla tych schematów i ich realizacja rozpocznie się w marcu 2024 r. Termin na wydanie decyzji, zgodnie z ustawą o planie strategicznym, upływa w dniu 31 maja 2024 r, a termin realizacji płatności upływa w dniu 30 czerwca 2024 r.
Kamila Szałaj
