Im później, tym gorzej dla rolnika
Wnioski będzie można składać jeszcze do 26 lipca, ale w tzw. okresie sankcyjnym za każdy dzień roboczy opóźnienia kwota płatności będzie pomniejszana o 1%. Natomiast 31 sierpnia ma być ostatnim dniem na dopełnienie formalności w przypadku nowych rodzajów wsparcia bezpośredniego – płatności dla małych gospodarstw i ekoschematu „Grunty wyłączone z produkcji”. Co jednak bardzo ważne: by móc ubiegać się o te formy pomocy, trzeba złożyć w terminie wniosek o dopłaty bezpośrednie!
Co z dopłatami dla małych gospodarstw?
Płatność dla małych gospodarstw, która podobnie jak przed rokiem ma być przeznaczona dla rolników posiadających do 5 ha użytków rolnych, nie jest jeszcze zaakceptowana przez Komisję Europejską. Ustawa zmieniająca ustawę o Planie Strategicznym, w której m.in. wprowadza się nowy ekoschemat „Grunty wyłączone z produkcji”, została przyjęta przez Sejm RP 23 maja 2024 r. Wdrożenie nowego ekoschematu umożliwi dobrowolne wyłączenie z produkcji części gruntów ornych w zamian za płatności (około 126,52 euro/ha, tj. około 563 zł/ha). Na tym obszarze obowiązuje zakaz prowadzenia produkcji rolnej (w tym wypasu i koszenia) oraz stosowania środków ochrony roślin.
Zapowiadane wcześniej zmiany we Wspólnej Polityce Rolnej na szczeblu unijnym dotyczące warunkowości weszły w życie 25 maja. Na szczeblu krajowym nowelizacja rozporządzenia w sprawie norm jest w konsultacjach publicznych. Rozporządzenie wejdzie w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.
Zmiany w normach GAEC 6 i GAEC 7 oraz GAEC 8. Co się zmieniło?
W przypadku normy GAEC 6 „Minimalna pokrywa glebowa w najwrażliwszych okresach” wprowadza się nowy okresu utrzymania okrywy glebowej, tj. od dnia zbioru uprawy w plonie głównym do dnia 15 października roku, w którym dokonano zbioru tej uprawy w plonie głównym. Wprowadzono również przepis, że w okresie utrzymania okrywy glebowej (od dnia zbioru uprawy w plonie głównym do 15 października danego roku) możliwa jest przerwa na wykonanie zabiegów agrotechnicznych przed siewem roślin ozimych, trwająca nie dłużej niż 4 tygodnie. Jako spełnienie wymogów normy uznaje się m.in.: okrywę roślinną (trawy na gruntach ornych, międzyplony, wsiewki, rośliny bobowate drobnonasienne oraz ich mieszanki z trawami, uprawy główne znajdujące się do 15 października na polu), pozostawienie ścierniska, grunty pokryte resztkami pożniwnymi oraz samosiewami zebranej uprawy, mulczem.
W normie GAEC 7 „Zmianowanie i dywersyfikacja upraw na gruntach ornych” zastosowano uproszczenia polegające na umożliwieniu rolnikom wyboru realizacji normy GAEC 7 za pomocą tylko zmianowania, tj. określonego następstwa upraw roślin albo dywersyfikacji upraw, tj. zróżnicowania upraw.
W przypadku wyboru zmianowania upraw:
- na 40% gruntów ornych w gospodarstwie taka sama uprawa nie może być utrzymana rok do roku na tej samej działce;
- na wszystkich gruntach ornych w gospodarstwie taka sama uprawa w plonie głównym nie może być prowadzona dłużej niż 3 lata.
W przypadku wyboru dywersyfikacji upraw:
- gospodarstwa o powierzchni powyżej 10 do 30 ha gruntów ornych – wystarczy, że będą mieć dwie uprawy, z tym że największa uprawa nie może stanowić więcej niż 75%;
- gospodarstwa o powierzchni powyżej 30 ha gruntów ornych – trzy uprawy, z tym że największa uprawa nie może stanowić więcej niż 75%, a dwie uprawy główne nie więcej niż 95%.
Ponadto proponuje się wyłączenie z obowiązku zmianowania powierzchni gruntów ornych, na których prowadzona jest plantacja nasienna kukurydzy.
W normie GAEC 8 „Zachowanie elementów krajobrazu oraz zakaz przycinania drzew i żywopłotów w okresie lęgowym ptaków” zniesiono obowiązek przeznaczenia co najmniej 4% powierzchni gruntów ornych na obszary lub obiekty nieprodukcyjne.
Magdalena Szymańska
fot. M. Szymańska
