Kończy się nabór wniosków o dopłaty bezpośrednie. Rolnicy mają już tylko niecały tydzień na złożenie dokumentów w aplikacji e-Wniosek Plus. Do tej pory do ARiMR wpłynęło 1,04 mln wniosków. Rok temu było ich blisko 1,24 mln.
Dopłaty bezpośrednie 2024: jaka kara dla spóźnialskich?
Na wprowadzanie zmian we wnioskach bez konsekwencji finansowych rolnicy mają czas do 16 lipca. Wnioski i zmiany do wniosku będzie można składać jeszcze do 26 lipca, ale w tzw. okresie sankcyjnym, czyli za każdy dzień roboczy opóźnienia kwota płatności będzie pomniejszana o 1 proc.
Także złożenie załączników od dnia 17 lipca 2024 r. do dnia 26 lipca 2024 r. skutkuje nałożeniem kar administracyjnych w części dotyczącej danego załącznika. Natomiast wniosek złożony po dniu 26 lipca 2024 r. nie jest rozpatrywany.
Ugorowanie płatnym ekoschematem
W tym roku w trakcie trwania kampanii dopłat bezpośrednich wprowadzono szereg zmian, upraszczających ubieganie się wo wsparcie. Jedną z nich jest zniesienie obowiązku ugorowania 4% gruntów ornych (tzw. GAEC 8) od kampanii 2024 r. Tym samym w Polsce norma GAEC 8 będzie składała się z dwóch elementów: zachowanie elementów krajobrazu oraz zakaz przycinania żywopłotów i drzew podczas okresu lęgowego ptaków oraz okresu wychowu młodych.
Zamiast obowiązkowego ugorowania, Polska wprowadziła nowy, dobrowolny ekoschemat o nazwie "Grunty wyłączone z produkcji". Rolnicy mogą składać wnioski o przyznanie tej do 31 sierpnia 2024 r. Szacowana stawka płatności wynosi ok. 563 zł/ha, tj. ok. 126,52 euro/ha.
Nowy termin utrzymania okrywy glebowej
W zakresie utrzymania okrywy glebowej (tzw. GAEC 6) znika obowiązek utrzymania okrywy na gruntach ornych od 1 listopada danego roku do 15 lutego kolejnego roku. Będzie za to nowy, jeden dla wszystkich upraw okres: od dnia zbioru uprawy w plonie głównym do dnia 15 października roku, w którym dokonano zbioru tej uprawy w plonie głównym.
Rolnik będzie mógł wybrać: albo dywersyfikacja, albo płodozmian
Z kolei w zakresie normy GAEC 7 rolnicy mają wybór: albo stosować dywersyfikację upraw albo zmianowanie. W przypadku wyboru zmianowania na 40 proc. gruntów w ornych w gospodarstwie taka sama uprawa nie może być utrzymana rok do roku na tej samej działce. Ponadto proponuje się usunięcie wymogu, aby na wszystkich gruntach w gospodarstwie taka sama uprawa w plonie głównym była prowadzona nie dłużej niż 3 lata. Zasady zmianowania nie będą obowiązywać w przypadku uprawy kukurydzy nasiennej.
Natomiast w przypadku wyboru dywersyfikacji upraw dla gospodarstw o powierzchni od 10 do 30 ha wystarczy posiadać 2 uprawy, z tym że największa uprawa nie może stanowić więcej niż 75 proc. A powyżej 30 ha wystarczy posiadać 3 uprawy, z tym że największa uprawa nie może stanowić więcej niż 75 proc., a 2 uprawy główne więcej niż 95 proc.
Płatność dla małych gospodarstw: 225 euro/ha
Wzorem poprzedniego roku uruchomione zostały płatności dla małych gospodarstw. Warunki jej przyznania są zbliżone do obowiązujących w odniesieniu do kampanii 2023 r. Otrzyma je gospodarstwo do 5 hektarów, a stawka wyniesie 225 euro/ha, czyli ok. 1000 zł.
Płatność dla małych gospodarstw zastępuje wszystkie inne rodzaje płatności bezpośrednich, w tym ekoschematy. Dodatkowo rolnicy ubiegający się o tę płatność będą mogli wnioskować o przyznanie przejściowego wsparcia krajowego (tj. Uzupełniającej Płatności Podstawowej oraz płatności niezwiązanej do tytoniu – jeżeli spełniają warunki przyznania tej płatności) oraz płatności obszarowych w ramach II filaru WPR (tj. płatności ONW, płatności ekologicznych, płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych, płatności zalesieniowych).
Małe gospodarstwa nie będą kontrolowane
Poza tym gospodarstwa do 10 ha użytków rolnych nie będą podlegały kontroli i sankcjom związanym z realizacją norm GAEC. W praktyce oznacza to zwolnienie gospodarstw do 10 ha użytków rolnych z tych wymogów. W Polsce takich gospodarstw jest ok. 950 tysięcy.
Kamila Szałaj
