Kto może ubiegać się o świadczenie?
O świadczenie pieniężne z tytułu pełnienia funkcji sołtysa od 16 września będą mogli ubiegać się nie tylko ci sołtysi, którzy byli nimi w oparciu o przepisy Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Ustawodawca zrozumiał w końcu, że funkcja sołtysa nie zaczęła się wraz z uchwaleniem ustawy o samorządzie gminnym.
Szerszy krąg uprawnionych
W wyniku nowelizacji przepisów rozszerzono krąg osób, które mogą uzyskać prawo do świadczenia z tytułu pełnienia funkcji sołtysa. Nowe rozwiązania skracają okres pełnienia funkcji sołtysa uprawniający do uzyskania świadczenia z 8 do 7 lat oraz znoszą wymóg pełnienia funkcji sołtysa przez co najmniej dwie kadencje i wymóg pełnienia tej funkcji na podstawie ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.
Nowelizacja wprowadziła także zmiany ułatwiające przeprowadzenie postępowania dowodowego w sytuacji, gdy były sołtys nie dysponuje danymi potwierdzającymi okres pełnienia tej funkcji. Żeby to potwierdzić, były sołtys musi pozyskać oświadczenie od trzech osób zamieszkujących w sołectwie w czasie, w którym pełnił funkcję sołtysa. Przed nowelizacją musiało to poświadczyć pięć osób.
Jakie warunki muszą być spełnione?
Tak więc od 16 września 2024 r. świadczenie z tytułu pełnienia funkcji sołtysa może uzyskać osoba, która spełnia łącznie następujące warunki:
- osiągnęła wiek emerytalny (60 lat kobieta, 65 lat mężczyzna),
- pełniła funkcję sołtysa przez co najmniej 7 lat (bez względu na to, czy funkcja była pełniona przed 1990 r. czy później),
- nie była karana za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe w związku z pełnieniem tej funkcji.
Wniosek o ustalenie prawa do tego świadczenia składa się w dowolnej jednostce KRUS.
Uwaga: jak informuje KRUS, wniosek o świadczenie powinny złożyć również te osoby, które już wcześniej składały w Kasie taki wniosek, ale otrzymały decyzję, w której odmówiono jej przyznania świadczenia. Dotyczy to tych byłych sołtysów, którzy pełnili funkcję sołtysa przez okres krótszy niż 8 lat, oraz tych, którzy pełnili tę funkcję wyłącznie przed wejściem w życie ustawy o samorządzie gminnym.
KRUS wyjaśnia, że świadczenie według znowelizowanych przepisów przyznawane będzie od daty spełnienia wszystkich warunków, ale nie wcześniej niż od wejścia w życie zmiany do ustawy i nie wcześniej niż od miesiąca złożenia wniosku o to świadczenie. Zasady te dotyczą również osób, które otrzymały decyzję odmowną i ponownie wystąpią z wnioskiem. Oznacza to, że rolnicy, którym odrzucono wnioski złożone w ubiegłym roku, nie otrzymają wyrównania, a aby nie tracić kolejnych pieniędzy, powinni składać nowe wnioski, jak tylko nastąpi 16 września.
Interwencja Tygodnika Poradnika Rolniczego
Nasza redakcja interweniowała w sprawie zmiany kontrowersyjnego przepisu dzielącego sołtysów na lepszych i gorszych zaraz po wprowadzeniu ustawy, czyli już ponad rok temu. Resort rolnictwa zapewniał nas wtedy, że ministerstwo nie przewiduje zmiany przepisów. Zachęcaliśmy jednak wszystkich zainteresowanych, aby nie ustawali w walce o swoje. Okazało się, że byliśmy skuteczni.
Magdalena Szymańska
fot. Canva
