Dochód rolnika z hektara przeliczeniowego wzrósł o 2300 zł!
GUS wyliczył, że w ubiegłym roku dochody rolnika z jednego hektara przeliczeniowego niesamowicie wzrosły.
- Przeciętny dochód z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego wyniósł w 2022 r. 5549 zł – poinformował GUS.
Oznacza to, że dochód w porównaniu z rokiem 2021 wzrósł o 2261 zł!
Rolnicy apelują o zmianę sposobu wyliczania dochodu rolniczego
Po publikacji tego wskaźnika rolnicy złapali się za głowę. A Wielkopolska Izba Rolnicza zaapelowała do ministra rolnictwa Roberta Telusa o pilne stworzenie nowego systemu wyliczania poziomu dochodu rolniczego, aby w rzeczywisty sposób odzwierciedlał aktualną sytuację ekonomiczną i dochodową rolników.
- Wskaźnik ten powinien w lepszy i bardziej precyzyjny sposób odnosić się do sytuacji ekonomicznej danego gospodarstwa. Opublikowana przez GUS kwota dochodu rolniczego nijak ma się do rzeczywistości - w naszej opinii poziom dochodów był niższy niż wyliczenia GUS, ponieważ pomimo podwyższonych cen płodów rolnych, drastyczny wzrost cen środków do produkcji rolnej, który wówczas nastąpił, nie wygenerował aż takich dochodów - zaznaczyła Izba.
Czy ministerstwo rolnictwa zmieni sposób wyliczania dochodu rolniczego? "Dane nie są dostępne na takim poziomie szczegółowości"
W odpowiedzi resort rolnictwa przekazał, że kwestia dotycząca ustalenia odpowiedniego wskaźnika jest kwestią złożoną i wymaga konsultacji i uzgodnień międzyresortowych. Poinformował, że stworzenie nowego systemu wyliczania dochodu rolniczego, który odzwierciedlałby aktualną sytuację dochodową rolników wymagałoby dostępności szczegółowych danych na temat produkcji rolniczej i kosztów tej produkcji oraz wszystkich innych pozycji dochodowych i kosztowych uwzględnianych w metodologii ESA.
- Dane takie powinny umożliwić opracowanie profili gospodarstw rolniczych grupowanych ze względu na różne cechy i uwarunkowania produkcji rolniczej, tj. rodzaj produktów rolniczych, skala produkcji, stopień uprzemysłowienia, region kraju, w którym prowadzona jest produkcja - tłumaczy ministerstwo, cytowane przez Wielkopolska izbę Rolniczą.
Według resortu rolnictwa kolejnym warunkiem opracowywania nowych i bardziej aktualnych wskaźników dochodowości jest pozyskiwanie szczegółowych danych w bardzo krótkim czasie. Ministerstwo zaznacza, że w chwili obecnej dane wykorzystywane do opracowania dochodów do dyspozycji według metodologii rachunków narodowych nie są dostępne na takim poziomie szczegółowości.
Ministerstwo dodaje również, że dochód z 1 ha przeliczeniowego publikowany jest w II połowie roku następującego po roku badanym, co wynika z dostępności danych rocznych do jego opracowania i na chwilę obecną nie ma możliwości przyśpieszenia tego terminu. Resort przyznał też, że wskaźnik uśredniający dochody może nie odzwierciedlać rzeczywistej sytuacji gospodarstw rolnych, które mogą być zdywersyfikowane pod względem skali produkcji, powierzchni upraw, jakości gleby, dochodów rocznych i skali uprzemysłowienia.
Z odpowiedzi tej wynika więc, że na razie nie ma co liczyć na zmianę sposobu liczenia dochodu rolniczego. GUS będzie wyliczał, ile zarabia rolnik w oparciu o dotychczasowe metody, a wskaźnik ten wciąż nie będzie odzwierciedlał rzeczywistości.
Jaki był dochód z hektara w poprzednich latach?
Dochód z hektara obliczany przez GUS w ostatnich latach wynosił:
- 2022 r. - 5549 zł
- 2021 r. - 3288 zł
- 2020 r. - 3819 zł
- 2019 r. - 3244 zł
- 2018 r. - 2715 zł
- 2017 r. - 3399 zł
- 2016 r. - 2577 zł
- 2015 r. - 1975 zł
- 2014 r. - 2506 zł
- 2013 r. - 2869 zł
Jak GUS oblicza dochód z hektara?
Główny Urząd Statystyczny od wielu ma tę samą metodologię obliczania dochodu z 1 ha przeliczeniowego. Zależny jest on od wielu elementów, takich jak: produkcja globalna, zużycie pośrednie, wartość dodana brutto oraz dotacje, zarówno unijne jak i krajowe.
Wzór na dochód z ha w pewnym uproszeniu można zapisać w następujący sposób: wartość dodana brutto (czyli rolnicza produkcja globalna + uzupełniająca płatność obszarowa – zużycie pośrednie) + inne przychody związane z produkcją + dopłaty bezpośrednie – obciążenia podatkowe i inne zobowiązania (np. podatek rolny) = dochód do dyspozycji brutto.
Dla wyjaśnienia warto dodać, że na wartość rolniczej produkcji globalnej w gospodarstwach indywidualnych składa się m.in.:
- produkcja roślinna, czyli zbiory z danego roku wszystkich ziemiopłodów, w tym także zielona masa na przyoranie oraz przychody z produktów ubocznych, czyli słomy, liści buraków itp.
- produkcja zwierzęca, czyli produkcja żywca rzeźnego i produkcję mleka oraz przyrost pogłowia zwierząt gospodarskich.
- przyrosty zapasów (produktów roślinnych i zwierzęcych),
- przyrosty stada.
Do produkcji globalnej GUS dodaje jeszcze Uzupełniającą Płatność Obszarową i pomniejsza ją o koszty produkcji rolniczej, w tym m.in. paliwa, opał, energię elektryczną, zakup środków do produkcji, w tym nawozów, pestycydów, koszty ubezpieczenia i dzierżawy, czy usługi np. siewu lub zbioru kukurydzy.
Do obliczenia dochodów z ha GUS wlicza także dopłaty bezpośrednie oraz uwzględnia inne zobowiązania rolnika, takie jak podatek rolny, koszty zatrudnienia pracowników, składki na KRUS czy raty pożyczek i kredytów. Dochód nie obejmuje natomiast wpływów z tytułu emerytur, rent i innych świadczeń socjalnych, w tym płatności z programu 500 plus.
Dochód z hektara potrzebny do stypendium, kredytu i 500 plus
Informacje o dochodzie z 1 ha przeliczeniowego uzyskiwane przez gospodarstwa indywidualne mają wpływ na budżet wielu rodzin rolniczych. Od wysokości dochodu z 1 hektara przeliczeniowego zależy m.in.:
- możliwość otrzymania pomocy społecznej,
- uzyskanie świadczenia 500 plus na pierwsze dziecko
- możliwość ubiegania się o stypendium socjalne przez studentów będących dziećmi rolników,
- otrzymanie kredytu.
Jeśli więc GUS wyliczył tak wysoki dochód z hektara, wielu rolników zostanie pozbawionych szansy na powyższe formy wsparcia.
Kamila Szałaj
