Ubezpieczenie upraw i zwierząt 2024: jakie będą maksymalne stawki?
Ministerstwo rolnictwa przedstawiło projekt rozporządzenia w sprawie maksymalnych sum ubezpieczenia dla poszczególnych upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2024 r. Kwoty te są w większości wyższe niż rok temu.
W 2024 r. maksymalne sumy ubezpieczenia do 1 ha upraw rolnych wyniosą (w nawiasie kwoty za 2023 rok):
- 26 600 zł – dla zbóż (26 300 zł)
- 17 600 zł – dla kukurydzy (13 600 zł)
- 18 100 zł – dla rzepaku i rzepiku (13 400 zł)
- 50 500 zł – dla chmielu (48 000 zł)
- 46 800 zł – dla tytoniu (39 700 zł)
- 242 000 zł – dla warzyw gruntowych (188 200 zł)
- 156 000 zł – dla drzew i krzewów owocowych (130 900 zł)
- 81 400 zł – dla truskawek (79 600 zł)
- 41 100 zł – dla ziemniaków (39 100 zł)
- 20 300 zł – dla buraków cukrowych (12 200 zł)
- 18 600 zł – dla roślin strączkowych (16 500 zł)
Do upraw zbóż, oprócz podstawowych gatunków zbóż, zaliczono również proso i grykę.
Z kolei do 1 sztuki zwierzęcia proponuje się następujące stawki (w nawiasach wysokość stawek 2023 r.):
- 15 200 zł – dla bydła (14 200 zł)
- 15 500 zł – dla koni (14 400 zł)
- 1100 zł – dla owiec (1 100 zł)
- 700 zł – dla kóz (700 zł)
- 2600 zł – dla świń (1 800 zł)
- 60 zł – dla kur, perlic i przepiórek (53 zł)
- 65 zł – dla kaczek (65 zł)
- 250 zł – dla gęsi (250 zł)
- 210 zł – dla indyków (210 zł)
- 1100 zł – dla strusi (1 100 zł)
- Zmiany wysokości maksymalnych sum ubezpieczenia, w porównaniu do obowiązujących w 2023 r., wynikają ze zmian w wysokości plonów i cen rynkowych poszczególnych upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich - tłumaczy ministerstwo.
Jak ministerstwo rolnictwa wylicza maksymalne stawki ubezpieczeń rolnych?
Maksymalne sumy ubezpieczenia zostały wyliczone na podstawie danych przekazanych przez Główny Urząd Statystyczny za rok 2022 i pierwsze półrocze 2023 r. oraz danych przekazanych przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej za rok 2022 i prognoz na lata 2023–2024.
Sumy ubezpieczenia w poszczególnych grupach lub gatunkach upraw rolnych stanowią iloczyn maksymalnych cen rynkowych w danej grupie lub gatunkach upraw oraz maksymalnego osiąganego w Polsce plonu w danej uprawie lub grupie upraw albo przeciętnej wartości rynkowej zwierzęcia.
Po co rolnikowi maksymalne sumy ubezpieczenia?
Przy zawieraniu umów ubezpieczenia upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich, sumy ubezpieczenia, odrębnie dla każdej uprawy i każdego zwierzęcia gospodarskiego, ustala producent rolny indywidualnie z zakładem ubezpieczeń w umowie ubezpieczenia, z tym że nie mogą one przekroczyć maksymalnych sum ubezpieczenia określonych w projekcie rozporządzenia. Zatem wysokość sum ubezpieczenia jest ustalana w drodze negocjowania umowy ubezpieczenia pomiędzy producentem rolnym a zakładem ubezpieczeń.
Określenie maksymalnych sum ubezpieczenia ma także na celu zapewnienie producentom rolnym odpowiedniej ochrony ubezpieczeniowej przed zawyżaniem przez zakłady ubezpieczeń wartości ubezpieczanego przedmiotu (uprawy rolnej lub zwierzęcia gospodarskiego), a tym samym zawyżaniem składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.
Ile państwo dopłaci do ubezpieczeń rolnych?
Zgodnie z projektem ustawy budżetowej na 2024 r. na dopłaty do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich zaplanowano kwotę 920 mln zł.
Ilu rolników ubezpiecza uprawy i zwierzęta?
Resort rolnictwa informuje, że powierzchnia ubezpieczonych upraw wynosi rocznie ok. 4,07 mln ha, a zawieranych jest ok. 218 tys. szt. umów ubezpieczenia upraw rolnych, natomiast liczba ubezpieczonych zwierząt gospodarskich wynosi ok. 22,5 mln szt. rocznie (w tym głównie drób), a liczba zawartych umów wynosi ok. 882 szt.
Producenci rolni korzystający z ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich z dopłatą z budżetu państwa stanowią ok. 17 proc. producentów rolnych posiadających gospodarstwa o powierzchni powyżej 1 ha użytków rolnych.
Są kary za brak ubezpieczenia upraw i zwierząt
Jeśli rolnik otrzymuje dopłaty bezpośrednie, zgodnie z prawem musi ubezpieczyć przynajmniej połowę powierzchni upraw rolnych dotowanych od przynajmniej jednego ryzyka obowiązkowego: gradu, przymrozków wiosennych, ujemnych skutków przezimowania, powodzi czy suszy.
Rolnik, który nie spełni obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, tj. ubezpieczenia co najmniej 50% powierzchni upraw, może zostać ukarany za niespełnienie tego obowiązku i zobowiązany do wniesienia opłaty obowiązkowej.
Kara stanowi równowartość w złotych 2 euro od 1 ha, ustaloną przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski według tabeli kursów nr 1 w roku kontroli. Rolnik musi uiścić tę karę na konto gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę rolnika.
Kara nie może być jednak stosowana wobec rolników, w przypadku gdy rolnik nie zawrze umowy ubezpieczenia obowiązkowego z powodu pisemnej odmowy przez co najmniej dwa zakłady ubezpieczeń, które zawarły z ministrem właściwym do spraw rolnictwa umowy w sprawie dopłat.
Kamila Szałaj