Ubezpieczenie upraw - drastyczne cięcie stawek. Nawet o 10 tys. zł

Ubezpieczenie upraw i zwierząt 2025: jakie będą maksymalne sumy?

Ministerstwo rolnictwa przedstawiło projekt rozporządzenia w sprawie maksymalnych sum ubezpieczenia dla poszczególnych upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w 2025 r. Niektóre kwoty, zwłaszcza dla zbóż, kukurydzy i rzepaku są znacznie niższe niż rok temu. W przypadku rzepaku nawet o połowę niższe. Ale dla pozostałych upraw i części zwierząt sumy wzrosną. 

W 2025 r. maksymalne sumy ubezpieczenia do 1 ha upraw rolnych wyniosą (w nawiasie kwoty za 2024 rok):

• 16 100 zł – dla zbóż (w 2024 - 26 600 zł)
• 13 200 zł – dla kukurydzy (17 600 zł)
• 9400 zł – dla rzepaku i rzepiku (18 100 zł)
• 51 000 zł – dla chmielu (60 000 zł)
• 58 500 zł – dla tytoniu (46 800 zł)
• 276 200 zł – dla warzyw gruntowych (242 000 zł)
• 178 500 zł – dla drzew i krzewów owocowych (156 000 zł)
• 99 400 zł – dla truskawek (81 400 zł)
• 44 200 zł – dla ziemniaków (41 100 zł)
• 23 800 zł – dla buraków cukrowych (21 000 zł)
• 23 600 zł – dla roślin strączkowych (18 600 zł)

Z kolei do 1 sztuki zwierzęcia proponuje się w 2025 roku następujące stawki (w nawiasach wysokość stawek 2024 r.):

• 16 000 zł – dla bydła (15 200 zł)
• 26 300 zł – dla koni (15 500 zł)
• 1300 zł – dla owiec (1100 zł)
• 700 zł – dla kóz (700 zł)
• 2900 zł – dla świń (2600 zł)
• 60 zł – dla kur, perlic i przepiórek (60 zł)
• 65 zł – dla kaczek (65 zł)
• 250 zł – dla gęsi (250 zł)
• 210 zł – dla indyków (210 zł)
• 2000 zł – dla strusi (1100 zł)

- Zmiany wysokości maksymalnych sum ubezpieczenia, w porównaniu do obowiązujących w 2024 r., wynikają ze zmian w wysokości plonów i cen rynkowych poszczególnych upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich - tłumaczy ministerstwo.

Jak ministerstwo rolnictwa wylicza maksymalne stawki ubezpieczeń rolnych?

Maksymalne sumy ubezpieczenia zostały wyliczone na podstawie danych przekazanych przez Główny Urząd Statystyczny za rok 2023 i pierwsze półrocze 2024 r. oraz danych przekazanych przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej za rok 2023 i prognoz na lata 2024–2025.

Sumy ubezpieczenia w poszczególnych grupach lub gatunkach upraw rolnych stanowią iloczyn maksymalnych cen rynkowych w danej grupie lub gatunkach upraw oraz maksymalnego osiąganego w Polsce plonu w danej uprawie lub grupie upraw albo przeciętnej wartości rynkowej zwierzęcia.

Po co rolnikowi maksymalne sumy ubezpieczenia?

Przy zawieraniu umów ubezpieczenia upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich, sumy ubezpieczenia, odrębnie dla każdej uprawy i każdego zwierzęcia gospodarskiego, ustala producent rolny indywidualnie z zakładem ubezpieczeń w umowie ubezpieczenia, z tym że nie mogą one przekroczyć maksymalnych sum ubezpieczenia określonych w projekcie rozporządzenia. Zatem wysokość sum ubezpieczenia jest ustalana w drodze negocjowania umowy ubezpieczenia pomiędzy producentem rolnym a zakładem ubezpieczeń.

Określenie maksymalnych sum ubezpieczenia ma także na celu zapewnienie producentom rolnym odpowiedniej ochrony ubezpieczeniowej przed zawyżaniem przez zakłady ubezpieczeń wartości ubezpieczanego przedmiotu (uprawy rolnej lub zwierzęcia gospodarskiego), a tym samym zawyżaniem składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.

Zasady ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt

Zgodnie z  przepisami dopłaty z budżetu państwa do składek ubezpieczenia przysługują rolnikom w wysokości do 65% składki, w przypadku zawarcia umowy ubezpieczenia zawierającej pakiet rodzajów ryzyka i określenia przez zakład ubezpieczeń stawki taryfowej nieprzekraczających 9% sumy ubezpieczenia.

W przypadku upraw prowadzonych na użytkach rolnych klasy V i VI powyższa stawka taryfowa będzie mogła zostać określona w wyższej wysokości, czyli odpowiednio 12% i 15% sumy ubezpieczenia tych upraw. Po przekroczeniu tych stawek dopłata będzie proporcjonalnie pomniejszana.

W przypadku ubezpieczenia zwierząt gospodarskich dopłaty przysługują producentom rolnym w wysokości do 65% składki, w przypadku określenia przez zakłady ubezpieczeń stawek taryfowych ubezpieczenia od łącznego ubezpieczenia zwierząt nieprzekraczających 0,5% sumy ubezpieczenia.

Jakie kary za brak ubezpieczenia upraw i zwierząt?

Jeśli rolnik otrzymuje dopłaty bezpośrednie, zgodnie z prawem musi ubezpieczyć przynajmniej połowę powierzchni upraw rolnych dotowanych od przynajmniej jednego ryzyka obowiązkowego: gradu, przymrozków wiosennych, ujemnych skutków przezimowania, powodzi czy suszy.

Rolnik, który nie spełni obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, tj. ubezpieczenia co najmniej 50% powierzchni upraw, może zostać ukarany  za niespełnienie tego obowiązku i zobowiązany do wniesienia opłaty obowiązkowej.

Kara stanowi równowartość w złotych 2 euro od 1 ha, ustaloną przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski według tabeli kursów nr 1 w roku kontroli. Rolnik musi uiścić tę karę na konto gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę rolnika.

Kara nie może być jednak stosowana wobec rolników, w przypadku gdy rolnik nie zawrze umowy ubezpieczenia obowiązkowego z powodu pisemnej odmowy przez co najmniej dwa zakłady ubezpieczeń, które zawarły z ministrem właściwym do spraw rolnictwa umowy w sprawie dopłat.

Kamila Szałaj, wk