Co to jest bawełnica?
Bawełnica jest mszycą jednodomną przechodzącą swój rozwój na jabłoni i pokrewnych gatunkach. Ulubionym miejscem żerowania tego bezskrzydłego brunatnego lub uskrzydlonego brunatnoczarnego szkodnika są pnie i konary. Formy uskrzydlone nie stanowią zagrożenia, natomiast formy bezskrzydłe są groźne. Zasiedlają świeże rany, np. po cięciu, wilki, jednoroczne przyrosty, odrosty korzeniowe i tam należy ich poszukiwać.
Jak rozmnaża się bawełnica?
W naszych warunkach bawełnica jest dzieworodna, samice rodzą larwy. Larwy zimują na częściach nadziemnych drzewa (gdzie przeważnie giną), na szyjce korzeniowej lub korzeniach. Dorosłe mszyce giną przy temperaturze poniżej minus 7°C, ale młode larwy znoszą spadki do minus 25°C. Zimę najlepiej znoszą larwy ukryte w spękaniach kory lub nieco pod ziemią na szyjce korzeniowej. Larwy przechodzą 4 stadia rozwojowe i po osiągnięciu dojrzałości są gotowe do rozmnażania. Rozchodzą się po drzewie dając początek nowym koloniom, najchętniej osiedlają się na młodych gałęziach, wilkach, u nasady ogonków liściowych i w okolicach świeżych ran. Mszyce wbijają kłujkę sięgając do miazgi twórczej między łykiem a drewnem powodując deformacje a drzewo słabnie. Gdy stwierdzimy uszkodzenia delikatnie wycinamy narośle i obumarłą tkankę, a ranę smarujemy maścią ogrodniczą.
Kiedy wzrasta populacja bawełnicy?
Populacja mszycy wzrasta w okresie wiosennym, na lipiec i sierpień jakby zanika, by ponownie nasilić się jesienią. Formy uskrzydlone występują na ogół dopiero w październiku i są przenoszone przez wiatr na inne drzewa. Kolonie bawełnicy łatwo zauważyć, gdyż mszyce pokryte są białym, woskowatym nalotem. W warunkach Polski długość rozwoju bawełnicy trwa 2–3 tygodnie, jej życie to 20 do 45 dni a w ciągu roku występuje około 10 pokoleń tego szkodnika. Jedna samica rodzi do 150 larw, ok. 7 dziennie.
W rejonach uprawy jabłoni monitoring bawełnicy należy prowadzić przez cały sezon wegetacji rozpoczynając już w okresie bezlistnym, a po przekroczeniu progu szkodliwości podjąć działania ochronne. Próg szkodliwości zostaje przekroczony, gdy zaatakowanych zostało 4% drzew. Sprzymierzeńcem w walce z bawełnicą są mroźne zimy. Są też dostępne różne środki chemiczne, które stosuje się od końca kwitnienia aż po czas opadania liści, czyli jesienią po zbiorach (np. na bazie oleju, który odetnie mszycom dopływ powietrza). Sprzymierzeńcem w walce z bawełnicą jest np. skorek pospolity i osiec korówkowy. W sprzyjających warunkach osiec korówkowy jest zdolny zniszczyć 100 proc. populacji bawełnicy.
Przeczytaj również:
Małgorzata Wyrzykowska
