Dlaczego warto wybierać zboża z LOZ?
Jeżeli planujemy wykorzystać jęczmień jary do ochrony zakładanego użytku zielonego, powinniśmy wybierać odmiany rekomendowane z List Odmian Zalecanych, które charakteryzują się:
- ajkrótszą słomą,
- szybko schodzą z pola,
- są najbardziej odporne na wyleganie.
A lista rekomendacji przygotowana przez wojewódzkie zespoły COBORU na 2024 r. jest bogata (rekomendacje na mapie).
Czy jęczmień jary to gatynek ochronny?
Jęczmień jary to gatunek używany jako roślina ochronna przy zakładaniu użytków zielonych. Ma chronić młode rośliny traw i motylkowych, ale nie może z nimi nadmiernie konkurować. Dlatego tak ważna dla wybieranych odmian jest długość słomy, wczesność i odporność na wylegania.
Które rośliny mogą być wsiewane w jęczmień?
W jęczmień można wsiewać:
- mieszanki trawiasto-motylkowate,
- koniczynę czerwoną (wysiewa się ok. 15–18 kg koniczyny w rozstawie 10–15 cm na głębokość 1–2 cm),
- mieszanki koniczyny czerwonej z trawami i lucernę (wysiewa się 18–20 kg/ha lucerny w rozstawie rzędów co 15 cm na głębokość 1–2 cm).
Szczegółowe zalecenia dotyczące siewu mieszanek traw z jęczmieniem jarym jako rośliną ochronną, a także mieszanek zbożowych z jęczmieniem opiszemy za kilka tygodni.
Na co nalezy zwrócić uwagę przy wyborze jęczmienia jarego do siewu?
Trzydzieści siedem odmian na LOZ na 2024 r. stwarza olbrzymi wybór.
Potencjał plonowania to cecha najważniejsza, a bardzo istotna przy wyborze powinna być stabilność plonowania w latach oraz odporność na główne choroby jęczmienia jarego:
- plamistość siatkową,
- rdzę jęczmienia,
- rynchosporiozę,
- ciemnobrunatną plamistość.
W porównaniu do ubiegłorocznych zaleceń zaszły oczywiście zmiany. Odmiana Adwokat spadła z pozycji lidera i liderką jest teraz jedna z najnowszych odmian wpisana do Krajowego rejestru w 2022 r. Florence, rekomendowana do uprawy w 13 województwach. Odmianę Adwokat rekomenduje 9 województw, odmiany Feedway, Jovita i Laser 8 województw, a Wirtuoza 7 województw.
Lista Odmian Zalecanych jęczmienia jarego na 2024
Oznacza to, że te wymienione odmiany plonują wysoko i stabilnie praktycznie w każdym rejonie kraju. Należy dodać, że są to odmiany nowe rejestrowane w 2020 i 2021 r. Warto przybliżyć ich charakterystykę (wg Listy Opisowej Odmian COBORU):
- Florence - odmiana typu pastewnego wpisana do Krajowego rejestru w 2022 r. Plon ziarna bardzo duży. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki powyżej przeciętnej. Odporność na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową, rynchosporiozę i ciemnobrunatną plamistość – średnia, na rdzę jęczmienia – dość mała. Rośliny dość niskie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie ziarna dość dobre. Zawartość białka w ziarnie dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
- Adwokat - odmiana typu pastewnego wpisana do Krajowego rejestru w 2020 r. Plenność dość duża. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na mączniaka prawdziwego – dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia, rynchosporiozę i ciemnobrunatną plamistość – średnia. Rośliny niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie ziarna dość duże. Zawartość białka w ziarnie średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
- Feedway - odmiana typu pastewnego wpisana do Krajowego rejestru w 2020 r. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na mączniaka prawdziwego i plamistość siatkową – dość duża, na rdzę jęczmienia, rynchosporiozę i ciemnobrunatną plamistość – średnia. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie ziarna małe. Zawartość białka w ziarnie średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość duża.
- Jovita - odmiana typu pastewnego wpisana do Krajowego rejestru w 2020 r. Plenność dość dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki powyżej średniej. Odporność na rynchosporiozę – dość duża, na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową, rdzę jęczmienia i ciemnobrunatną plamistość – średnia. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna średnie. Zawartość białka w ziarnie średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
- Laser - odmiana typu pastewnego wpisana do Krajowego rejestru w 2021 r. Plon dość dobry. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na mączniaka prawdziwego – duża, na rynchosporiozę i ciemnobrunatną plamistość – dość duża, na plamistość siatkową i rdzę jęczmienia – średnia. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna średnie. Zawartość białka w ziarnie średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby mała.
- Wirtuoz - odmiana typu pastewnego wpisana do Krajowego rejestru w 2021 r. Plon dobry. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na mączniaka prawdziwego – dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia, rynchosporiozę i ciemnobrunatną plamistość – średnia. Rośliny dość niskie o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie ziarna małe. Zawartość białka w ziarnie średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Poznaj również LOZ pszenżyta jarego na sezon 2024.
Marek Kalinowski