Badania pokazują, ile rolnicy stracą przez zakaz glifosatu

Rolnicy wciąż czekają na decyzję KE, czy będą mogli stosować glifosat po 15 grudnia 2023 roku. Naukowcy wyliczają, że jeśli herbicyd ten zostanie wycofany, straty na każdym hektarze upraw będą ogromne.

Wciąż nie ma decyzji ws. glifosatu

Ważą się losy glifosatu. Wciąż nie wiadomo, czy rolnicy będą mogli stosować tę substancję przez następne 10 lat. Obecnie używanie tego herbicydu jest dozwolone w UE tylko do 15 grudnia 2023 r.

Głosowanie nad glifosatem, które odbyło się 13 października nie przyniosło rezultatu - nie uzyskano większości kwalifikowanej i nie podjęto decyzji w tej sprawie. Kolejne ma się odbyć w pierwszej połowie listopada. KE przypomina, że decyzja w tej sprawie musi zapaść do 14 grudnia 2023 r.

Ile rolnicy stracą przez zakaz glifosatu?

Aktualnie w Polsce jest zarejestrowanych ok. 100 herbicydów zawierających glifosat. Większość rolników nie wyobraża sobie uprawy bez stosowania tego herbicydu. Ograniczeniom sprzeciwiają się organizacje rolnicze, m.in. COPA-COGECA, Związek Producentów Roślin Zbożowych i Krajowa Rada Izb Rolniczych.

- Ze względu na zachowanie zarówno bezpieczeństwa żywnościowego Europy, jak i konkurencyjności gospodarstw europejskich, konieczne jest przedłużenie pozwolenia na stosowanie środków ochrony roślin zawierających glifosat - zaznacza Wiktor Szmulewicz, szef Izb Rolniczych i apeluje do ministra rolnictwa Roberta Telusa, komisarza ds. rolnictwa Janusza Wojciechowskiego oraz sekretarza generalnego COPA-COGECA Pekki Pesonena o pilne działania w celu odnowienia przez KE zatwierdzenia glifosatu.

Z kolei Przemysław Bochat, prezes zarządu PZPRZ tłumaczy, że analizy i badania prowadzone w Polsce pokazują jasno, że brak odnowienia, a tym samym dostępności glifosatu spowoduje spadek plonów, wzrost kosztów produkcji dla rolnika.

- Mając na uwadze obecną sytuację gospodarczą i geopolityczną, bardzo szybko może zagrozić to opłacalności produkcji niektórych roślin – tłumaczy Bochat.

Koszt herbicydów w pszenicy wzrósłby o 45 proc., a w rzepaku o 30 proc.

Takie wnioski płyną także z raportu Kleffmann Group opracowanego w 2017 roku.

- Po wycofaniu glifosatu, w przypadku pszenicy koszty herbicydów wzrosłyby o 45 proc. a zyski spadły o 36 euro/ha, przy założeniu dotychczasowej wysokości plonów. Jeżeli uwzględnić opóźnienia i/lub mniejszą skuteczność zwalczania chwastów, zyski spadną o 129 euro/ha powodując przy obecnych cenach zbytu nieopłacalność uprawy pszenicy. Natomiast po wycofaniu glifosatu, w przypadku rzepaku konieczność stosowania alternatywnych herbicydów oznacza wzrost kosztów chemicznych środków zwalczania chwastów o 30 proc. i w konsekwencji obniżenie zysku o 72 euro/ha. Jeżeli uwzględnić obniżenie plonów, zyski spadają o 238 euro/ha – czytamy w raporcie Kleffmana.

Bez glifosatu rolnicy w UE stracą nawet 500 euro/ha rocznie

Natomiast z najnowszych badań międzynarodowego zespołu naukowców AECP Group) wynika, że w krajach UE zakaz stosowania glifosatu przyniósłby bardzo duże straty zarówno w uprawach jednorocznych (zboża, rzepak, buraki, warzywa), jak i wieloletnich (sady i winnice). W zależności od uprawy wyniosłyby one 3 do 37 proc.

W przypadku upraw jednorocznych zysk byłby niższy o ok. 100 euro/ha rocznie. Natomiast w przypadku upraw wieloletnich, takich jak uprawa winorośli we Francji, straty mogą sięgnąć do 553 euro/ha rocznie.

Eksperci zwrócili także uwagę, że pozbawienie rolników głównego narzędzia kontroli zachwaszczenia będzie miało wpływ na systemy uprawy, takie jak praktyki oszczędzające glebę (system bezorkowy). W przypadku zmiany systemu w gospodarstwie konieczne byłoby zakupienie maszyn takich jak pług, a w niektórych przypadkach zatrudnienie kilku pracowników w celu wdrożenia rozwiązań alternatywnych. Prowadziłoby to do jeszcze wyższych kosztów produkcji.

Naukowcy zwracają też uwagę, że obecnie nie ma badań dotyczących braku stosowania glifosatu w celu ograniczenia odporności chwastów.