W 2024 roku wojsko wezwie prawie ćwierć miliona Polaków na kwalifikację wojskową. Ocenie zdolności fizycznej i psychicznej do czynnej służby wojskowej zostanie poddanych ok. 230 tys. osób.
Termin ogłoszenia kwalifikacji wojskowej został wyznaczony na 12 stycznia 2024 r. Zaś czas trwania kwalifikacji wojskowej ustalono na okres od 1 lutego do 30 kwietnia 2024 r.
Kogo wezwie wojsko w 2024 roku?
Do stawienia się do kwalifikacji wojskowej wojsko wezwie:
- mężczyzn urodzonych w 2005 r.;
- mężczyzn urodzonych w latach 2000–2004, którzy nie posiadają określonej kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej;
- osoby, które w latach 2022 i 2023:
- a) zostały uznane przez powiatowe komisje lekarskie za czasowo niezdolne do służby wojskowej ze względu na stan zdrowia, jeżeli okres tej niezdolności upływa przed zakończeniem kwalifikacji wojskowej,
- b) zostały uznane przez powiatowe komisje lekarskie za czasowo niezdolne do służby wojskowej ze względu na stan zdrowia, jeżeli okres tej niezdolności upływa po zakończeniu kwalifikacji wojskowej i złożyły wniosek o zmianę kategorii zdolności, o którym mowa w art. 64 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny, przed dniem zakończenia kwalifikacji wojskowej;
- kobiety urodzone w latach 1997–2005 posiadające kwalifikacje przydatne do służby wojskowej, które nie stawały jeszcze do kwalifikacji wojskowej, oraz kobiety pobierające naukę w celu uzyskania tych kwalifikacji, które w roku szkolnym lub akademickim 2023/2024 kończą studia na kierunkach lub kończą naukę w zawodach, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 60 ust. 7 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny;
- 5) osoby, które ukończyły 18 lat życia i zgłosiły się ochotniczo do kwalifikacji wojskowej;
- 6) osoby o nieuregulowanym stosunku do służby wojskowej do końca roku kalendarzowego, w którym kończą 60 lat życia, jeżeli nie posiadają określonej kategorii zdolności do czynnej służby wojskowej i zgłosiły się do kwalifikacji wojskowej.
Co wojsko sprawdzi podczas kwalifikacji?
Podczas kwalifikacji wojskowej wykonuje się następujące czynności:
- sprawdzenie tożsamości osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej;
- określenie zdolności fizycznej i psychicznej do służby wojskowej osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej;
- wstępne przeznaczenie osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej do poszczególnych form obowiązku obrony oraz przyjęcie wniosków o przeznaczenie do służby zastępczej;
- wprowadzenie danych do ewidencji lub aktualizacja ewidencji wojskowej i przetwarzanie danych gromadzonych w tej ewidencji;
- przekazywanie informacji i promowanie służby wojskowej;
- wydanie zaświadczenia o stawieniu się do kwalifikacji wojskowej, uregulowanym stosunku do służby wojskowej oraz o orzeczonej zdolności do służby wojskowej;
- nadanie stopnia wojskowego szeregowego i przeniesienie osób podlegających stawieniu się do kwalifikacji wojskowej do pasywnej rezerwy.
Kwalifikacja wojskowa: jakie są kategorie zdolności do służby wojskowej?
W ramach kwalifikacji wojskowej osobom wezwanym zostaną nadane kategorie zdolności do służby wojskowej:
- A — zdolny do czynnej służby wojskowej z wyłączeniem zawodowej służby wojskowej, a także zdolność do odbywania służby zastępczej
- B — czasowo niezdolny do czynnej służby wojskowej;
- D — niezdolny do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju;
- E — trwale i całkowicie niezdolny do czynnej służby wojskowej w czasie pokoju oraz w czasie ogłoszenia mobilizacji w czasie wojny
Kto może zostać zwolniony z obowiązku stawienia się na kwalifikację wojskową?
Można zwolnić z obowiązku osobistego stawiennictwa do kwalifikacji wojskowej osoby:
- w stosunku do których orzeczono całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym na podstawie Ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2023 r. poz. 208),
- całkowicie niezdolne do pracy oraz niezdolne do samodzielnej egzystencji lub uznane za całkowicie niezdolne do pracy na podstawie Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251),
- zaliczone do osób o znacznym stopniu niepełnosprawności albo o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 100),
Jakie kary grożą za niestawienie się na kwalifikację wojskową?
Niestawienie się na kwalifikację wojskową może skutkować karą. Regulują to przepisy Ustawy o obronie ojczyzny. W przypadku niestawienia się do kwalifikacji wojskowej bez uzasadnionej przyczyny wójt, burmistrz lub prezydent miasta nakłada na grzywnę albo zarządza przymusowe doprowadzenie przez policję.
MON zapewnia: rolnicy nie będą powoływani na ćwiczenia w trakcie żniw
Wezwanie na kwalifikację wojskową dotyczy też rolników, ponieważ obowiązkowi obrony ojczyzny podlegają wszyscy obywatele polscy zdolni ze względu na wiek i stan zdrowia. Jeśli rolnik dostanie kategorię A i zostanie powoływany na ćwiczenia, MON zapewnia, że ma na uwadze specyficzny charakter pracy rolników.
- W kontekście rolników stosuje się zasadę ograniczania powołania na ćwiczenia żołnierzy rezerwy tych, którzy prowadzą intensywną hodowlę, a także podczas prowadzonych przez nich nasilonych prac polowych. Niemniej jednak, wspomniane zapisy ustawy o obronie Ojczyzny nie przewidują wyłączenia rolników od obowiązku powołania na ćwiczenia wojskowe – tłumaczył nam w zeszłym roku MON.
Resort ten zapewnił wówczas, że ćwiczenia wojskowe rezerwy pasywnej zaplanowane są w krótkiej (najczęściej od 2 do 5 dni) formie czasowej. Poza tym rolnik może się odwołać na zasadach określonych w KPA (14 dni).
- Zgodnie z zapisami, które uwidocznione są na karcie powołania, każda z osób może ubiegać się o zwolnienie z ćwiczeń wojskowych poprzez odwołanie do organu wyższej instancji, czyli Szefa Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji. Składane jest ono za pośrednictwem danego Szefa Wojskowego Centrum Rekrutacji w terminie czternastu dni od dnia doręczenia karty powołania – wyjaśniał MON.
MON dodał też, że każdy przypadek odwołania się od karty powołania na ćwiczenie jest traktowany indywidualnie. Bardzo ważne jest aby zainteresowani utrzymywali kontakt z odpowiednim Wojskowym Centrum Rekrutacji i na bieżąco informowali o swojej sytuacji życiowej i zmianach, które mają wpływ na ich potencjalną gotowość do wypełniania obywatelskiego obowiązku względem Ojczyzny.