"To jest wieś na miarę naszych możliwości"
Mieszkanki Pogwizdowa (powiat jaworski, gmina Paszowice) wśród największych atrakcji wymieniają romański kościół z przełomu XII wieku, zabytkowy park, Izbę Pamięci, a także gigantyczną ławkę zbudowaną przez mieszkańców wioski.
Koło z Pogwizdowa powstało w 1953 roku, a w 2014 reaktywowało się. Od 2016 roku funkcję przewodniczącej pełni Katarzyna Bącal – jednocześnie sołtyska od 2022 roku, miłośniczka lokalnej historii i tradycji, a także członkini koła łowieckiego.
– Jako harcerka angażowałam się w projekty i pracę z dziećmi, m.in. z ówczesnym dyrektorem Szkoły Podstawowej w Pogwizdowie Markiem Olszewskim współtworzyłam z moją drużyną książkę pt. „Muzeum dawnej wsi”, podsumowując projekt utworzenia wiejskiej Izby Pamięci przy szkole. Dzięki mieszkańców Pogwizdów został wpisany na listę wiosek tematycznych jako Wioska Tradycji i Rękodzieła – opowiada.
W ramach jednego z projektów z programu Działaj lokalnie: „Dawniej Długa Wieś – dziś Pogwizdów – przyjedź i zwiedź”, koło opracowało tablice informacyjne w trzech językach poświęcone zabytkom i obiektom w miejscowości, m.in. gospodzie, kuźni, piekarni, świetlicy, pałacu. Kontynuację projektu była pogwizdowska gra edukacyjno-terenowa pt. „ Ścieżkami historii i tajemnic Pogwizdowa”.
– Możemy się pochwalić również potężną, czterometrową mapą wsi, która oddaje aktualny stan Pogwizdowa, z drogami, pagórkami, zabudowaniami, zabytkami, pasiekami. Stanowi element dekoracyjny i jest źródłem wiedzy o miejscowości. O opracowanie graficzne zadbał Daniel Sawa – opowiada Katarzyna.
W kwietniu br. sołectwo Pogwizdów zdobyło drugie miejsce w VII Ogólnopolskim Konkursie „Fundusz Sołecki – najlepsza inicjatywa” za zgłoszoną do konkursu Polanę pod Gwiazdami.
– Polana jest plenerową świetlicą, miejscem nad stawem, zagospodarowanym przez mieszkańców w ramach czynu społecznego. Są: nowy pomost, plac zabaw, minisiłownia, obiekt do grillowania, miejsce na ognisko i scena – wylicza sołtyska.
Siedemdziesiąta rocznica założenia KGW w Pogwizdowie
W ubiegłym roku koło świętowało 70. rocznicę działalności. Gospodynie przygotowały przedstawienie opowiadające historię powstania i działalności. Wcieliły się w role wcześniejszych członkiń i przewodniczących.
– Każda otrzymała rolę. Zależy nam, aby żadna z pań nie czuła się wykluczona ze względu na wiek czy inne okoliczności, więc jeśli ktoś ze względów np. zdrowotnych nie może uczestniczyć w przedstawieniu, obejmuje rolę w formie „siedzącej”. Tę zasadę stosujemy również w inscenizacji bajek dla dzieci – mówi Katarzyna. – Na panie, które nie chcą występować, czekają inne aktywności. Mamy reżyserkę panią Marysię czy lektorkę – panią Krysię, którą przedstawiam jako naszą Krystynę Czubównę.
W przedstawieniu sporo było scen z zabawnymi wydarzeniami. Była i pralka frania, lepienie pierogów, zabawa wiejska z bójką oraz rękodzieło, np. w drewnie. Tę umiejętność posiada jedna z członkiń koła – Edyta Grosiak. Jest autorką słomianej krowy. Pogwizdowska mućka, z kolczykiem w uchu z logo koła, była gwiazdą dożynek.
– Mamy wiele uzdolnionych kobiet – uważa przewodnicząca. – Pani Wiktoria wykonuje obrazy haftem krzyżykowym. Doczekała się własnej wystawy. Anna Zubrzycka jest mistrzynią ceramiki. Swoje prace prezentowała na żywo z Zamku Czocha w programie „Pytanie na Śniadanie” w ramach wojewódzkiego półfinału Festiwalu Kół Gospodyń Wiejskich „Polska od Kuchni”.
W plebiscycie sił spróbowała również Katarzyna Bącal – wzięła udział w konkursie Miss Wdzięku. Zajęła pierwsze miejsce w półfinale wojewódzkim i następnie udział w finale ogólnopolskim w Warszawie.
Na Wygwizdówce siądź
Od pięciu lat koło realizuje projekty z programu „Działaj lokalnie”. Cztery miały rymowane tytuły, zaś ostatni, poświęcony jubileuszowi 820-lecia Pogwizdowa, pozbawiony był rymu.
– Ogłosiłyśmy nawet konkurs literacki o ziemniaku. Napisano o nim zarówno zabawne rymowanki, jak i elegie – śmieje się Katarzyna.
– Wówczas zainicjowałyśmy międzypokoleniowe wykopki. Co roku kończymy je ogniskiem integracyjnym z pieczonymi ziemniakami – wspomina. – Pielęgnujemy celebrowanie wydarzeń związanych z naszą działalnością oraz życiem wsi. Podczas spotkań dziękujemy sobie za wspólną pracę i zaangażowanie na rzecz organizacji i społeczności lokalnej. Myślę, że każda z nas wówczas czuje się doceniona. I dostrzeżona.
Tak było choćby w przypadku budowania gigantycznej drewnianej ławki nazywanej „Wygwizdówką”. Większość inicjatyw we wsi powstała dzięki pracy mieszkańców i czynom społecznym. Panowie stawiający konstrukcję spisali się na medal – rok później KGW wspólnie z wolontariuszami, radą sołecką i członkami pogwizdowskiego stowarzyszenia zorganizowało rocznicową biesiadę na ławce.
– I znów, cytując „Misia”, możemy powiedzieć, że to ławka na miarę naszych możliwości – śmieje się inicjatorka.
– Jestem przekonana, że to nie pierwszy i nie ostatni pomysł, którym zaskoczymy sympatyków naszego KGW i Sołectwa Pogwizdowa. W najbliższym czasie planujemy warsztaty poświęcone kulturze, wycieczkę krajoznawczą, wyjazd do opery i teatru – kontynuuje. – Kiedyś pewna kobieta powiedziała nam: „Dzięki waszemu kołu mama odżyła. Dziękuję, że pokazujecie jej świat”. Piękniejszego komplementu dotyczącego naszej działalności i pełnionej misji społecznej nie mogłybyśmy sobie wymarzyć.
Małgorzata Janus
