Import surowców rolnych i nawozów z Rosji do krajów UE rośnie. Dzieje się tak, bo chociaż rosyjska gospodarka objęta jest licznymi sankcjami, to jednak eksport tych produktów nie został wykluczony. Lukę w sankcjach zostawiono w trosce o dostawy do państw potrzebujących.
Polska wśród 6 największych importerów żywności z Rosji
Wśród największych importerów, poza Hiszpanią, Łotwą, Holandią, Niemcami i Włochami znalazła się też Polska. Jak podaje Forsal, od stycznia do listopada 2023 r. sprowadzono do Polski o 6 proc. więcej produktów rolnych i spożywczych z Rosji niż w całym 2021 r.
Jakie towary rolne kupujemy z Rosji?
Zapytaliśmy więc ministerstwo rolnictwo o to, jakie towary rolno-spożywcze Polska sprowadza z Rosji. W odpowiedzi resort poinformował, że w 2023 r. z Rosji do Polski najwięcej importowano (wg wartości) filetów rybnych, mięsa rybiego oraz ryb mrożonych.
- Łącznie produkty te osiągnęły wartość ok. 187 mln EUR, co stanowiło 53 proc. całego importu towarów rolno-spożywczych z tego państwa - wyjaśnia ministerstwo.
W dalszej kolejności największy udział w imporcie z Rosji miały: nasiona lnu - 10 proc. (o wartości 17,8 mln EUR), tłuszcze i oleje roślinne i zwierzęce – 8,5 proc. (30 mln EUR) oraz inne nasiona (gł. gorczycy) 6,2 proc. (o wartości 22 mln EUR).
W Polsce co jedenasty importowany ogórek jest z Rosji
W 2023 r. import z Rosji do Polski ogórków miał wartość 9,0 mln EUR (7,9 tys. ton), co stanowiło 2,6 proc. wartości całego importu rolno-spożywczego z Rosji. Biorąc pod uwagę wielkość importu ogórków do Polski ze wszystkich kierunków, import z Rosji stanowił 9 proc. (najwięcej z Hiszpanii – 30 proc.). To oznacza, że co jedenasty importowany ogórek jest z Rosji!
A jak jest w tym roku? Podobnie. Ministerstwo wyjaśnia nam, że w 2024 roku struktura towarowa importu z Rosji jest zbliżona jak w roku poprzednim.
Rosja i Białoruś istotnymi odbiorcami żywności z Polski
W 2023 r. wartość polskiego eksportu rolno-spożywczego do Federacji Rosyjskiej wyniosła 573 mln EUR (import do Polski 352 mln EUR), a na Białoruś 246 mln EUR (import do Polski 79 mln EUR). Jak podkreśla ministerstwo rolnictwa mimo obowiązujących ograniczeń w handlu kraje te pozostają istotnymi odbiorcami towarów rolno-spożywczych z Polski.
Wartość importu z Rosji spada
Warto zaznaczyć, że według danych za pierwsze cztery miesiące 2024 r. łączna wartość importu rolno-spożywczego z Rosji i Białorusi do Polski znacząco się zmniejszyła – o około 30 proc. (w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku) i stanowiła niespełna 1 proc. wartości całego importu tego rodzaju towarów do Polski.
KE podnosi cła na żywność z Rosji i Białorusi
Import ten prawdopodobnie dalej będzie spadał, nie tylko do Polski, ale i do całej UE, bo od 1 lipca KE podniosła cła na niektóre towary rolne z Rosji i Białorusi. Na liście znalazły się zboża (w tym pszenica i kukurydza), nasiona oleiste i granulat z wysłodków buraczanych i suszonego grochu. Import z obu krajów na rynek UE stanie się nieopłacalny, a więc ich efekt będzie podobny do embarga. Jednocześnie przyjęte rozporządzenie nie będzie miało wpływu na tranzyt tych produktów do krajów trzecich.
Wyższych ceł na ryby nie będzie
Ministerstwo rolnictwa zaznacza, że niektóre państwa członkowskie wezwały KE do rozszerzenia listy produktów objętych wyższym cłem. Ale z uwagi na interesy polskich przetwórców ryb (dla których Rosja jest istotnym dostawcą surowca rybnego) resort nie popiera propozycji włączenia w zakres tego rozporządzenia produktów rybołówstwa.
- Należy pamiętać, że w przypadku wprowadzenia kolejnych sankcji na produkty rolno-spożywcze zarówno Rosja, jak i Białoruś mogłyby podjąć działania odwetowe (w postaci środków ograniczających import z UE) - zaznacza ministerstwo.
Kamila Szałaj
