Fuzja Viterry i Bunge warta jest niebotyczną sumę pieniędzy
To aż 34 mld dolarów. Aby rozwiać obawy Komisji dotyczące konkurencji, firmy zaproponowały sprzedaż całej działalności Viterry obejmującej nasiona oleiste na Węgrzech i w Polsce oraz niektórych aktywów logistycznych związanych z tą działalnością.
Działają na ałym świecie
Bunge i Viterra są przedsiębiorstwami rolnymi prowadzącymi działalność na całym świecie obejmującą produkcję, przetwarzanie i handel produktami rolnymi. W sektorze nasion oleistych (rzepaku, soi i słonecznika) ich działalność znacząco się pokrywa.
Bunge prowadzi działalność polegająca głównie na przetwarzaniu, dystrybucji i handlu makuchami i olejami. Spółka z siedzibą w USA zajmuje się również dystrybucją zbóż (np. kukurydzy, pszenicy i jęczmienia) oraz produktów mielonych (np. mąki pszennej), a także nieprzetworzonych nasion oleistych, cukru i innych produktów rolnych. Już teraz jest największym na świecie przetwórcą nasion oleistych. Propozycja przejęcia pojawiła się, gdy firma Bunge odnotowała rekordowe zyski w 2022 roku, korzystając z ograniczonych światowych dostaw zboża w związku z wojną w Ukrainie. W 2022 roku Bunge był największym eksporterem kukurydzy i soi z Brazylii, światowego lidera w produkcji tych podstawowych roślin dla produkcji pasz dla zwierząt i biopaliw.
Viterra, z siedzibą w Niderlandach, sprzedaje podstawowe produkty rolne, takie jak zboża, nasiona oleiste i makuchy, a także oleje. Firma sprzedaje również inne nieprzetworzone produkty (np. bawełnę) i produkty mielone (np. mąkę pszenną). W 2022 roku Viterra była trzecim pod względem wielkości eksporterem kukurydzy i siódmym soi.
Działalność firm na polskim rynku
Bunge działa w Polsce od 2002 roku. Jest największym w Polsce i jednym z największych w Europie Środkowej przetwórcą nasion oleistych i producentem tłuszczów roślinnych. W 2002 roku firma Bunge przejęła spółkę Cereol, stając się jednocześnie głównym akcjonariuszem ZT Kruszwica, czyli producenta m.in. oleju kujawskiego i masła roślinnego ze słonecznikiem na opakowaniu. Viterra z kolei działa w Polsce od 1997 roku. Zajmuje się handlem, magazynowaniem, przeładunkiem i transportem zboża, roślin oleistych, olejów spożywczych i śrut. Firma obsługuje 1,5 mln ton produktów rocznie w polskich portach, a około 2 mln ton produktów eksportuje drogą lądową do Niemiec i krajów sąsiadujących. Spełniając warunek dotyczący przejęcia, Viterra musi zlikwidować wszelką działalność w Polsce powiązaną z nasionami oleistymi.
Transakcja jest ewenementem na skalę światową, ma niespotykany dotąd rozmiar
W rezultacie jest to połączenie dwóch największych spółek handlujących artykułami rolno-spożywczymi (Bunge i Glencore Agri) oraz dodatkowo dwóch spółek średniej wielkości (Viterra i Gavilon). Zawarcie umowy sprawi, że połączona firma zbliży się pod względem skali globalnej do wiodących konkurentów, takich jak Archer-Daniels-Midland (ADM), właściciela m.in. ADM Szamotuły i Cargill.
Magdalena Szymańska
fot. P. Mikos