Czy niemieckie firmy nie chcą importować polskiego słonecznika?
Poseł Norbert Kaczmarczyk z Prawa i Sprawiedliwości w interpelacji poselskiej zauważył, że słonecznik w ostatnich latach stał się rośliną coraz chętniej uprawianą na polskich polach. W ubiegłym sezonie Polska osiągnęła rekordowy areał tej uprawy z wynikiem 64,7 tys. ha (podczas gdy w 2021 r. było to 19,5 tys. ha). Jednak wysokie koszty produkcji oraz spadki cen na skupach spowodowały jego mniejsze zasiewy w roku bieżącym. Zdaniem producentów zagrażają im nie tylko niskie ceny, ale także praktyki stosowane przez inne państwa członkowskie Unii Europejskiej, a konkretnie Niemcy.
– Firmy niemieckie są poważnymi graczami na europejskim rynku przetwarzania słonecznika, posiadając wiele tłoczarni i fabryk do tego przystosowanych. Jak wynika z informacji, jakie dotarły do mnie od zaniepokojonych rolników, w ostatnim czasie niemieccy kontrahenci zaczęli stwierdzać obecność w polskim słoneczniku pestycydu, którego elementem składowym jest chloroqad. Miało to być podstawą do nagłego wstrzymania odbioru słonecznika od polskich dostawców – czytamy w interpelacji posła N. Kaczmarczyk.
Czy chlormekwat jest dopuszczony do stosowania w uprawie słonecznika?
W odpowiedzi ministerstwo rolnictwa poinformowało, że środki ochrony roślin zawierające substancję czynną chlormekwat (polska pisownia nazwy substancji czynnej) nie są dopuszczone do stosowania w uprawach słonecznika. MRiRW nie otrzymywało także do tej pory informacji o problemach polskich eksporterów słonecznika związanych ze stwierdzaniem w nasionach słonecznika zawartości chlormekwatu przez niemieckich kontrahentów.
Jednocześnie zgodnie z informacją uzyskaną z Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS), w 2023 r. do pojedynczego punktu kontaktowego (SCP) w GIS, organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej zgłosiły 3 powiadomienia dotyczące wykrycia pozostałości substancji czynnej - chlormekwatu w nasionach słonecznika pochodzących z Polski, przeznaczonych na cele spożywcze. Zgodnie z ustaleniami produkty te nie były wysyłane poza granicę Polski, dlatego powiadomienia nie były zgłaszane przez SCP w GIS do punktu kontaktowego RASFF Komisji Europejskiej (System wczesnego ostrzegania o niebezpiecznej żywności i paszach).
W 2023 r. do RASFF wpłynęło jedno powiadomienie z Niemiec, dotyczące wykrycia pozostałości środka ochrony roślin - chlormekwatu w nasionach słonecznika pochodzących z Polski. Słonecznik był przeznaczony na cele paszowe.
Platforma Sygnalizacji Agrofagów
Resort rolnictwa poinformował jednocześnie, że na stronie internetowej Platforma Sygnalizacji Agrofagów (https://www.agrofagi.com.pl) administrowanej przez Instytut Ochrony Roślin – PIB (IOR-PIB), zostały umieszczone:
- program integrowanej ochrony roślin,
- metodyka integrowanej ochrony roślin dla upraw słonecznika.
Producenci słonecznika mają zatem dostęp do narzędzi umożliwiających właściwe planowanie produkcji.
– Niezależnie od tego MRiRW zwróci się do IOR-PIB o umieszczenie w najbliższym sezonie wegetacyjnym, we właściwym technologicznie terminie, komunikatu o braku możliwości stosowania chlormekwatu w uprawach słonecznika – napisał w odpowiedzi na interpelację minister Czesław Siekierski.
Ile eksportujemy slonecznika z Polski?
MRiRW potwierdziło, że wzrósł eksport słonecznika z Polski do Niemiec w latach 2022 i 2023 w stosunku do lat poprzednich. W okresie od stycznia do października 2023 r. wyniósł on 13,5 tys. ton, w analogicznym okresie: 2022 r. – 15,9 tys. ton; 2021 r. – 10,9 tys. ton; 2020 r. – 7,9 tys. ton.
Co to jest chlormekwat?
Chlormekwat jest regulatorem wzrostu. Kontroluj przerost roślin i poprawia ich fotosyntezę. Może być również stosowany jako dodatek do nawozów. Stosowany jest w rolnictwie, leśnictwie i ogrodnictwie
wh