Zalecenia Ministerstwa Rolnictwa dla rolników z terenów dotkniętych powodzią
Po ustąpieniu wód powodziowych pierwszym krokiem powinno być przeprowadzenie dokładnych oględzin terenu i roślin. Ważne jest, aby zwrócić uwagę na rodzaj osadów (np. namuły, odpady) oraz objawy chorób roślin. W przypadku podejrzeń skażenia gleby środkami chemicznymi, należy natychmiast zgłosić to do Ośrodka Doradztwa Rolniczego. ODR może również pomóc w rozwiązywaniu innych problemów związanych z powodzią.
Jak ratować uprawy polowe po powodzi?
W przypadku całkowitego zniszczenia upraw, należy:
- odprowadzić wodę z zagłębień, aby przyspieszyć osuszanie terenu,
- wyrównać wszelkie wyrwy powstałe w wyniku spływów powierzchniowych,
- z chwilą, gdy gleba osiągnie odpowiednią wilgotność, przystąpić do mechanicznej uprawy gleby, aby odbudować jej strukturę i przerwać proces denitryfikacji, czyli przekształcania się azotu w formę lotną, po to, by zatrzymać azot w glebie,
- usunąć wszelkie naniesione gałęzie i nieczystości,
- przeprowadzić mechaniczne prace polowe (np. orkę lub kultywację na głębokość 15-30 cm) w celu odbudowy struktury gleby i napowietrzenia jej.
Na polach, z których nie zebrano roślin, jeśli będzie możliwy wjazd na pole, należy najpierw wykonać zbiór, a następnie zaorać pola, ponadto:
- na polach, gdzie nie została zebrana kukurydza, trzeba kukurydzę zebrać, a następnie zutylizować,
- na podtopionych (zalanych) polach z roślinami okopowymi (ziemniakami, burakami, warzywami okopowymi) rośliny należy zebrać, a następnie zutylizować,
- na polach, na których nie zebrano soi, pozostawioną soję należy zaorać, jeśli będzie możliwy wjazd na pole,
- pola, które zostały obsiane oziminami (głównie rzepakiem) po zaoraniu ewentualnie przesiać zbożami ozimymi lub jarymi.
Zbiorów z zalanych pól nie można wykorzystywać do żywienia ludzi ani zwierząt ze względu na możliwość zanieczyszczenia mykotoksynami. Plony należy zutylizować, najlepiej w biogazowniach.
Straty składników mineralnych i analiza gleby po powodzi
Na terenach, gdzie doszło do dużych spływów powierzchniowych, gleby mogą utracić istotne składniki mineralne, takie jak wapń, magnez i potas. W takich przypadkach zaleca się wykonanie analizy gleby w Okręgowych Stacjach Chemiczno-Rolniczych w celu ustalenia odpowiednich dawek nawozów.
Przygotowanie pola po powodzi pod nowe zasiewy
Po osuszeniu terenu i uzyskaniu odpowiednich warunków wilgotnościowych, należy przygotować glebę pod nowe zasiewy, stosując nawozy fosforowe i potasowe. Jeśli warunki na to pozwolą, można wysiać poplony, co wzbogaci glebę w substancję organiczną.
Czy wapnować gleby popowodziowe?
Na terenach popowodziowych często występuje zakwaszenie gleby, co wymaga przeprowadzenia wapnowania. Wapno poprawia strukturę gleby, neutralizuje zakwaszenie i może ograniczyć mobilność metali ciężkich, które mogą trafić do łańcucha pokarmowego.
Ryzyko skażenia gleby i wód po powodzi
Powodzie mogą przynieść ze sobą zanieczyszczenia chemiczne, takie jak pestycydy, oraz patogeny, które mogą wpływać na przyszłe uprawy. Zaleca się regularne monitorowanie jakości wód i gleb w laboratoriach badawczych. W przypadku podejrzeń skażenia należy pobrać próbki gleby do analizy, które mogą wykonać specjaliści z Okręgowych Stacji Chemiczno-Rolniczych.
Jakie wykonać zabiegi agrotechniczne na trwałych użytkach zielonych?
Zakres prac agrotechnicznych i renowacyjnych na trwałych użytkach zielonych zależy od stopnia uszkodzenia terenu przez powódź. Na obszarach zalanych przez krótki czas, gdzie woda spłynęła szybko, można wznowić wypas zwierząt po trzech tygodniach. Natomiast na terenach, gdzie woda stagnowała dłużej, zaleca się rezygnację z wypasu w bieżącym roku i przeprowadzenie renowacji.
W przypadku, gdy osady powodziowe osiągnęły głębokość do 10 cm, wystarczającym zabiegiem będzie bronowanie oraz obsiew odpowiednimi mieszankami traw. Przy większej grubości osadów konieczne może być przeoranie i bardziej intensywne prace agrotechniczne.
Przeczytaj również:
Magdalena Chajzler
