K
ukurydza jest wysiana i nie będziemy dziś rozważać, jak powinno wyglądać nawożenie przedsiewne azotem. Przypomnę, że jeżeli stosujemy azot w całości przedsiewnie, to powinniśmy stosować go na ok. dwa tygodnie przed siewem w nawozach azotowych wolniej działających (mocznik, siarczan amonu).
Jaka dawka pogłówna
Jeżeli skalkulowana na podstawie oczekiwanego plonu kukurydzy dawka azotu przekracza 70 kg/ha powinniśmy ją dzielić. Przy podziale można przyjąć zasadę, że od 50 do 70% całkowitej dawki stosujemy przedsiewnie, a resztę pogłównie. Mniejsze przedsiewne dawki (50% dawki całkowitej) powinniśmy stosować na glebach lekkich, a większe (70% dawki całkowitej) na glebach mocnych.
Resztę stosujemy pogłównie, lecz nie później niż w fazie 4–6 liści kukurydzy. Z tym wskazanym terminem stosowania pogłównego nawożenie kukurydzy azotem nie można się spóźnić. Kukurydza w fazie 5–6 liści przechodzi okres krytyczny formowania plonu i jeżeli na tym etapie zabraknie azotu, późniejsza jego dawka nie będzie efektywna. Druga faza krytyczna ma natomiast miejsce w okresie na dwa tygodnie przed kwitnieniem do końca dojrzałości wodnej ziarna.
Uwzględnić zapas
Azot intensywniej zaczyna być pobierany przez kukurydzę dopiero od fazy 7–8 liścia do fazy zasychania znamion. Najczęściej przypada to na okres od II dekady czerwca do II dekady sierpnia. Wtedy mineralizuje się też dużo azotu z gleby, dlatego na każdą przewidywaną tonę ziarna zaleca się stosować tylko od 15 kg N na glebach próchnicznych, dobrze nawożonych i do 20 kg N na stanowiskach słabych lub przemytych.
Przewidując plon ziarna na poziomie 7 t z hektara, należy więc zastosować od 105 (7 x 15 kg N/ha) do 140 kg N/ha, a przy plonie 10 ton ziarna od 150 do 200 kg N/ha. Na każde przewidywane 10 ton zielonki zaleca się stosować od 25 do 30 kg N na stanowiskach słabych.
Znaczenie ma odmiana
Naukowcy zwracają uwagę w nawożeniu kukurydzy na bardzo ważny aspekt profilu genetycznego wybieranych do uprawy odmian kukurydzy. Chodzi w tym o to, że klasyczny model pobierania azotu przez kukurydzę polega na tym, iż rośliny akumulują 85–100% potrzebnego składnika w fazie wzrostu wegetatywnego. Podczas fazy nalewania ziarna w tym klasycznym modelu zachodzi proces przemieszczania związków organicznych azotu (redystrybucja) z zasobów zgromadzonych w fazie wzrostu wegetatywnego i tylko niewielkie pobranie z zasobów glebowych.
Dotyczy to wyłącznie odmian klasycznych. Odmiany będące zielonymi niemal do końca wegetacji (typ stay-green) bardziej wykorzystują w tym okresie azot z zasobów glebowych. Te subtelne różnice trzeba uwzględnić w programie nawożenia i tym bardziej z pogłówną dawką azotu nie można się spóźnić w odmianach klasycznych.
Marek KALINOWSKI
