Proces wywiewania i przenoszenia cząstek glebowych w powietrzu, często na duże odległości, czyli erozja wietrzna, stała się realnym problemem nie tylko wielkopolskich rolników. Burze piaskowe w Polsce stały się faktem, a do najbardziej narażonych województw należą także:
- łódzkie,
- mazowieckie,
- część kujawsko-pomorskiego.
Są to regiony, w których dominują tam piaszczyste gleby przy małej lesistości terenu.
– Ostatnie dni pokazują nam, jak silne jest to zjawisko i jakie spustoszenie powoduje na polach uprawnych, ale nie tylko - przyznaje prof. UPP dr hab. Zuzanna Sawińska z Wydziału Rolnictwa, Ogrodnictwa i Bioinżynierii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
W jaki sposób działa erozja wietrzna?
Erozja wietrzna pozbawia pól znacznej ilości gleby oraz osusza teren. Ochronę może stanowić szata roślinna oraz pokrywające glebę resztki pożniwne.
- Dlatego jednym ze sposobów zapobiegania erozji jest stosowanie systemów minimalnej uprawy. Warto pamiętać też o pasach zadrzewień, uprawach bezorkowych czy pozostawieniu mulczu na polach, czyli okrywy ochronnej gleby w postaci słomy, nieprzyoranych międzyplonów, skoszonej trawy czy niekwitnących chwastów – dodaje profesor Sawinska.
Erozja wywołana przez wiatr pozbawia pole znacznych ilości gleby
Szata roślinna oraz pokrywające glebę resztki pożniwne wykazują działanie antyerozyjne. Z tego powodu jednym ze sposobów zapobiegania erozji jest stosowanie systemów minimalnej uprawy.
Silna erozja wietrzna prowadzi do powolnej degradacji gleby, dlatego warto pamiętać o pasach zadrzewień, uprawach bezorkowych czy pozostawianiu mulczu na polach (czyli okrywy ochronnej gleby w postaci materii organicznej wyprodukowanej na polu: słomy, nieprzyoranych międzyplonów, skoszonej trawy lub niekwitnących chwastów), wtedy może obserwowane ostatnio burze pisakowe nie będą tak dokuczliwe i degradujące dla gleby.
Nie tylko Wielkopolska jest zagrożona
Regiony najbardziej zagrożone erozją wietrzną to centralna i południowa część nizinnych terenów Polski o niskim stopniu zalesienia, czyli wspomniane wcześniej województwa: łódzkie, mazowieckie, wielkopolskie, część Kujaw, północne części warmińsko-mazurskiego i lubuskiego.
Na suchej odsłoniętej glebie erozja wietrzna powoduje uszkodzenia kiełkujących roślin poprzez uderzanie w nie niesionymi przez wiatr ziarnami piasku.
Drobiny piasku mogą powodować mikrouszkodzenia roślin, które stają się wrotami dla infekcji wielu patogenów. Cząstki o średnicy do 1 mm są przetaczane po powierzchni pola, natomiast cząstki o średnicy mniejszej niż 0,1 mm mogą być unoszone przez wiatr.
Oprac. Natalia Marciniak-Musiał
na podstawie UP Poznań
Zdjęcie: Pixabay
