Wiadomości rolnicze

Do kiedy mamy czas na badanie gleby?

Polskie gleby w większości mają nieuregulowany, zbyt niski odczyn pH, są mozaikowate i ubogie w potas, fosfor, magnez i mikroelementy. Racjonalne nawożenie, umożliwiające uzyskiwanie wysokich plonów roślin uprawnych, jest możliwe tylko na podstawie podstawowych badań gleby. Próbki gleby do analiz podstawowych powinniśmy pobierać najlepiej w okresie pożniwnym. Zasobność gleb w azot mineralny powinniśmy badać bardzo wczesną wiosną.

Jak pobierać próbki?

Zgodnie z zaleceniami, zanim pójdziemy po próbki, powinniśmy sporządzić szkic pól przeznaczonych do badań wraz z otoczeniem (drogi, zabudowania, grunty sąsiadów itp.). Możemy do tego wykorzystać kserokopie wyrysów geodezyjnych. Na polach należy zakreślić zasięg powierzchni uprawianych roślin (oddzielnie okopowe, zboża, rzepak itp.). Jest to potrzebne, aby nasze badania były obiektywne i jak najbardziej dla nas przydatne. Próbka ogólna powinna reprezentować obszar użytku rolnego o zbliżonych warunkach przyrodniczych (podobny typ, rodzaj i gatunek gleby, ukształtowanie terenu) i agrotechnicznych (przedplon, uprawa, nawożenie) i nie może przekraczać 4 ha. Powierzchnie użytków, z których pobierzemy reprezentatywne próbki ogólne powinniśmy zaznaczyć na dokładnie wykonanym wcześniej szkicu i opatrzyć kolejnymi numerami woreczków, do których przesypujemy glebę.

W przypadku wykonywania analiz podstawowych (fosfor, potas, magnez, pH gleby) należy pobrać reprezentatywną próbkę gleby (ok. 0,5 kg), która będzie reprezentować obszar o zbliżonych warunkach przyrodniczych (typ, rodzaj i gatunek gleby, ukształtowanie terenu) i agrotechnicznych (przedplon, uprawa, nawożenie). W praktyce z powierzchni 4 ha gleb ornych mineralnych pobieramy ok. 20 próbek pojedynczych (pierwotnych) lub do 40 próbek z gleb organicznych i trwałych użytków zielonych. Próbki do analizy z gruntów ornych pobieramy z warstwy 0–20 cm, zaś na użytkach zielonych najpierw odcinamy warstwę 0–5 cm i z tej odkrywki pobieramy próbki głębokości 15 cm (z profilu 5–20 cm). Najwygodniejszym przyrządem do pobierania próbek jest tzw. laska Egnera, którą można czasami wypożyczyć w stacji. Próby można pobrać w sposób właściwy z pomocą szpadla. Najpierw powinniśmy odkroić szpadlem z głębokości do 20 cm pionowy płat gleby grubości 1–2 cm, a następnie zebrać z całej wysokości szpadla (z części środkowej) wycinek gleby.

Ile kosztuje wiedza o glebie?

Glebę można zbadać bardzo dokładnie, ale bardzo cenne są już informacje wynikające z najtańszego, podstawowego badania gleby na zawartość fosforu, potasu, magnezu i pH. Każda Okręgowa Stacja Chemiczno-Rolnicza pobiera stawki opłat wynikające z rozporządzenia. Lista badań, jakie mogą wykonywać stacje jest bardzo długa. Podam tylko aktualne ceny brutto najbardziej popularnych i najważniejszych analiz dla gospodarstwa rolnego zaczerpnięte z cennika Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej w Białymstoku.

Badanie podstawowe (odczynu i zasobności gleb w fosfor, potas i magnez) dla potrzeb doradztwa nawozowego wraz z ustaleniem zalecanych dawek wapna kosztuje 15,25 zł/próbę. Badanie gleb na zawartość mikroelementów w rolnictwie, ogrodnictwie i sadownictwie dla oznaczenia: miedzi, manganu, cynku i żelaza kosztuje 34,99 zł/próbę, a dla oznaczenia boru, miedzi, manganu, cynku i żelaza 52,48 zł/próbę. Badanie laboratoryjne zawartości azotu mineralnego w glebie z dwóch poziomów profilu (poziomy: 0–30 cm i 31–60 cm) kosztuje 28,12 zł, a z ustaleniem dawki azotu – 36,87 zł. Badanie zawartości S-SO4 w próbce przygotowanej do badań z mikroelementami kosztuje 46,86 zł. Badanie zwartości próchnicy w próbce przygotowanej do badań z makroelementami kosztuje 34,36 zł.

Gdzie zbadamy zasobność?

Analizy gleby wykonuje w kraju 17 Okręgowych Stacji Chemiczno-Rolniczych. W razie dodatkowych pytań zachęcamy do kontaktu z pracownikami tych Stacji. Poniżej dane adresowe i telefony kontaktowe do wszystkich Okręgowych Stacji Chemiczno-Rolniczych, które zajmują się nie tylko badaniem chemicznym gleb, ale także nawozów, pasz itp.:

OSChR w Białymstoku, 15-027 Białystok, ul. Ogrodowa 10, tel. (85) 7435841;
OSChR w Bydgoszczy, 85-090 Bydgoszcz, ul. Powstańców Wlkp. 6, tel. (52) 3223246;
OSChR w Gdańsku, 80-874 Gdańsk, ul. Na Stoku 48, tel. (58) 3023815;
OSChR w Gliwicach, 44-100 Gliwice, ul. Sowińskiego 26, tel. (32) 2312631;
OSChR w Gorzowie Wlkp., 66-400 Gorzów Wlkp. ul. Św. Jerzego 26, tel. (95) 7203020;
OSChR w Kielcach, 25-112 Kielce, ul. Wapiennikowa 21, tel. (41) 3610151;
OSChR w Koszalinie, 75-411 Koszalin, ul. Partyzantów 7-9, tel. (94) 3434038;
OSChR w Krakowie, 30-134 Kraków, ul. Kołowa 3, tel. (12) 6375517;
OSChR w Lublinie, 20-810 Lublin, ul. Sławinkowska 5, tel. (81) 7426301;
OSChR w Łodzi, 92-003 Łódź, ul. Zbocze 16A, tel. (42) 6793001;
OSChR w Olsztynie, 10-444 Olsztyn, ul. Kołobrzeska 11, tel. (89) 5332092;
OSChR w Opolu 45-233, Opole ul. Oleska 123, tel. (77) 4556036;
OSChR w Poznaniu, 60-163 Poznań, ul. Sieradzka 29, tel. (61) 8689751;
OSChR w Rzeszowie, 35-021 Rzeszów, ul. Prof. L.Chmaja 3, tel. (17) 8542776;
OSChR w Szczecinie, 70-483 Szczecin, ul. Wojska Polskiego 117, tel. (91) 4224868;
OSChR w Warszawie, 05-075 Warszawa, ul. Żółkiewskiego 17, tel. (22) 7735321;
OSChR we Wrocławiu, 50-244 Wrocław, ul. Św. Macieja 5, tel. (71) 3225037.