Na jakich plantacjach kukurydzy dziki żerują w pierwszej kolejności?
Kukurydza jest rośliną, w której dziki każdego roku powodują bardzo duże szkody i niebawem zaczną odwiedzać kukurydzę. Niestety, mamy suszę i niektórzy już zbierają kukurydzę, ale do prawdziwych żniw jeszcze kilka tygodni. Na pierwszy cel dzików pójdą zapewne odmiany najwcześniejsze. Dziki zwykle zaczynają masowo nękać plantacje, na których ziarno jest mniej więcej w dojrzałości ciastowej.
Dziki nie boją się już człowieka, co wynika z ich zdolności uczenia się
Aby zrozumieć to dlaczego dziki są coraz bardziej zuchwałe, nie boją się już człowieka i obok niszczonych upraw roślin przekraczają nawet granice miasta zacytuję ciekawy fragment z „Poradnika sygnalizatora ochrony kukurydzy”:
„Dzik ma duży potencjał indywidualnego uczenia się i zmiany w etologii tych zwierząt są jedną z przyczyn ich sukcesu ekologicznego i szybkiego przystosowywania się do zmian cywilizacyjnych. Zmiany w zachowaniu dzika (utrata lęku przed człowiekiem) również utrudniają chemiczne odstraszanie za pomocą repelentów zapachowych. Szybkie uczenie się następuje poprzez doświadczenia własne lub dzięki przekazywaniu nabytych doświadczeń życiowych przez matkę długo troszczącą się o swoje potomstwo. Obecnie dużą rolę w przystosowaniu tych zwierząt przypisuje się czynnikom epigenetycznym. Utrwalone genetycznie znacznikami epigenetycznymi reakcje przystosowawcze, a także odruchy warunkowe, są w ciągu życia osobniczego przechowywane w pamięci długotrwałej zwierząt i wielokrotnie w trakcie życia mogą być wykorzystywane. Badania prowadzone w ostatnich latach w IOR–PIB w Poznaniu z wykorzystaniem nagrań wideo z fotopułapek wskazują, że cechy te prawdopodobnie przekazywane są następującym pokoleniom na drodze znaczników epigenetycznych”.
Ogrodzenie najskuteczniejszym sposobem ochronę kukurydzy przed dzikami
Przez najbliższe tygodnie trzeba będzie podejmować walkę z dzikami, walkę z roku na rok trudniejszą. Biorąc jednak pod uwagę doświadczenia tych rolników, którym udaje się unikać strat wyrządzanych przez dziki – najlepszą ochronę daje ogrodzenie plantacji pastuchem elektrycznym używanym do grodzenia paśników dla krów. Aby ten sposób był skuteczny, ważne są zasady montażu ogrodzenia i najlepiej jeśli takie ogrodzenie założono zaraz po siewie kukurydzy.
Jak powinno być skonstruowane skuteczne ogrodzenie, aby dziki nie przedostały się na pole kukurydzy
Ogrodzenie powinno składać się z drutu na dwóch poziomach, a pomiędzy nimi z białej, w miarę szerokiej taśmy. Pierwszy drut powinien być na takiej wysokości od ziemi, aby uniemożliwił przedostanie się pod nim młodego przychówku dzików.
Drut mocowany wyżej powinien być na wysokości stanowiącej zaporę dla dorosłych zwierząt i na tyle wysoko, aby nie mogły go przeskoczyć.
Biała taśma ma natomiast za zadanie dać dzikom do myślenia. Jest po to, aby zwierzę wyhamowało i nie pokonywało ogrodzenia w pełnym biegu. Pamiętajmy, aby ogrodzenie było widoczne i jeżeli jest założone, warto zrobić jego przegląd, odkosić chwasty, naprawić, jeżeli zostało rozerwane.
Armatki hukowe już nie są tak skuteczne przeciwko dzikom jak kiedyś
Choć główny atak dzików na kukurydzę rozpoczyna się w fazie ciastowej dojrzałości ziarna, to głodne nie pogardzą kolbami w dojrzałości mlecznej. Szkody mogą być bardzo dotkliwe, tym bardziej, że dziki żerują niechlujnie. Zadowalają się załamaniem łodygi, oderwaniem kolby i jednym kęsem. A gdy kolba spadnie na ziemię dzik idzie dalej i w ten sam sposób uszkadza kolejne rośliny.
Dziki przestają bać się odstraszania akustycznego, zwłaszcza gdy w okolicy większość rolników chroni swoje plantacje używając armatek.
Środki zapachowe też nie mają satysfakcjonującej skuteczności.
Odkaszanie brzegów pola kukurydzy ułatwi odstrzał dzików
Oczywiście straty ogranicza odstrzał pogłowia dzików i współpraca rolników ze związkami łowieckimi. Bardzo pomocne dla myśliwych przy prowadzeniu skutecznego odstrzału jest wcześniejsze odkaszanie brzegów pola oraz robienie tzw. przecinek plantacji.
Marek Kalinowski
