Areał upraw słonecznika rośnie z roku na rok
Wzrost areału upraw słonecznika zapowiada większość plantatorów, którzy już uprawiają tę roślinę, chociażby Marek Łapin z miejscowości Pastwiska w pow. kętrzyńskim, którego przygodę ze słonecznikiem opisywaliśmy w nr 12 TPR. Rok temu uprawiał słonecznik na 24 ha, w tym roku pod jego siewy przeznaczył 80 ha, a za rok planuje 120 ha słonecznika.
Wielu rolników zasiało albo za kilka dni zasieje słonecznik po raz pierwszy. Mimo zebranych informacji i podpatrywania agrotechniki u sąsiadów lub na Dniach Pola, każdy w pierwszym sezonie popełnia jakieś błędy. Może to być niedostateczna wiedza o cechach wybranych odmian lub niewłaściwy przedplon.
Chcę w tym miejscu podkreślić bardzo ważną bolączkę uprawy słonecznika – niektóre z odmiany są podatne na zgniliznę twardzikową i wtedy przy wyborze przedplonu trzeba unikać uprawy słonecznika przede wszystkim po rzepaku. Czasu cofnąć się nie da. Jeżeli wybraliśmy do uprawy odmianę podatną i dodatkowo przedplonem był właśnie rzepak, musimy zaplanować dobrą ochronę fungicydową.
Taki zabieg należy wykonać w fazie ok. 60 cm wzrostu słonecznika, gdy będą się już tworzyły na roślinie niewielkie zawinięte koszyczki. Przy presji zgnilizny twardzikowej skutkiem braku ochrony mogą być niezapylone i niewypełnione do końca środki słonecznika lub puste nasiona.
Jakie środki ochronne dla słonecznika oferuje rynek?
Do ograniczania zgnilizny twardzikowej w słoneczniku rejestrację ma 11 produktów jedno- i dwuskładnikowych (są to zaprawy nasienne i fungicydy do zabiegów nalistnych): Amistar Gold, Amistar Gold Max, Angle, Bicanta, Dagonis, Fluarto 50 FS, Madron 50 FS, Maxim 025 FS, Propulse 250 SE, Quadris Gold i Trigof 50 FS. Jest też biologiczny fungicyd Xilon zawierający antagonistyczny dla patogenów roślin gatunek grzyba Trichoderma asperellum szczep T34 z rejestracją do ograniczania zgnilizny twardzikowej.
Problemem w uprawie słonecznika są też chwasty, zwłaszcza jednoroczne gatunki dwuliścienne i jednoliścienne. Na chwilę obecną znajdziemy jednak rejestracje w słoneczniku wielu herbicydów, ale także fungicydów, insektycydów i moluskocydów. W internetowej wyszukiwarce środków ochrony roślin na stronie ministerstwa można znaleźć ok. 90 środków ochrony roślin – chemicznych i biologicznych.
Największą grupę stanowią herbicydy. Są zarejestrowane także zaprawy na alternariozę, szarą pleśń, zgniliznę twardzikową, zgorzel siewek i fuzariozę siewek. Są wymienione wcześniej fungicydy do zabiegów nalistnych na zgniliznę twardzikową ograniczające także mączniaka prawdziwego, alternariozę, rdzę, i czarną plamistość. Są zarejestrowane w słoneczniku trzy biologiczne, bakteryjne insektycydy (Florbac, XenTari WG i Xtreem) do ograniczania gąsienic uszkadzających liście.
- Okres stosowania fungicydów nalistnych zapobiegawczo lub po wystąpieniu pierwszych objawów zgnilizny twardzikowej zależy od rejestracji i przypada zwykle na okres od fazy 6 liścia do fazy końca fazy kwitnienia słonecznika
Fot. Marek Kalinowski
Artykuł ukazał się w Tygodniku Poradniku Rolniczym 18/2022 na str. 23. Jeśli chcesz czytać więcej podobnych artykułów, już dziś wykup dostęp do wszystkich treści na TPR: Zamów prenumeratę.
