Wystąpienie sytuacji nadzwyczajnej zdecydowało o dopuszczeniu środka Cruiser
Pozwolenie jest ważne na terenie całego kraju w okresie 09.01 – 07.05.2022 r., co w praktyce oznacza dostępność środka w czasie 120 dni. Po dniu 7 maja 2022 r. nie będzie już dopuszczalne stosowanie, nabycie i przechowywanie tego środka w Polsce.
Cruiser SB 600 od Syngenty to insektycyd przeznaczony do przemysłowego zaprawiania nasion. W roślinie działa układowo. Środek jest produkowany w formie płynnego koncentratu zawiesinowego (FS), który użyty nierozważnie wykazuje działanie kontaktowe oraz szkodliwe dla żołądka. Substancją czynną jest tiametoksam, który należy do substancji z grupy neonikotynoidów. W 2018 r. ograniczono użycie tiametoksamu do stosowania w szklarniach trwałych, kiedy to wzięto pod uwagę jego szkodliwy wpływ na pszczoły i inne owady zapylające.
O pozwolenie do stosowania insektycydu jako środka do zwalczania skośnika buraczaka w buraku cukrowym wystąpił Krajowy Związek Plantatorów Buraka Cukrowego.
Zaprawę będzie można stosować wyłącznie przy użyciu profesjonalnego sprzętu do zaprawiania, zgodnego systemem ESTA, a także łącznie z zaprawą Force 20 CS w dawce Cruiser SB 600 FS 25 ml + Force 20 CS 30 ml/jednostkę siewną nasion otoczkowanych. Dopuszczalna liczba zabiegów to 1.
Warunkiem uzyskania pozwolenia na czasowe dopuszczenie środka Cruiser SB 600 FS jest postępujące zagrożenie ze strony szkodnika jakim jest skośnik buraczak w uprawach buraków cukrowych. Sprzyjają mu zmiany klimatu i coraz wyższe temperatury.
Do tej pory w obrocie nie było żadnych ŚOR za pomocą których można byłoby zwalczać tego szkodnika. Rolnikom musiały wystarczyć mało skuteczne metody agrotechniczne.
Jakie szkody powoduje skośnik buraczak?
Aby zrozumieć jakie szkody i wpływ na rosliny może wywołać skośnik buraczak w uprawach buraków, warto poznać jego cykl życiowy. Największe znaczenie w walce z tym motylem ma pierwsze wiosenne pokolenie, ponieważ to ono decyduje o wzroście liczebności jego populacji i szkodliwości dla uprawy w późniejszych fazach tego szkodnika.
Skośnik buraczak może spowodować uszkodzenia nawet 80 proc. roślin w uprawie. Od 2019 r. systematycznie rozprzestrzenia się na kolejne regiony kraju, począwszy od południowego zachodu w kierunku północnym i wschodnim. Często jego liczebność często przekracza progi szkodliwości.
Przyczyną strat w plonach buraka cukrowego jest żerowanie gąsienic w obrębie liści sercowych, w wyniku często dochodzi od wtórnych infekcji grzybowych. Postępują wtedy szkody jakościowe i ilościowe, powodując m.in.
- gnicie korzeni,
- straty w plonie dochodzące do 50%,
- zmniejszenie zawartości cukru w burakach nawet o ponad 50%,
- kilkukrotnie zwiększenie zawartości niepożądanej glukozy,
- zwiększenie zawartości melasotworów (potas, sód),
- trudności z wydobyciem cukru z korzeni buraka (poważne zakłócenia procesu technologicznego).
- silnie porażone korzenie nie nadają się do przetwórstwa oraz wydłuża się czas trwania kampanii przerobu buraków.
Żer skośnika buraczanego w 2021 r. wpłynął na obniżenie plonu buraka
Negatywne skutki żerowania skośnika buraczaka to m.in.:
- niższe niż średnia wieloletnia plony buraka cukrowego uzyskane z hektara w 2021 r.,
- różnice w zawartości cukru w różnych rejonach plantacyjnych, które osiągnęły różnicę nawet 6 %,
- zgnilizna korzeniowa jako skutek wtórnej infekcji grzybowej.
Jeżeli na plantacji pojawiają się takie objawy, rolnik nie ma wyjścia, najczęściej przeorywuje pole i zasiewa inne rośliny w miejsce buraków, ze względu na brak skutecznej ochrony upraw. Odbija się to na spadku opłacalności upraw buraka. W latach 2019-2021 aż o 4,5 tys. spadła liczba gospodarstw uprawiających buraki cukrowe.
Do tej pory tylko 25 % nasion buraka było zaprawianych
Tylko 25 proc. nasion buraka w 2021 r. zostało w Polsce zaprawionych za pomocą neonikotynoidów, które są skuteczne jedynie na drutowce i pędraki. Obecnie substancje te są wycofywane z obrotu.
Więcej informacji na temat pozwolenia w uzasadnieniu decyzji w Rejestrze Środków Ochrony Roślin.
Oprac. Natalia Marciniak-Musiał
Zdjęcia: Pixabay