Rynek nasienny kukurydzy obfituje w odmiany na różne cele produkcyjne. Jest bardzo zróżnicowany, a mnogość odmian i informacji o nich bardzo utrudnia wybór tych właściwych mieszańców dla konkretnego gospodarstwa.
Najlepiej korzystać z List Odmian Zalecanych
Wysoki plon s.m. i strawność to cechy najważniejsze w produkcji kukurydzy na kiszonkę. Z uwagi na pożądaną skrobię trawioną jelitowo, na kiszonkę polecane są odmiany z ziarnem szklistym typu flint albo ziarnem typu pośredniego między flint/dent. Skrobia z ziarna typu flint nawet w ilości o 30% większej niż skrobia mączysta z ziarniaków dent jest trawiona w jelicie cienkim. Takie są różnice w samym typie ziarna, ale to ile skrobi trafi do jelita cienkiego zależy też od precyzji zbioru, rozdrobnienia ziarniaków i właściwego zakiszenia. Im bardziej ziarno jest rozdrobnione, tym większa jest podatność skrobi na rozkład w żwaczu.
Jak jednak poruszać się w gąszczu informacyjnym o odmianach i dobrze wybrać z setek mieszańców z Krajowego Rejestru i dostępnych także z katalogu wspólnotowego? Odpowiedź jest dość prosta – warto analizować dostępne informacje z najbliższej gospodarstwu jednostki realizującej Porejestrowe Doświadczalnictwo Odmianowe i Rolnicze. Najlepiej jest korzystać z List Odmian Zalecanych, które w przypadku kukurydzy na kiszonkę i na ziarno tworzą aktualnie cztery województwa: podlaskie, łódzkie, kujawsko-pomorskie i pomorskie.
Rolniku zastanów się przy wyborze mieszańców na kiszonkę
Wybór mieszańców na kiszonkę powinien być dobrze wyważony. Nie można tylko i wyłącznie sugerować się potencjałem plonowania. Wiadomo, że jest on wyższy dla odmian o późniejszym FAO, ale jeżeli zaryzykujemy uprawą odmiany zbyt późną dla naszego regionu, możemy ponieść fiasko. Z wczesnością FAO mieszańców kukurydzy wiąże się wprost ich produktywność. Odmiany wczesne ze względu na krótszy wzrost i rozwój wytwarzają niższy plon. Dlatego, jeżeli wybierzemy zbyt późną odmianę, to nadmiernie duża wilgotność ziarna przy zbiorze spowoduje opóźnione osiągnięcie dojrzałości technologicznej do zbioru na kiszonkę (lub na ziarno). Gdy zostanie wybrana za wczesna odmiana niż jest zalecana w danym regionie, rolnik utraci część plonu, którą potencjalnie mógł uzyskać przy wyborze odmiany późniejszej.
Od 2013 roku w woj. podlaskim w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego wykonywano analizy materiału roślinnego odmian kukurydzy kiszonkowej w celu stworzenia LOZ. Niestety, w dostępnych w internecie publikacjach z ostatnich dwóch sezonów nie są już prezentowane wyniki analiz materiału kukurydzy do zakiszenia. Są jednak dostępne dane np. ze zbiorów w 2014 r., na podstawie których można porównać odmiany kiszonkowe badane na Podlasiu (co prawda są to już stare odmiany) pod względem zawartości białka w całych roślinach i włókna surowego, zawartości skrobi i cukrów rozpuszczalnych oraz strawności całych roślin.
- Pożądaną cechą mieszańców na kiszonkę jest ziarno typu flint ze szklistą skrobią trawioną by-pass oraz tzw. stay green z dłużej zielonymi liśćmi. Najlepiej, kiedy w momencie tzw. dojrzałości kiszonkarskiej kolba jest dojrzała, a liście nadal zielone
Odmiany kukurydzy kiszonkowej dla poszczególnych województw
LOZ kukurydzy na kiszonkę na 2020 r. tworzą cztery województwa i w sumie rekomendowanych jest 18 mieszańców ze wszystkich grup wczesności. Zachęcam do odwiedzenia stron internetowych tych Stacji Doświadczalnych Oceny Odmian i zapoznania się z wynikami plonowania poszczególnych mieszańców.
Na LOZ odmian kiszonkowych kukurydzy dla woj. podlaskiego do uprawy rekomendowane na 2020 r. są mieszańce: wczesne Ligato i KWS Salamandra; średnio wczesne ES Bond, ES Joker, Agro Janus, Chicago i SY Kardona oraz średnio późne SM Piast, Dublino, Walterinio KWS i Codizouk.
Na LOZ odmian kiszonkowych kukurydzy dla woj. łódzkiego do uprawy rekomendowane na 2020 r. są mieszańce: wczesna Ligato; średnio wczesna Brigado i średnio późne SM Piast i Walterinio KWS.
Na LOZ odmian kiszonkowych kukurydzy dla woj. kujawsko-pomorskiego do uprawy rekomendowane na 2020 r. są mieszańce: wczesne Ligato i ASTARDO; średnio wczesne Brigado, ES Bond, ES Joker, Bilizi i Farmfire CCA oraz średnio późne Dublino i MAS 28A CCA.
Na LOZ odmian kiszonkowych kukurydzy dla woj. pomorskiego do uprawy rekomendowane na 2020 r. są mieszańce: wczesna Ligato, średnio wczesne Brigado i SM Boryna oraz średnio późne SM Piast i P0725 CCA.
Aż 28 nowych mieszańców pozytywnie zaopiniowanych przez Komisję
SZOK- 28 nowych mieszańców zostało w dniu 21 lutego br. pozytywnie zaopiniowanych przez Komisję ds. rejestracji odmian kukurydzy. Posiedzenie było poprzedzone spotkaniem członków Komisji z przedstawicielami hodowców i użytkowników odmian kukurydzy, którzy mieli możliwość przedstawienia swoich uwag oraz dodatkowych informacji i argumentów w odniesieniu do odmian będących przedmiotem opiniowania. Po posiedzeniu Komisji ds. rejestracji odmian kukurydzy, dyrektor COBORU wydał postanowienie o zamiarze wpisania do Krajowego Rejestru 28 nowych odmian kukurydzy (18 do użytkowania na ziarno i 10 na kiszonkę). To liczba odmian niespotykana w innych gatunkach i dobitnie świadczy o wielkim postępie hodowlanym w kukurydzy. Warto je śledzić, przyglądać się i oceniać na tegorocznychdniach Pola:
- Assunto – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio późna, FAO 260; przydatna do użytkowania na kiszonkę; zgłaszający: Saatbau Polska sp. z o.o.
- Clementeen – odmiana mieszańcowa trójliniowa (TC); średnio późna, FAO 260; przydatna do użytkowania na kiszonkę; zgłaszający: Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce.
- Delici CS – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio wczesna, FAO 240; przydatna do użytkowania na kiszonkę; zgłaszający: Caussade Nasiona Polska sp. z o.o.
- ES Bigday – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio późna, FAO 260; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: Euralis Nasiona sp. z o.o.
- ES Hattrick – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio późna, FAO 260; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: Euralis Nasiona sp. z o.o.
- ES Palladium – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio wczesna, FAO 240; przydatna do użytkowania na kiszonkę; zgłaszający: Euralis Nasiona sp. z o.o.
- ES Runway – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio wczesna, FAO 240; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: Euralis Nasiona sp. z o.o.
- Farmurphy – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio późna, FAO 260; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: Tomasz Krakowiak, Nowa Trzcianna.
- Florino – odmiana mieszańcowa trójliniowa (TC); wczesna, FAO 230; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: Saatbau Polska sp. z o.o.
- Gaetano – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); wczesna, FAO 230; przydatna do użytkowania na kiszonkę; zgłaszający: Saatbau Polska sp. z o.o.
- Grigri CS – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio wczesna, FAO 250; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: Caussade Nasiona Polska sp. z o.o.
- Kentos – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio późna, FAO 270; przydatna do użytkowania na kiszonkę; zgłaszający: KWS Polska sp. z o.o.
- Kwarrado – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio wczesna, FAO 240; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: KWS Polska sp. z o.o.
- LG31272 – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio wczesna, FAO 240; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce.
- KWS Iconico – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio wczesna, FAO 240; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: KWS Polska sp. z o.o.
- Magento – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio wczesna, FAO 240; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: KWS Polska sp. z o.o.
- Motivi CS – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio późna, FAO 280; przydatna do użytkowania na kiszonkę; zgłaszający: Caussade Nasiona Polska sp. z o.o.
- Physiker – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio późna, FAO 260; przydatna do użytkowania na kiszonkę; zgłaszający: Euralis Nasiona sp. z o.o.
- RGT Aloexx – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); wczesna, FAO 220; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: RAGT Semences Polska sp. z o.o.
- RGT Alyxx – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); wczesna, FAO 230; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: RAGT Semences Polska sp. z o.o.
- RGT Bernaxx – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); wczesna, FAO 230; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: RAGT Semences Polska sp. z o.o.
- RGT Halifaxx – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); wczesna, FAO 230; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: RAGT Semences Polska sp. z o.o.
- Selista – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); wczesna, FAO 210; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: KWS Polska sp. z o.o.
- Sibelio – odmiana mieszańcowa dwuliniowa (SC); średnio późna, FAO 260; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: Saatbau Polska sp. z o.o.
- SM Grot – odmiana mieszańcowa trójliniowa (TC); wczesna, FAO 220; przydatna do użytkowania na kiszonkę; zgłaszający: „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR”.
- SM Polonia – odmiana mieszańcowa trójliniowa (TC); wczesna, FAO 200; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR”.
- SM Vistula – odmiana mieszańcowa trójliniowa (TC); wczesna, FAO 210; przydatna do użytkowania na ziarno; zgłaszający: „Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR”.
- Tipico – odmiana mieszańcowa czteroliniowa (DC); wczesna, FAO 230; przydatna do użytkowania na kiszonkę; zgłaszający: Saatbau Polska sp. z o.o.
- Plon suchej masy jest priorytetem, ale to nie wszystko. W produkcji mleka liczy się strawność sieczki z całych roślin kukurydzy
Marek Kalinowski
Zdjęcia: Marek Kalinowski
Zdjęcie Główne: Pixabay
