Najczęstsze błędy w produkcji sadzeniaków

Jakość materiału nasiennego może stracić na wartości, jeśli jest on zbyt długo i nieprawidłowo przechowywany. Błędem jest na przykład trzymanie sadzeniaków w zamkniętych workach typu Big Bag po ich otrzymaniu od dostawcy. Worki te służą wyłącznie do transportu bulw i nie spełniają kryteriów prawidłowego przechowalnictwa. Po pewnym czasie dochodzi w nich do kondensacji pary wodnej, w efekcie czego na wilgotnych sadzeniakach rozwijają się choroby bakteryjne i grzybowe. Na tym etapie infekcje mogą być niewidoczne, ale mogą stać się zarzewiem przyszłych kłopotów w polu. Materiał nasienny powinien być przechowywany w miejscach, gdzie można zapewnić odpowiednią cyrkulację powietrza i kontrolować temperaturę.

Błędem, który może zaszkodzić równym wschodom jest sadzenie bulw ze zbyt dużymi kiełkami. Kiełki łamią się w trakcie sadzenia tworząc na skórce ziemniaka otwarte rany, w których łatwo zagnieżdżają się patogeny. Jeśli konieczne jest usunięcie kiełków, należy po takim zabiegu wysuszyć bulwy. Ma to znaczenie przy zaprawianiu sadzeniaków ziemniaka. Jeśli przeprowadzimy zabieg na niezagojonych na bulwach ranach, możemy doprowadzić do poparzeń, a następne gnicia ziemniaka w glebie. Rezygnacja z zaprawiania materiału nasiennego, które chroni go przed rizoktoniozą też jest błędem. Nawet jeśli sadzeniaki są zdrowe, możemy spodziewać się infekcji odglebowej.

W uprawie materiału nasiennego zależy nam na uzyskaniu największej ilości bulw w rozmiarze 30–55 mm. Błędem będzie sadzenie ziemniaków zbyt rzadko lub zbyt dużymi bulwami. Na plantacjach nasiennych sadzi się je na ogół 2 razy gęściej niż na plantacjach towarowych. Rośliny z dużych bulw wiążą więcej sadzeniaków pod krzakiem niż rośliny posadzone z tych mniejszych, a to powoduje duże zróżnicowanie wielkości bulw w plonie.

Negatywne w skutkach jest wysadzenie sadzeniaków w zbyt mokrą i zimną glebę. Efektem tego są nierówne wschody i gnicie bulw w ziemi, zwłaszcza małego kalibru. Przy dużej presji czasu warto więc zacząć sadzenie od największych kalibraży ziemniaków i skończyć na najmniejszych, które mają mniejszą siłę kiełkowania i wytrzymałość na trudne warunki w polu.

Podaż składników odżywczych na poziomie podobnym, jak w przypadku nawożenia plantacji towarowej, może obniżyć jakość sadzeniaków. Zbyt duże nawożenie azotowe spowoduje szybki przyrost bulw, za którym nie nadąży przyrost suchej masy ziemniaka. Bulwy nadające się do desykacji nie będą miały odpowiednich parametrów jakościowych, co wiąże się z późniejszymi problemami w ich przechowaniu. Zbyt niska podaż fosforu będzie z kolei determinowała ilość zawiązywanych bulw pod każdą rośliną.

W przypadku plantacji sadzeniaków niezbędne zabiegi przeciwko alternariozie i zarazie ziemniaka wykonywane wyłącznie interwencyjnie są poważnym błędem. Tutaj liczy się regularność zabiegów i ich prewencyjny charakter. Ważny jest odpowiedni dobór środków ochrony roślin, zgodny z potrzebą plantacji i taki, który zapewni ochronę nie tylko części naziemnej rośliny, ale też bulw.

Błędem jest też brak skutecznej ochrony plantacji przed mszycami – wektorami wirusów. Duże znaczenie ma tu odpowiedni dobór insektycydów, które w różnych warunkach atmosferycznych wykazują różne działanie. Dobrym rozwiązaniem jest cotygodniowy zabieg z użyciem oleju mineralnego, który pozwala ograniczyć przenoszenie tzw. wirusów nietrwałych. Istotnym zaniedbaniem jest pominięcie selekcji negatywnej, czyli usuwania z pola roślin zainfekowanych wirusami i bakteriami.