![Rzepak siany był 13 sierpnia 2024 r. bezpośrednio w ściernisko po pszenicy ozimej. Tak wyglądał 29 sierpnia 2024 r.](/templates/site/images/jpgs/h_no-image_640.jpg)
Niedobory siarki i magnezu w uprawie
W przypadku siarki przemysł dawno temu zredukował jej emisję, a w glebie jest ona mobilna. Niedobory magnezu natomiast najczęściej wynikają z nieuregulowanego, zbyt niskiego pH gleb.
Jak dostarczyć roślinom siarki i magnezu?
Najprostszym sposobem na interwencyjne dostarczenie roślinom tych pierwiastków jest oczywiście dokarmianie dolistne, ale rośliny potrzebują znacznie więcej siarki i magnezu, niż jesteśmy w stanie dostarczyć tą drogą. Najlepiej jest zatem dobrze skalkulować zapotrzebowanie roślin i uwzględnić siarkę i magnez w planie nawożenia. W oziminach zdecydowanie najlepiej jest wykonać nawożenie jesienne albo wczesnowiosenne. Siarczany magnezu łatwo i szybko rozpuszczają się i przemieszczają.
Biorąc pod uwagą duże zapotrzebowanie rzepaku na siarkę, zawsze warto wybierać nawozy azotowe i wieloskładnikowe zawierające siarkę albo stosować siarczan magnezu. Oczywiście wszystko z umiarem, bez przesady, bo np. siarkę i magnez w sporych ilościach dostarczymy do gleby z obornikiem, przy regulowaniu odczynu pH dolomitem. Jak przy każdym pierwiastku nadmiar też nie jest wskazany, a nawożenie powinno być zbilansowane.
Jednostkowe pobranie siarki przez rośliny uprawne jest różne i wynosi wg prof. Witolda Grzebisza:
- zboża kłosowe – 3,75 kg S/t (owies, jęczmień),
- do 4,5 kg S/t (pszenica, pszenżyto),
- kukurydza – 5,00 kg S/t,
- siano łąkowe – 3,00 kg S/t,
- rzepak – 20,0 kg S/t.
Uwzględniając jednostkowe pobranie siarki przez rośliny i zawartość siarki w glebie, można ustalić dawkę nawozową pod poszczególne rośliny.
Na przykład, przy zawartości w glebie od średniej do bardzo niskiej wysokość dawki siarki wyniesie:
- pod zboża 25–35 kg S/ha,
- kukurydzę 40–60 kg S/ha,
- rzepak 50–75 kg S/ha,
- buraki cukrowe 40–60 kg S/ha,
- bobowate 75–85 kg S/ha,
- użytki zielone 60–70 kg S/ha.
Stosowanie siarczanu magnezu w formie stałej wydaje się luksusem z uwagi na koszt i większość rolników, mając świadomość sporych potrzeb pokarmowych roślin w stosunku do siarki i magnezu, tylko interwencyjnie podaje je w formie dolistnej. Warto zweryfikować to podejście, bo dla roślin to zbyt mało.
Które rośliny wykazują największe zapotrzebowanie na siarkę?
Największe zapotrzebowanie na siarkę wykazuje rzepak i inne rośliny kapustowate. Niewystarczająca ilość siarki w uprawie rzepaku powoduje słabe zawiązywanie łuszczyn, spadek zawartości tłuszczu oraz wzrost podatności łuszczyn na choroby. W drugiej kolejności zapotrzebowania na siarkę należy rozpatrywać pszenicę konsumpcyjną, a w trzeciej rośliny o względnie małym jednostkowym zapotrzebowaniu, lecz produkujące dużą biomasę: buraki cukrowe, kukurydza, ziemniaki i użytki zielone. Nawożenie siarką trzeba stosować odpowiednio wcześnie, pamiętając, że przez interwencyjne dokarmianie dolistne siarczanem magnezu pomożemy roślin na chwilę.
Stan odżywienia roślin a stosowanie nawozów siarkowych
Zgodnie z zasadami zrównoważonego nawożenia, stosowanie nawozów siarkowych powinno być poprzedzone rozpoznaniem stanu odżywienia roślin albo wiedzą o zasobności gleby w siarkę. Dostarczenie roślinom odpowiedniej ilości siarki znacząco poprawia efektywność azotu i dlatego dawki siarki trzeba ustalać w kontekście nawożenia azotem. Badania dowodzą, że niedobór 1 kg siarki może zablokować pobieranie od 9 do 15 kg azotu, a zatem przy braku siarki w glebie wielkość dawki tego pierwiastka należy dopasować do dawki S:N w proporcji jak 1:15.
Kiedy niedobory magnezu się nasilają?
Jeżeli chodzi o magnez, to jego niedobory nasilają się na glebach kwaśnych i piaszczystych, na glebach wapiennych i kwaśnych świeżo wapnowanych, a także na glebach z wysoką zasobnością w przyswajalny potas i nawożonych formą amonową i amidową azotu. Badania naukowe potwierdzają, że nawożenie magnezem zwiększa pobieranie azotu, a także korzystnie oddziałuje na transport i gromadzenie fosforu w nasionach. Rośliny pobierają magnez począwszy od kiełkowania, aż do końca wegetacji.
Przeczytaj również:
Marek Kalinowski