W płodozmianach poprawnych z udziałem okopowych i bobowatych oraz przy uprawie orkowej gleby walka z chwastami zawsze jest łatwiejsza. Jeżeli na polach mamy większy problem, tj. biotypy chwastów odpornych na substancje czynne herbicydów, zabiegi agrotechniczne stają się kluczowe.
Niestety, zboża dominują w strukturze zasiewów i wiele gospodarstw upraszcza agrotechnikę. To pomaga chwastom w kompensacji zachwaszczenia, a błędy w ochronie stwarzają warunki do nabywania przez chwasty odporności na substancje czynne herbicydów. Problem jest bardzo poważny.
Miotła zbożowa, wyczyniec polny i stokłosa - problematyczne chwasty w zbożach
W wielu rejonach rolnicy uprawiający głównie zboża mają problemy z odpornością chwastów jednoliściennych, przede wszystkim miotły zbożowej i wyczyńca polnego, ale także stokłosy. Z chwastów dwuliściennych spotyka się w zbożach odporne biotypy maków polnych i chabra bławatka. O odporności chwastów pisaliśmy w "Tygodniku Poradniku Rolniczym" wielokrotnie i warto przypomnieć, że pierwsza potwierdzona w 1983 r. w Polsce odporność na herbicydy dotyczyła przymiotna kanadyjskiego. Od tamtego czasu w różnych uprawach w Polsce potwierdzono odporność na herbicydy aż 25 chwastów.
Co wpływa na budowanie odporności chwastów na herbicydy
Odporność oznacza brak wrażliwości niektórych osobników danego gatunku chwastu na taką dawkę preparatu, która stosowana w normalnych warunkach niszczy całą jego populację.
Czynnikami wpływającymi na powstawanie odporności chwastów na herbicydy są między innymi:
- stosowanie herbicydów o jednym mechanizmie działania na tym samym polu przez kilka lat,
- niewłaściwy dobór środków do składu gatunkowego chwastów,
- nieodpowiednia faza rozwojowa chwastów w momencie aplikacji środka,
- niesprzyjające warunki pogodowe i środowiskowe dla prawidłowego działania preparatu.
Chwasty mogą wykazywać odporność prostą lub pojedynczą (na jeden herbicyd), mieszaną, inaczej krzyżową (na co najmniej dwie substancje o tym samym mechanizmie działania, ale o różnej budowie chemicznej) i wielokrotną (braku wrażliwości biotypu chwastu na co najmniej dwie substancje z różnych grup chemicznych i o różnym mechanizmie działania). Niestety, chwasty przekazują odporność na herbicydy kolejnym pokoleniom, a w przypadku miotły przechodzi ona z pola na pole z rozsiewanym pyłkiem odpornych osobników.
Na Warmii i Mazurach wyczyńca polnego trzeba zwalczać nawet trzema zabiegami herbicydowymi
Zdaję sobie sprawę, że wielu rolników nie dowierza zjawisku odporności. Zgoda – w gospodarstwach gdzie jest prawidłowe zmianowanie, stosowana jest uprawa płużna, a na gruntach ornych uprawia się też przemienne użytki zielone, takich problemów nie było i nie ma albo są niezauważalne. Trzeba być czujnym, bo w wielu gospodarstwach na Warmii i Mazurach też nie było problemu odporności chwastów, a sytuacja w kilka lat zmieniła się diametralnie. Samego wyczyńca polnego (odpornego) trzeba teraz zwalczać w pszenicy trzema zabiegami herbicydowymi, a wprowadzone uproszczone metody uprawy zastępować pługiem, przynajmniej w rotacji raz na trzy lata.
Jak pokazują doświadczenia realizowane tam gdzie herbicydy kompletnie zawodzą w zwalczaniu np. odpornej miotły zbożowej i odpornego wyczyńca, kołem ratunkowym o dużej skuteczności jest ...
Pobierz cały poradnik o zwalczaniu chwastów w formie PDF-a
Pozostałą część artykułu możesz przeczytać pobierając PDF-a. Dowiesz się z niego m.in.:
- Jakie zabiegi agrotechniczne pozwolą skutecznie ograniczać chwasty?
- Jak termin siewu zboża wpływa na rozwój chwastów?
- Jak rośliny strączkowe mogą przyczynić się do zwalczania chwastów?
Jeśli nie chcesz zostawić swoich danych, możesz poznać te porady kupując nr 35/2021 "Tygodnika Poradnika Rolniczego" na stronie: www.agrarsklep.pl.
Administratorem Twoich danych jest Polskie Wydawnictwo Rolnicze Sp. z o.o (PWR/my), ul. Metalowa 5, 60-118 Poznań. Twoje dane będziemy przetwarzać do realizacji następujących celów: realizacja Konkursu, marketingu bezpośredniego (wysyłka pocztowa), przekazu marketingowego i handlowych zgodnie z udzielonymi zgodami; poznania twojej opinii na temat dostarczanych usług i treści w ramach badania rynku, a także do zabezpieczenia roszczeń. Podstawą przetwarzania Twoich danych jest nasz uzasadniony interes (art. 6 ust.1 lit f RODO), którym są wymienione cele. W związku z przetwarzaniem Twoich danych osobowych masz prawo: dostępu do Twoich danych, ich sprostowania, ograniczenia przetwarzania, wyrażenia sprzeciwu, przenoszenia, prawo wycofania w każdym czasie każdej ze zgód bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania przed jej wycofaniem, prawo żądania usunięcia danych. Stwierdzając niezgodne z prawem przetwarzanie danych możesz złożyć skargę do Prezesa UODO (Warszawa, ul. Stawki 2).
Zawsze możesz skontaktować się z nami na adres email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., lub z wyznaczonym przez PWR inspektorem ochrony danych na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Szczegółowe informacje o przetwarzaniu Twoich danych dostępne są pod adresem: Brałem udział w konkursie lub podobnym wydarzeniu.
Marek Kalinowski
