Zwykle plonują o ponad 10% wyżej od populacyjnych, ale w sezonach trudnych, w których wyższy wigor mieszańców staje się kluczowy, ta przewaga w plonowaniu mieszańców sięga nawet 20%.
Ile odmian rzepaku ozimego znajduje się w Krajowym rejestrze?
Obecnie w Krajowym rejestrze znajduje się 155 odmian rzepaku ozimego (30 populacyjnych i 125 mieszańcowych). Ponad połowę odmian w rejestrze stanowią nowe, wpisane w ostatnich pięciu latach.
W roku 2024 do Krajowego rejestru wpisano dwadzieścia jeden nowych odmian rzepaku ozimego, w tym dziewiętnaście mieszańcowych i dwie populacyjne. Spośród najnowszych mieszańców aż 17 (oprócz odmiany Hibieria i LID Invicto) cechuje się deklarowaną przez hodowców odpornością na wirusa żółtaczki rzepy (TuYV). Natomiast trzy odmiany (Create, Cromputer i LG Tarantula) wykazują dużą odporność na kiłę kapusty i wirusa żółtaczki rzepy.
Nowości warto testować, bo wnoszą postęp w plonowaniu i praktycznie wszystkie mają ważną odporność na wirusa żółtaczki rzepy. Dla praktyki rolniczej najważniejsze są jednak doświadczenia COBORU i tworzone Listy Odmian Zalecanych. Potencjał genetyczny odmian dopasowany do warunków mikroklimatu i właściwości gleby pozwala z nich wydobyć maksymalny plon.
Które odmiany rzepaku ozimego są odporne na kiłę kapusty?
W roku 2024 na Listach Odmian Zalecanych (LOZ) do uprawy na obszarze województw znajduje się 41 odmian rzepaku ozimego, 34 odmiany mieszańcowe i 7 populacyjnych. Warto zauważyć, że na LOZ znajdują się także trzy odmiany cechujące się dużą odpornością na kiłę kapusty (LG Alltamira, LG Anarion i LG Scorpion) i są potrzebne plantatorom w warunkach zagrożenia infekcją kiły. Te odmiany stanowią najbardziej efektywny sposób zapobiegania porażeniom roślin i uniknięcia znacznych strat.
Na co zwrócić uwagę, wybierając odmiany rzepaku ozimego?
A inne ważne cechy? Po kilku łagodnych sezonach nie zapominajmy w wyborach odmian o zimotrwałości. To w Polsce cecha najważniejsza, którą można oczywiście wzmocnić przez zbilansowane nawożenie, zwalczanie śmietki, stosowanie dokarmiania dolistnego i biostymulacji roślin oraz przez zabiegi chemiczne regulacji pokroju.
Dla plonowania, ale i kształtowania w rozwoju jesiennym zimotrwałości rzepaku ważny jest dobór optymalnego stanowiska do uprawy, tj. gleb o uregulowanym odczynie pH gleby, z co najmniej średnią zasobnością w przyswajalne formy fosforu i potasu. Regulacja wzrostu i ograniczanie śmietki to także zabiegi o konkretnym wpływie na zimotrwałość.
Na co zwrócić uwagę, wybierając odmianę rzepaku do uprawy z LZO?
Przy wyborze odmian do uprawy z LZO warto zwrócić uwagę na istotne cechy odporności lub tolerancji odmian na najważniejsze choroby, którymi w rzepaku są zgnilizna twardzikowa, sucha zgnilizna kapustnych, choroby podstawy łodygi i czerń krzyżowych. Warto zauważyć, że coraz więcej rejestrowanych odmian ma nowe geny odporności na suchą zgniliznę kapustnych.
Coraz więcej odmian, a jak wskazałem na początku przy tegorocznych rejestracjach – prawie wszystkie nowe odmiany mają deklarowaną przez hodowców odporność na wirusa żółtaczki rzepy w rzepaku (TuYV).
Które odmiany rzepaku znalazły się LOZ 2024?
Najczęściej polecanymi do uprawy na Liście Odmian Zalecanych na 2024 r. są DK Excited, Aurelia, LG Aviron, Artemis, Derrick i poniżej za Listą opisową odmian roślin rolniczych COBORU przedstawiamy ich krótką charakterystykę.
- DK Excited – odmiana mieszańcowa wpisana do Krajowego rejestru w 2020 r. Plon nasion bardzo duży. Zawartość tłuszczu w nasionach dość duża, glukozynolanów powyżej średniej. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej mniejsza od średniej. Masa 1000 nasion mniejsza od średniej. Zimotrwałość roślin dość duża. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej średni. Odporność na suchą zgniliznę kapustnych, choroby podstawy łodygi i czerń krzyżowych – średnia, na zgniliznę twardzikową – mniejsza od średniej. Według deklaracji hodowcy odmiana jest odporna na wirusa żółtaczki rzepy (TuYV).
- Aurelia – odmiana mieszańcowa wpisana do Krajowego rejestru w 2019 r. Plon nasion bardzo duży. Zawartość tłuszczu i glukozynolanów w nasionach średnia. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej średnia. Masa 1000 nasion większa od średniej. Zimotrwałość roślin dość duża. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową, suchą zgniliznę kapustnych, choroby podstawy łodygi i na czerń krzyżowych – średnia. Według deklaracji hodowcy odmiana jest odporna na wirusa żółtaczki rzepy (TuYV).
- LG Aviron – odmiana mieszańcowa wpisana do Krajowego rejestru w 2020 r. Plon nasion bardzo duży. Zawartość tłuszczu i glukozynolanów w nasionach średnia. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej mniejsza od średniej. Masa 1000 nasion większa od średniej. Zimotrwałość roślin dość duża. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej nieco wcześniejszy od średniego. Odporność na zgniliznę twardzikową, suchą zgniliznę kapustnych i czerń krzyżowych średnia, na choroby podstawy łodygi mniejsza od średniej. Według deklaracji hodowcy, odmiana jest odporna na wirusa żółtaczki rzepy (TuYV).
- Artemis – odmiana mieszańcowa wpisana do Krajowego rejestru w 2019 r. Plon nasion bardzo duży. Zawartość tłuszczu i glukozynolanów w nasionach średnia. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej średnia. Masa 1000 nasion większa od średniej. Zimotrwałość roślin dość duża. Rośliny wysokie, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej średni. Odporność na zgniliznę twardzikową, suchą zgniliznę kapustnych i czerń krzyżowych średnia, na choroby podstawy łodygi mniejsza od średniej. Według deklaracji hodowcy odmiana jest odporna na wirusa żółtaczki rzepy (TuYV).
- Derrick – odmiana populacyjna wpisana do Krajowego rejestru w 2018 r. Plon nasion dość duży. Zawartość tłuszczu w nasionach mniejsza od średniej, glukozynolanów średnia. Zawartość białka w suchej masie beztłuszczowej mniejsza od średniej. Masa 1000 nasion dość duża. Zimotrwałość roślin mniejsza od przeciętnej. Rośliny średniej wysokości, o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin początku kwitnienia i dojrzałości technicznej nieco późniejszy od średniego. Odporność na zgniliznę twardzikową i choroby podstawy łodygi większa od średniej, na suchą zgniliznę kapustnych i czerń krzyżowych średnia.
Czytaj dalej:
- Jakie są ceny nasion rzepaku na nowy sezon?
- Rzepak droższy nawet o 90 zł. Jakie są ceny rzepaku 17 lipca?
Marek Kalinowski
