Obecnie według danych GUS na powierzchnie pól uprawnych, łąk i pastwisk z atmosfery trafia około 6-8 kg S/ha i tylko w regionach silnie uprzemysłowionych opad jest większy. W efekcie, jak wynika z badania monitoringowych przeprowadzonych przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG), aktualnie ponad 90% gleb polskich charakteryzuje się naturalnie niską zawartością siarki siarczanowej w profilu glebowym. Powierzchnia terenów zanieczyszczonych stanowi niewiele ponad 1% gruntów ornych.
Wyznaczając potrzeby pokarmowe względem siarki należy uwzględnić specyfikę uprawy (tab. 1) i założony plon. Pobranie jednostkowe czyli ilość składnika potrzebna na wyprodukowanie jednostki plonu głównego wraz z plonem ubocznym jest różne dla poszczególnych roślin. Warto zwrócić szczególną uwagę na rzepak ozimy, a spośród warzyw na kapusty oraz cebulę i czosnek. Dla tych roślin obecność siarki w dawce nawozowej od dawna jest standardem. Najnowsze badania publikowane w Polsce wskazują także na silne działanie plonotwórcze siarki w uprawie klasycznych zbóż i kukurydzy, a także ziemniaków.
- Tabela 1. Pobranie jednostkowe siarki przez rośliny
Jedną z ważniejszych funkcji fizjologicznych siarki jest kontrola funkcjonowania ferredoksyny. Związek ten odpowiada za wiązanie CO2w procesie fotosyntezy, co przekłada się przecież na plon. Ferredoksyna wpływa na aktywność nitrogenezy w procesie wiązanie azotu przez rośliny bobowate oraz warunkuje przekształcanie aminokwasów w białka. Funkcja ta jest szczególnie ważna w produkcji pasz wysokobiałkowych. Nawożenie siarką poprawia skład aminokwasowy płodów rolnych, ponieważ jest obecna w cysteinie i metioninie. Od odżywienia roślin siarką zależy odpowiedź na stresy abiotyczne (związane z warunkami pogodowymi) oraz biotycznymi, zależnymi od obecności patogenów. Warto wiedzieć, że siarka wchodzi w skład sulfotlenków, polisiarczków i tioestrów alifatycznych, które działają bakteriobójczo i grzybobójczo.
W odróżnieniu od azotu i magnezu objawy niedoboru siarki występują zawsze na najmłodszych (górnych) liściach, w postaci chlorozy międzynerwowej (fot.1 i 2).
- Fotografia 1. Objawy niedoboru siarki w uprawie ziemniaków (fot. J. Potarzycki)
- Fotografia 2. Objawy niedoboru siarki w uprawie rzepaku ozimego, krótko przed kwitnieniem (fot. J. Potarzycki)
Dodatnie działanie siarki przejawia się także w stymulowaniu krzewienia zbóż (ograniczenie dominacji pędu głównego), zwiększeniu zawartości tłuszczu w nasionach rzepaku oraz poprawie zdrowotności bulw ziemniaków. Kluczowy, choć mało eksponowany, jest wpływ siarki na efektywność nawozów azotowych. Rośliny odpowiednio nawożone siarką sprawniej pobierają i przemieszczają związki azotu, które później są przetwarzane w plon użytkowy. Odpowiednia dostępność siarki konieczna jest w całym sezonie wegetacyjnym, gdyż zależnie od uprawianego gatunku 30-40% całej puli siarczanów plantacja akumuluje jeszcze po kwitnieniu.
Asortyment nawozów zawierających siarkę jest bardzo szeroki, gdyż siarczany występują praktycznie w każdej grupie nawozów, zarówno pojedynczych jak i wieloskładnikowych. Dlatego opracowując strategię nawożenia wskazane jest uwzględnienie profilaktyki nawożenia siarką, nawet w uprawie gatunków mniej wrażliwych i poszukać nawozów, które oprócz składników głównych (pierwszoplanowych) będą zawierały także związki siarki, najlepiej o różnej szybkości uwalniania z granuli nawozowej. Kryterium to spełniają wszystkie nawozy wieloskładnikowe z azotem produkowane w firmie Luvena, zarówno w grupie Lubofosek jak i Lubofosów.
W sytuacji gdy konieczne jest dostarczenie większych dawek siarki, co dotyczy zwłaszcza rzepaku ozimego oraz niektórych warzyw lub po wystąpieniu objawów niedoboru, warto zastosować siarczan magnezu. Związek ten występuje pod różnymi nazwami handlowymi i może być stosowany doglebowo (w formie granulowanej lub pylistej) i/lub w formie oprysku. Na plantacjach dobrze rokujących dolistną aplikację można wykonać w formie 5% roztworu - dwukrotnie, w odstępie 10-14 dni.
Autor artykułu: Luvena
