W uprawie której rośliny występuje najwięcej biotypów chwastów odpornych?
Jeżeli przyjrzymy się gatunkom roślin uprawnych, to zdecydowanie największy problem i największa ilość biotypów chwastów odpornych występuje w uprawie pszenicy (stwierdza się na świecie aż 84 gatunki chwastów w pszenicy, które są odporne na herbicydy). Na drugim miejscu w tej statystyce jest właśnie kukurydza, w uprawie której występuje na świecie 66 gatunków chwastów, które wytworzyły biotypy odporne.
Fala odporności chwastów na ALS
Najbliższe Polsce są problemy europejskie z odpornością chwastów, które do nas docierają z pewnym opóźnieniem. To dobra informacja, bo rolnicy i firmy chemiczne mogą lepiej przygotować strategię zarządzania odpornością chwastów. A w Europie historycznie można mówić o dwóch falach odporności chwastów. Ta pierwsza miała miejsce w latach 80. i 90 ubiegłego wieku i dotyczyła odporności na stosowane triazyny. Od roku 2010 w uprawie kukurydzy pojawiła się odporność na inne mechanizmy substancji czynnych. W Niemczech i Austrii pojawiła się odporność chwastnicy jednostronnej i szarłatu szorstkiego na inhibitory ALS i dotarła do Polski.
A jakie inne gatunki chwastów odpornych stwierdzono już w Polsce?
Lista jest długa, przy czym jak podkreślał Marusz Michalski – należy pamiętać, że na jednym polu mogą występować zarówno biotypy odporne, jak i biotypy nadal wrażliwe chwastów.
Oto lista 14 gatunków chwastów ze stwierdzoną odpornością (w nawiasie mechanizmy działania substancji, na które chwasty są odporne):
- przymiotno kanadyjskie (2/B, 9/G),
- tasznik pospolity (5/C1, 2),
- komosa biała (5/C1, 2),
- szarłat szorstki (5/C1, 2),
- chwastnica jednostronna (5/C1, 2),
- miotła zbożowa (1/A, 2/B, 5/C1, 2 mieszana 1 i 2),
- wyczyniec polny (1/B, 2/B, mieszana 1 i 2),
- chaber bławatek (2/B, 4/O),
- owies głuchy (1/A, 2/B, mieszana 1 i 2),
- maruna bezwonna (2/B),
- mak polny (2/B),
- rumianek pospolity (2/B),
- wierzbownica gruczołowata (5/C1, 2),
- psianka czarna (5/C1, 2).
Biorąc pod uwagę konieczność zarządzania odpornością chwastów, trzeba mieć na względzie płodozmian i to, że nawet w poprawnym płodozmianie ważne gatunki chwastów z potencjałem wytworzenia odporności są powszechne w uprawie buraka cukrowego, kukurydzy i pszenicy. To m.in. chwasty rumianowate, gwiazdnica, komosa, chwastnica i szarłat, które to w Europie mają udowodnioną odporność na substancje z grupy inhibitorów ALS.
Capre - herbicyd do stosowania powschodowo
W Polsce odporność chwastów jest faktem, ale też nie mamy jeszcze tak wielkich problemów. Bardzo duże znaczenie w zarządzaniu odpornością i przeciwdziałaniu jej pojawieniu się ma agrotechnika i zmianowanie. Przy stosowaniu herbicydów należy planować zabiegi w całym płodozmianie i stosować co najmniej 3–4-letnią rotację różnych mechanizmów działania. Z badań wykonanych z nasion szarłatu szorstkiego z pola kukurydzy uprawianej w 3-letniej monokulturze stwierdzono dwa różne biotypy chwastu, z czego obydwa wykazywały odporność genetyczną na substancje z grupy inhibitorów ALS (2/B), a jeden symptomy odporności na triazyny (5/C1). Jaką strategię ochrony herbicydowej kukurydzy z uwagą na prawdopodobieństwo wystąpienia uodpornionych biotypów szarłatu lub chwastnicy proponuje firma Bayer?
– W przypadku biotypów odpornych szarłatu szorstkiego dobrym rozwiązaniem jest wybór herbicydu Capreno (tembotrion 345 g/l + tienkarbazon metylu 68 g/l) – podkreślał Mariusz Michalski z firmy Bayer.
Jedną z propozycji firmy przy braku możliwości skorzystania z substancji doglebowej (sucho) jest zabieg powschodowy w fazie 3–5 liści herbicydem Capreno (0,22–0,29 l/ha) z adiuwantem Mero (2 l/ha). Przy dobrym uwilgotnieniu gleby i przy kompensacji szarłatu odpornego proponowany jest natomiast zabieg sekwencyjny: w fazie do dwóch liści kukurydzy Adengo (0,25 l/ha), a w fazie 3–4 liści kukurydzy Capreno (0,2 l/ha) + Mero (2 l/ha). Jeszcze innym wariantem przy odpornym szarłacie i zachwaszczeniu pola przetacznikami jest zabieg w fazie 1–2 liści produktem Aspect T (1–2 l/ha) i w fazie 3–4 liście Capreno (0,22 l/ha) + Mero (2 l/ha).
Marek Kalinowski
