Czy glifosat jest szkodliwy?
Wniosek o odnowienie zatwierdzenia opiera się na kompleksowych ocenach bezpieczeństwa przeprowadzonych przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) i Europejską Agencję Chemikaliów (ECHA). W dokonanej przez EFSA ocenie wpływu glifosatu na zdrowie ludzi, zwierząt i środowisko nie wskazano krytycznych obszarów budzących obawy, które uniemożliwiałyby odnowienie zatwierdzenia.
Na jakiej podstawie stwierdzono nieszkodliwość glifosatu?
W badaniu wzięto pod uwagę wszystkie dostępne informacje, zarówno obowiązkowe badania regulacyjne wymagane przez prawo UE, jak i bezprecedensowy zbiór opublikowanej literatury naukowej. Wszystkie przedstawione badania z literatury publicznej zostały ocenione pod kątem ich przydatności i wiarygodności dla procedury oceny ryzyka, zgodnie z odpowiednimi wytycznymi EFSA. Ponadto 30 maja br. ECHA przyjęła opinię w sprawie klasyfikacji i oznakowania glifosatu, w której potwierdzono, że glifosatu nie należy klasyfikować jako substancji rakotwórczej. Opinia ta potwierdza wcześniejszą opinię ECHA opublikowaną w 2017 r. Jest to opinia podzielana przez większość głównych agencji regulacyjnych na całym świecie. EFSA potwierdziła również, że glifosat nie zaburza funkcjonowania układu hormonalnego.
Czy państwa członkowskie UE mogą ograniczyć stosowanie glifosatu na terenie swojego kraju?
Za krajowe zezwolenia na środki ochrony roślin zawierające glifosat są odpowiedzialne państwa członkowskie. Po odnowieniu zatwierdzenia wszystkie zezwolenia krajowe muszą zostać poddane przeglądowi. W świetle warunków i ograniczeń określonych w odnowieniu, państwa członkowskie mogą ograniczyć ich stosowanie na poziomie krajowym lub regionalnym, jeśli uznają to za konieczne w oparciu o wyniki ocen ryzyka, w szczególności biorąc pod uwagę potrzebę ochrony różnorodności biologicznej.
Kiedy nie będzie można stosować glifosatu?
Unijne prawodawstwo dotyczące środków ochrony roślin przewiduje, że Komisja może nałożyć warunki lub ograniczenia podczas zatwierdzania substancji czynnej, jeżeli jest to konieczne dla bezpiecznego stosowania substancji. Komisja chce zakazać stosowania glifosatu w celu kontrolowania momentu zbioru lub optymalizacji omłotu. Wprowadzi też maksymalny limitów 5 zanieczyszczeń w glifosacie (tj. w wytwarzanym materiale). Podczas przeprowadzania ocen ryzyka środków na bazie glifosatu państwa członkowskie powinny zwracać szczególną uwagę na np. ochronę małych ssaków roślinożernych i dzikich kwiatów. Powinny też ustalić środki ograniczające ryzyko w celu zapewnienia, że organizmy niebędące przedmiotem zwalczania oraz środowisko są chronione. W preparatach na bazie glifosatu powinny być też ustalone maksymalne dawki stosowania, których nie należy przekraczać, chyba że wynik oceny ryzyka przeprowadzonej dla konkretnych zastosowań, dla których składany jest wniosek o zezwolenie, wykaże, że wyższa dawka nie powoduje żadnych niedopuszczalnych skutków dla małych ssaków roślinożernych.
Copa-Cogeca popiera decyzję KE
Decyzję KE popiera Copa-Cogeca. W ocenie organizacji obecnie nie ma równoważnej alternatywy dla glifosatu, a bez niego wiele praktyk rolniczych, zwłaszcza ochrona gleby, stałoby się bardziej skomplikowane, pozostawiając rolników albo bez rozwiązań, albo z mniej skutecznymi alternatywami, co wiązałoby się ze zwiększeniem zużycia herbicydów.
Magdalena Szymańska
