Źródła infekcji drzew i krzewów owocowych
Najczęstszym źródłem infekcji są porażone w ubiegłym sezonie liście, pędy czy owoce, które znajdują się w bliskim sąsiedztwie. W sprzyjających warunkach, które panują wiosną, gdy utrzymuje się wysoka wilgotność i dodatnia temperatura, pojawiają się pierwsze symptomy zakażeń a zaniechanie ochrony, prowadzi do ich pogłębiania. Wówczas zarodniki chorób grzybowych zdolne do zakażeń, infekują zdrowe organy roślin. Mniejsze zagrożenie stanowią choroby wirusowe czy bakteryjne. Żeby zminimalizować zagrożenie należy usuwać opadłe liście z objawami choroby, konieczne jest także zbieranie mumii, czyli porażonych uschłych liści i owoców, które pozostały po minionym sezonie, a które są źródłem wiosennych zakażeń chorobami grzybowymi, a także mogą powodować zmiany na korze wskutek brunatnej zgnilizny drzew pestkowych i ziarnkowych, a w późniejszym okresie zakażenie owoców. Usuwać porażone pędy z widocznym objawami choroób drewna i kory, a także wyczyścić rany do wolnego miejsca od zmian i posmarować wycięty fragment maścią ogrodniczą z dodatkiem Funabenu lub innym odpowiednim środkiem w celu zabezpieczenia rany przed ponowną infekcją. Przy zakładaniu sadu bądź kwatery krzewów owocowych, warto kierować swój wybór na odmiany odporne na choroby a sadząc dbać o odpowiednie zagęszczenie, by nie stwarzać warunków do szybkiego rozprzestrzeniania się chorób. Im więcej mają miejsca, lepsze nasłonecznienie, tym lepiej. Należy unikać, jeśli to możliwe, sąsiedztwa drzew i krzewów zaniedbanych, porażonych chorobami, bo mogą być zagrożeniem dla plonowania i rozwoju uprawianych gatunków.
Jesienne zakażenia drzew i krzewów widoczne na wiosnę
Wiosną widoczne stają się rany na korze na skutek jesiennych zakażeń. Z chwilą ruszenia wegetacji, na pędach zauważyć można zmiany chorobowe na jabłoni a grzyby je wywołujące mogą być także sprawcami zgnilizny owoców w okresie przechowywania, to gorzka zgnilizna jabłek oraz zgnilizna przykielichowa. Groźne są również choroby bakteryjne, a szczególnie dotkliwe straty przynosi rak atakujący brzoskwinie, wiśnie, czereśnie i nektaryny. Powoduje on nie tylko rany na korze, lecz także zamieranie kwiatów a jego charakterystyczną cechą jest wyciek gumy. Bakterie tej choroby zimują na porażonej korze w koronie drzew. W ostatnich latach we znaki daje się ospowatość śliw, czyli szarka. Jest to choroba wirusowa. Na liściach śliw widoczne są jasne przebarwienia, czyli żółte smugi bądź pierścienie, a na owocach pojawiają się chlorotyczne odbarwienia oraz jasnożółte pierścienie na pestkach w obrębie zmian chorobowych miąższu. Najczęściej nasilenie choroby spowodowane jest zakupem nieodpowiedniego, czyli zainfekowanego materiału nasadzeniowego, a także brak skutecznego zwalczania szkodników, w tym mszyc, które są wektorem wielu chorób.
Rozwój parcha jabłoni i mączniaka prawdziwego
Do zakażenia parchem jabłoni i gruszy, czyli najgroźniejszych chorób drzew owocowych dochodzi na początku rozwoju liści. Parch atakuje nawet przy niewielkim nawilgotnieniu liści. Wówczas następuje kiełkowanie zarodników, które pochodzą z ubiegłorocznych zainfekowanych liści zalegających pod drzewami. Co ciekawe, zarodniki tych groźnych grzybów mogą być przenoszone przez wiatr nawet na odległość 3 km, czyli nie jesteśmy w stanie całkowicie wyeliminować zagrożenia, jedynie zminimalizować jesiennymi opryskami mocznikiem. Mączniak prawdziwy, to najczęściej widoczny biały nalot na liściach jabłoni, brzoskwini, a także porzeczki i agrestu. Przy silnym porażeniu zmiany widoczne są również na owocach, np. agrestu jako plamy ze skupieniami grzybni, jabłoni w formie siateczkowego ordzewienia owoców. Charakterystycznym objawem np. amerykańskiego mączniaka agrestu są zmiany na owocach, które nie nadają się do użytku. Mączniakowi nie sprzyjają opady ani wilgoć w odróżnieniu od wielu innych patogenów grzybowych, do rozwoju których konieczna jest odpowiednia wilgotność powietrza. Do zakażeń dochodzi podczas przemieszczania się zarodników wytworzonych na chorych częściach na zdrowe. Grzyb zimuje między łuskami porażonych pąków i na niezdrewniałych pędach przed
zimą.
Przeczytaj również:
Małgorzata Wyrzykowska
