Co wywołuje rdzę gruszy?
Nagoć sawinowa (grzyb wywołujący rdzę gruszy), to grzyb z rzędu rdzawców, który dla pełnego rozwoju wymaga dwóch roślin żywicielskich, w tym przypadku jedną jest jałowiec sabiński a drugim grusza. Zimuje na pędach jałowca. Wiosną na jego pędach rozwijają się telia wytwarzające teliospory.
W kwietniu teliospory tworzą podstawki, na których drogą płciową wytwarzają się bazydiospory, a te przenoszone przez wiatr na kilkaset metrów (a czasem na odległość kilku kilometrów) osiadają i infekują liście grusz. W miejscach, gdzie bazydiospory wniknęły w blaszkę liściową grusz, powstają pomarańczowe plamy ze spermogoniami wytwarzającymi bezpłciowe zarodniki zwane ecjosporami.
Zobacz też: Rdza w zbożu. Jakie objawy?
Jakie są objawy rdzy gruszy?
Pierwsze objawy rdzy występują wiosną na młodych liściach grusz w postaci intensywnie zabarwionych pomarańczowo-czerwonych plam o różnej wielkości od kilku do kilkunastu milimetrów, o nieregularnych kształtach, a tkanka liścia w miejscu plam grubieje i staje się sztywna. Plamy stopniowo ciemnieją, a na nich pojawiają się drobne czarne punkty tzw. spermogonia grzyba. Latem, przeważnie w sierpniu, na dolnej stronie liścia, w miejscach plam, tworzą się najpierw nabrzmiałe, a następnie stożkowate 3-milimetrowe wyrostki wypełnione ognikami rdzy, które pękając, uwalniają zarodniki ognikowe.
Choroba, występując na gruszach, niszczy blaszkę liściową, a co za tym idzie, niszczy aparaty szparkowe, ogranicza powierzchnię asymilacyjną, osłabia wzrost i plonowanie drzew, a także przedwczesne opadanie liści. Osłabiając drzewo, prowadzi do słabego zawiązywania pąków kwiatowych w następnym sezonie oraz osłabia odporność na uszkodzenia mrozowe. Ważnym zabiegiem ograniczającym występowanie choroby jest przycinanie grusz, które ułatwi cyrkulację powietrza i lepszy dostęp światła słonecznego, co przełoży się na większą odporność na choroby dzięki szybkiemu osuszaniu po deszczach.
Kiedy zwalczać rdzę grusz?
Rdzę zaczynamy zwalczać w fazie pąków i zabieg powtarzamy w odstępach 10-dniowych aż do 30 dni po kwitnieniu. Spróbujmy w pierwszej kolejności zastosować wywar ze skrzypu, cebuli lub czosnku. Gdy te metody zawiodą, sięgnijmy po chemię, ale to ostateczność.
Czym zwalczać rdzę grusz?
Warto najpierw zastosować wywar, na chemię w przydomowym ogrodzie zawsze jest czas. Jeśli zdecydujemy się na walkę chemiczną z patogenem, to preparaty stosowane przy zwalczaniu parcha ograniczą również występowanie rdzy. Pamiętajmy, by stosować je zgodnie z poleceniem producenta umieszczonym na etykiecie środka.
Wywar z czosnku:
- 20 dag ząbków zemleć lub zetrzeć i zalać 10 l wody.
Odstawić na dobę, później zagotować i utrzymywać w stanie wrzenia przez 20 min. Wystudzić i stosować bez rozcieńczania na rdzę, inne choroby bakteryjne i grzybowe, a także na szkodniki, w tym mszyce.
Wywar z cebuli:
- 75 g cebuli zmiażdżyć, zalać 10 litrami wody i gotować 10 min.
Stosować bez rozcieńczania w przypadku chorób grzybowych i mszyc.
Wywar ze skrzypu:
- 1 kg świeżego lub 20 dag suszonego ziela skrzypu zalewamy 10 litrami wody i moczymy ziele przez dobę.
- Po upływie tego czasu wstawiamy do gotowania na 30 min.
Po wystudzeniu pryskamy zaatakowane drzewa grusz podczas słonecznej pogody, najlepiej o poranku. Zabieg powtarzamy co 3 dni przez około 3 tygodnie. Warto pamiętać, że wywar ze skrzypu to dobry preparat także na kędzierzawość liści brzoskwini oraz do walki z mączniakiem rzekomym i prawdziwym.
Niektórzy polecają również roztwór z sody oczyszczonej, który sporządzimy z 10 litrów ciepłej wody i 50 g sody, dokładnie wymieszanej.
Małgorzata Wyrzykowska
