Dżdżownice kojarzone są głównie z deszczem. To właśnie po deszczu można je spotkać najczęściej. Skąd więc nazwa „dżdżownice”? W języku staropolskim deszcz nazywano „deżdż”, a z godnie z poprawną odmianą wyrażenie „po deszczu” brzmiało nie inaczej jak „po dżdżu”.
Dżdżownice to ważny element ekosystemu
Rodzina dżdżownicowatych słynie z tego, że pozytywnie wpływa na glebę, a dokładniej na przetwarzanie i nawożenie ziemi. Ich działanie skupia się też na uwalnianiu składników odżywczych, które ułatwiają roślinom wzrost. Dzieje się tak, ponieważ ich zadaniem w porze deszczowej jest rozkładanie martwego materiału organicznego w glebie.
Jaki wpływ na uprawy zbóż ma działalność dżdżownic?
Badacze z Uniwersytetu Stanowego Kolorado postanowili przyjrzeć się bliżej działalności dżdżownic. Swoje wnioski opublikowali w artykule najnowszego numeru czasopisma naukowego „Nature Communications”. Analizy wykazały, że dżdżownice użyźniają gleby znacznie bardziej, niż przypuszczano. Według zespołu badawczego Stivena J. Fonte’a, mogą być odpowiedzialne za 6,5% światowej produkcji zbóż.
Co wykazała analiza map populaci różnych gatunków dżdżownic?
Autorzy zdecydowali się również na analizę map populacji różnych gatunków dżdżownic oraz właściwości gleb i plonów. Pokusili się też o porównanie wcześniejszych badań produktywności roślin. Celem było oszacowanie wpływu danych stworzeń na światową produkcję upraw.
Naukowcy dowiedli, że dżdżownicowate pomagają chronić rośliny przed czynnikami chorobotwórczymi, pobudzając je do wytwarzania mechanizmów obronnych. Dzięki temu rośliny mogą chronić się przed chorobami, które wpływają na spowolnienie wzrostu lub osłabienie plonów.
Jaki wkład w produkcję zbóż mają dżdżownice?
Badania wykazały, że w skali światowej dżdżownice produkują aż 6,5% zbóż (w tym kukurydzy, ryżu, pszenicy i jęczmienia) oraz 2,3% roślin strączkowych. Oznacza to około 140 milionów ton zbóż rocznie.
Okazuje się, że ich wkład może być znacznie większy. Profesor Fonte, w rozmowie z AFP, zaznaczył, że ze względu na brak środków na badania w niektórych częściach świata, wkład części gatunków nie został wystarczająco dookreślony. Mowa tu na przykład o gatunkach zamieszkujących tropiki.
Ochrona populacji dżdżownic
Dżdżownice swoją produkcją przewyższają Chiny i Rosję. Mimo tego, że Chiny uchodzą za światowego lidera, jeśli chodzi o pszenicę (137,7 mln ton), a Rosja planuje wyprodukować w tym roku 120 mln to zbóż, dżdżownice nadal wygrywają.
Efektywną pracą, dżdżownicowate, odznaczają się m.in. na „globalnym Południu”. Szacuje się, że w tej części świata, zwierzęta te, odpowiadają za 10% całkowitej produkcji zbóż, głównie w regonie Afryki Subsaharyjskiej. W Ameryce Łacińskiej i na Karaibach odnotowano 8% wkład dżdżownic w gospodarkę rolną.
Badacze ze Stanów Zjednoczonych sugerują, że inwestycje w politykę i praktyki agroekologiczne, których celem byłoby wsparcie populacji dżdżownic i ogólnej różnorodności biologicznej gleby, mogłyby okazać się dobrym rozwiązaniem. Dlaczego? Jak wiadomo, współczesne rolnictwo, w dużym stopniu, opiera się na używaniu pestycydów, czyli substancji chemicznych, które są ogromnym zagrożeniem m.in. dla dżdżownic.
Źródło: National Georaphic.pl
Patrycja Lisowska
