Dlaczego rolnicy chętnie wybierają pszenżyto?
Na słabych stanowiskach na których nie poradzi sobie pszenica jara i jęczmień jary, pszenżyto da radę. Dlatego gatunek w czystym siewie znajduje miejsce w płodozmianie na słabszych glebach, kiedy z różnych powodów nie udało się zasiać ozimin lub też jako komponent jarych mieszanek zbożowych i zbożowo-strączkowych.
Co warte podkreślenia – większość rejestrowanych odmian ma cechy przewódek i są gospodarstwa, gdzie po późno schodzących przedplonach zamiast ryzykować z siewem ozimin, sieje się pszenżyto jare w listopadzie i grudniu. Mankamentem pszenżyta jarego jest, że dosyć późno dojrzewa i ma skłonność do porastania ziarna w kłosie.
LOZ Pszenżyta na rok 2024
Rekomendacje odmian pszenżyta jarego tworzy 9 województw. LOZ na 2024 r. prezentujemy na mapie (dla woj. pomorskiego są to zalecenia zeszłoroczne), zaś w tabeli przedstawiamy zestawienie najważniejsze cechy odmian z LOZ i odporność na choroby oraz poziom plonowania w ostatnich latach w sieci COBORU.
Obecnie po wpisie tej najnowszej w sumie w Krajowym rejestrze będzie 16 odmian pszenżyta jarego. Obecnie odmianami najczęściej rekomendowanymi na LOZ są w kolejności: Impetus, Hugo i Santos. Poniżej ich charakterystyka (wg listy opisowej COBORU):
- Impetus – jest odmianą o niskich roślinach, o dużej odporności na wyleganie. Plenność dobra. Odporność na mączniaka prawdziwego i rdzę żółtą – dość duża, na rdzę brunatną, rynchosporiozę, brunatną plamistość liści, septoriozę liści i septoriozę plew – średnia. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania dość mała. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała.
- Hugo – jest odmianą o roślinach przeciętnej wysokości i dość małej odporności na wyleganie. Plenność dość dobra. Odporność na rdzę żółtą, brunatną plamistość liści, septoriozę plew i fuzariozę kłosów – dość duża, mączniaka prawdziwego, rynchosporiozę i septoriozę liści – średnia, na rdzę brunatną – dość mała. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym przeciętna. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania przeciętna. Zawartość białka mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
- Santos – jest odmianą o dość wysokich roślinach, o średniej odporności na wyleganie. Plenność dobra. Odporność na rdzę brunatną, rdzę żółtą, rynchosporiozę, brunatną plamistość liści, septoriozę liści i septoriozę plew – dość duża, na mączniaka prawdziwego – mała. Termin kłoszenia i dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren bardzo duża, wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania dość mała. Zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.
Marek Kalinowski