Ziemniaki bardzo wczesne: lista odmian zalecanych na 2025 rokuJustyna Czupryniak/Kalinowski/Canva
StoryEditorZiemniaki

Ziemniaki bardzo wczesne: lista odmian zalecanych na 2025 rok

04.04.2025., 13:30h

Uprawa tzw. młodych ziemniaków nie jest łatwa, ale ceny często z dużą nawiązką pozwalają odzyskać poniesione nakłady. Aby jeszcze przyspieszyć zbiór albo uzyskać wyższy plon handlowy wskazane jest podkiełkowywanie sadzeniaków.

Ziemniaki jadalne gotowe do zbioru po 40 dniach

Na zbiór najwcześniejszy, już po 40 dniach od wschodów, nadają się niektóre odmiany bardzo wczesne ziemniaka jadalnego. Część odmian z tej grupy wczesności lepiej jest jednak uprawiać do końca wegetacji. Jest to jednak uzależnione nie tylko od genetyki odmian, ale i specyfiki mikroklimatu w regionie. Na mapie pokazujemy Listy Odmian Zalecanych bardzo wczesnych ziemniaka. Znajdziecie tam informację, czy nadają się one w danym województwie na zbiór już po 40 dniach od wschodów (jedna gwiazdka) lub wyraźną rekomendację, aby zbierać odmianę po zakończeniu wegetacji (dwie gwiazdki).

Krajowe odmiany wczesnych ziemniaków odporne na choroby

Atutem krajowych odmian jest ich wysoka odporność na choroby wirusowe, szczególnie na wirusy Y i wirusy liściozwoju. Wiele odmian jest też dość odpornych na parcha zwykłego, który oszpeca bulwy. Sprawcy choroby sprzyja uprawa ziemniaków na glebach alkalicznych, zwłaszcza świeżo zwapnowanych, ale bakterie parcha zwykłego infekują w dość szerokim zakresie pH gleby od 5,2 do 8,0. Rozwojowi parcha sprzyja stosowanie nierozłożonego, słomiastego obornika.

Zobacz też: Czy uprawa ziemniaka się opłaca? Komentarze rolników [WIDEO]

Poza alkalicznym pH gleby, słabymi piaszczystymi glebami i stanowiskami, gdzie stosowano nierozłożony słomiasty obornik, parchowi sprzyjają dodatkowo suche i ciepłe stanowiska oraz sezony z niedoborami opadów. Krytyczną fazą oddziaływania tych czynników na presję parcha zwykłego jest tuberyzacja. Bakteria najlepiej rozwija się w czasie wiązania bulw, kiedy jest sucho i upalnie.

Szybka tuberyzacja - cecha odmian ziemniaka na wczesny zbiór

Szybkie wchodzenie w tuberyzację (wiązanie bulw) jest cechą genetyczną odmian najlepiej nadających się do uprawy na najwcześniejszy zbiór. Dzięki temu odmiany z grupy bardzo wczesnych budują dość wysoki plon handlowy już w 40 dni od wschodów ziemniaka (ok. 50–55 dni od wysadzenia).

Odmiany predysponowane do uprawy na najwcześniejszy zbiór różnią się cechami kulinarnymi:

  • smakiem,
  • kształtem,
  • barwą,
  • typem kulinarnym.

LOZ ziemniaków na wczesny zbiór

Ziemniaki młode występują na ogół w typie B (wszechstronnie użytkowy) lub AB (sałatkowy do wszechstronnie użytkowego). Trzeba mieć to na uwadze przy wyborze odmiany. Poniżej przedstawiamy krótką charakterystykę najczęściej rekomendowanych do uprawy w kraju odmian jadalnych bardzo wczesnych.

image
Mija 26 lat od wpisania do Krajowego rejestru odmiany Denar (na zdjęciu). Ta jeszcze do 2021 r. była wieloletnim liderem LOZ odmian bardzo wczesnych ziemniaka i dopiero w 2022 r. zdetronizowała go Impresja. Widać na liście rosnącą konkurencję najnowszych odmian, m.in. Werbeny i Surmi zarejestrowanych w 2020 r., Piwonii zarejestrowanej w 2021 r. i najnowszej Colomby zarejestrowanej w 2024 r.
FOTO: Marek Kalinowski
  • Impresja wpisana do Krajowego rejestru w 2015 r., bardzo wczesna, w typie konsumpcyjnym sałatkowym do sałatkowo-ogólnoużytkowego, o dość dobrym smaku po zakończeniu wegetacji. Bulwy duże, o regularnym kształcie, okrągło owalne, o bardzo płytkich oczkach. Skórka żółta, miąższ jasnożółty. Plenność po 40 dniach od pełni wschodów oraz po zakończeniu wegetacji dobra. Duży udział frakcji handlowej w plonie ogólnym. Odporność na wirusa Y i zarazę ziemniaka – mała. Odmiana odporna na patotyp Ro1 mątwika ziemniaczanego.
  • Riviera wpisana do Krajowego rejestru w 2015 r., bardzo wczesna, w typie konsumpcyjnym sałatkowym do ogólnoużytkowego, o przeciętnym smaku po zakończeniu wegetacji. Bulwy duże, o regularnym kształcie, okrągłe, o bardzo płytkich oczkach. Skórka żółta, miąższ jasnożółty. Plenność po 40 dniach od pełni wschodów duża do bardzo dużej, po zakończeniu wegetacji średnia. Duży udział frakcji handlowej w plonie ogólnym. Odporność na wirusa Y – duża, na zarazę ziemniaka – mała. Odmiana odporna na patotyp Ro1 mątwika ziemniaczanego.

image
Ziemniaki bardzo wczesne: lista odmian zalecanych na 2025 roku
FOTO: Marek Kalinowski

Marek Kalinowski

Warszawa
11°C
Pochmurno
wi_00
pon.
wi_00
21°C
10°C
wt.
wi_00
15°C
12°C
śr.
wi_00
26°C
11°C
czw.
wi_00
26°C
14°C
pt.
wi_00
25°C
12°C
14. kwiecień 2025 10:36