Należy też podkreślić znaczną przewagę odmian mieszańcowych nad populacyjnymi. Najlepsze mieszańce plonują w badaniach COBORU nawet o 30% i więcej w stosunku do wzorca (wzorcem w 2019 r. była średnia plonowania 14 odmian populacyjnych). Jeżeli ktoś śledzi te informacje przed każdym sezonem, zauważy zapewne, że systematycznie na LOZ przybywa odmian mieszańcowych i te od dwóch lat stanowią 50% rekomendowanych odmian. Poza przewagą w plonowaniu, odmiany mieszańcowe mają też lepszą przydatność w żywieniu zwierząt i na rynku uzyskują lepsze ceny.
Lista Odmian Zalecanych
Listy Odmian Zalecanych żyta ozimego do siewu jesienią 2020 r. pokazujemy na mapie i tradycyjnie przedstawiamy charakterystykę kilku najczęściej rekomendowanych w kraju odmian (wg opisu COBORU). Te rekomendacje zmieniają się i wpływ na to mają wyniki plonowania w doświadczeniach, a także susze w ostatnich dwóch sezonach. Np. odmiana KWS Binntto będąca liderem LOZ w ub.r. spadała na 5 pozycję wśród odmian najczęściej rekomendowanych do siewów jesienią 2020 r., a na pozycję tegorocznego lidera wskoczyła odmiana także z firmy KWS – KWS Vinetto.
- KWS Vinetto F1 – dmiana mieszańcowa trójkomponentowa (z systemem „Pollen Plus”, tj. ze wzmocnioną odpornością na porażenie sporyszem), przeznaczona do uprawy na ziarno. Plenność bardzo dobra. Odporność na rdzę brunatną, rdzę źdźbłową, septoriozy liści, rynchosporiozę, choroby podstawy źdźbła – dość duża, na pleśń śniegową i mączniaka prawdziwego – średnia. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie dość dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie ziarna w kłosie średnia, liczba opadania dość duża, zawartość białka dość mała. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego dobra do bardzo dobrej, końcowa temperatura kleikowania średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia.
- KWS Dolaro F1 – odmiana mieszańcowa trójkomponentowa (z systemem „Pollen Plus”, tj. ze wzmocnioną odpornością na porażenie sporyszem), przeznaczona do uprawy na ziarno. Plenność bardzo dobra. Odporność na rdzę brunatną, rdzę źdźbłową, rynchosporiozę i septoriozy liści – dość duża, na pleśń śniegową, choroby podstawy źdźbła i mączniaka prawdziwego – średnia. Rośliny dość niskie, o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia późny, dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie dość dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym średnia. Odporność na porastanie ziarna w kłosie i liczba opadania średnie, zawartość białka dość mała. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego duża do bardzo dużej, końcowa temperatura kleikowania bardzo wysoka. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała.
- Dańkowskie Granat – odmiana populacyjna, przeznaczona do uprawy na ziarno. Plenność powyżej najlepiej plonujących odmian populacyjnych. Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną i rdzę źdźbłową – dość duża, na pleśń śniegową, septoriozy liści i choroby podstawy źdźbła - średnia, na rynchosporiozę – dość mała. Rośliny o przeciętnej wysokości i średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren i wyrównanie średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie ziarna w kłosie i liczba opadania średnie, zawartość białka dość duża. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego średnia, końcowa temperatura kleikowania wysoka. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia.
- KWS Serafino F1 – odmiana mieszańcowa trójkomponentowa (z systemem „Pollen Plus”, tj. ze wzmocnioną odpornością na porażenie sporyszem), przeznaczona do uprawy na ziarno. Plenność bardzo dobra. Odporność na pleśń śniegową, rdzę brunatną, septoriozy liści i rynchosporiozę – dość duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę źdźbłową i choroby podstawy źdźbła – średnia. Rośliny średnie, o średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren i wyrównanie średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość mała. Odporność na porastanie ziarna w kłosie średnia, liczba opadania dość duża, zawartość białka mała. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego bardzo duża, końcowa temperatura kleikowania wysoka. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała.
- KWS Binntto F1 – odmiana mieszańcowa trójkomponentowa (z systemem „Pollen Plus”, tj. ze wzmocnioną odpornością na porażenie sporyszem), przeznaczona do uprawy na ziarno. Plenność bardzo dobra. Odporność na choroby podstawy źdźbła, rdzę brunatną, rynchosporiozę i septoriozy liści – dość duża, na pleśń śniegową i rdzę źdźbłową – średnia, na mączniaka prawdziwego – dość mała. Rośliny dość niskie, o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia późny, dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie dość dobre, gęstość ziarna w stanie zsypnym średnia. Odporność na porastanie ziarna w kłosie i liczba opadania średnie, zawartość białka dość mała. Lepkość maksymalna kleiku skrobiowego średnia, końcowa temperatura kleikowania niska. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała.
- KWS Vinetto to wg regionalnych komisji Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego najlepsza odmiana na rynku, rekomendowana na Listach Odmian Zalecanych do uprawy w 2020 r. w 14 województwach
- Hodowla odmian mieszańcowych żyta mieszańcowego odbywa się w warunkach sztucznej izolacji (w namiotach foliowych), ale także na polach. Obcopylność gatunku to z jednej strony trudność w hodowli, a z drugiej – skokowy przyrost potencjału plonowania odmian mieszańcowych
Marek Kalinowski
Zdjęcia: Marek Kalinowski
