Ustawodawcy zwrócili uwagę na to, że przepisy unijne uzależniają otrzymywanie dopłat bezpośrednich od prowadzenia na posiadanych gruntach działalności rolniczej. Nie regulują natomiast kwestii, czy ubiegający się o płatności musi posiadać tytuł prawny do gruntów. Taki stan powodował, że blisko 11,6 tys. ha gruntów należących w Polsce do Agencji Nieruchomości Rolnych było w posiadaniu bezumownych użytkowników, którzy pobierali na nie płatności bezpośrednie. Proceder uprawiało ponad 1200 osób. Część z nich była nastawiona jedynie na pobieranie dopłat. Drugą grupę stanowili dzierżawcy, którzy mimo zakończenia umowy nie oddali ziemi do Zasobu Skarbu Państwa. Byli dzierżawcy uprawiali bez tytułu prawnego ponad 8 tys. ha ziemi.
Nowe przepisy mają ukrócić wyłudzanie dopłat do nielegalnie zajętych gruntów oraz zmusić nielegalnych użytkowników do wydania ziemi ANR. Występując o dopłaty, użytkownik państwowych gruntów musi mieć dowód na posiadanie tytułu prawnego do ziemi, czyli np. umowę dzierżawy. Resort rolnictwa zapowiada również, iż sprawy zwrotu ziemi przez byłych dzierżawców będą rozstrzygały sądy.
Nowe przepisy mają odnosić się nie tylko do płatności bezpośrednich, ale także płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych, ekologicznych i ONW z obecnego PROW oraz płatności rolnośrodowiskowych z PROW 2007–2013.
Ustawa ma wejść w życie 15 marca br., tj. w pierwszym dniu składania wniosków o dopłaty bezpośrednie za 2016 r. ms
