KRIR prosił o dopłaty do krów mlecznych
19 lipca 2023 r. prezes KRIR, Wiktor Szmulewicz, napisał w imieniu rolników do ministra rolnictwa i rozwoju wsi, Roberta Telusa, z prośbą o uruchomienie pomocy dla gospodarstw zajmujących się produkcją mleka. Powodem apelu był sprzeciw rolników wobec stwierdzenia Komisji Europejskiej, że obecne spadki cen mleka należy traktować jako korektę sytuacji rynkowej po okresie rekordowo wysokich cen.
MRiRW zaleca analizę powodów spadku cen mleka
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w związku z pismem, które wpłynęło do KRIR, zaleciło rolnikom przeanalizowanie powodów, dla których rynek mleka notuje obniżki, choć w latach 2021-2022 cena na mleko była bardzo dobra.
Spadek importu polskiego nabiału do Chin
MRiRW w odpowiedzi dla KRIR zauważa, że pogorszenie sytuacji na rynku mleka jest obserwowane od 2022 r., co przełożyło się na obniżenie unijnych cen sprzedaży następujących produktów mlecznych:
- proszków mlecznych,
- serwatki w proszku.
W IV kwartale 2022 r. zauważalnie obniżyły się również unijne ceny sprzedaży masła.
Ministerstwo jako główny powód pogorszenia rynkowej sytuacji na rynku mleka wskazuje znaczący spadek importu realizowanego przez Chiny, który w największym stopniu można zaobserwować w sprzedaży mleka w proszku.
Korekta cen nabiału na rynkach europejskich
Od kilku miesięcy obserwowany jest również spadkowy trend cen zbytu nabiału, który na w Unii Europejskiej wymusił na zakładach mleczarskich korektę cen skupu mleka. Jak twierdzi MRiRW, spadki cen nie miały jednolitej przyczyny.
Początki obniżek cen mleka na Litwie i Łotwie
Pierwsze obniżki cen mleka zostały odnotowane na koniec 2022 na Litwie i Łotwie, a już kilka tygodnia później objęły resztę państw członkowski UE.
Jaka była średnia cena skupu mleka w UE w 2022 r.?
Jak podaje MRiRW, średnia cena skupu mleka w UE, w grudniu 2022 była równa 58,25 EUR/100 kg (+0,8% m/m), po czym do czerwca 2023 został odnotowany spadek do poziomu 44,36 EUR/100 kg (-10,2% r/r).
Niskie ceny skupu mleka w Polsce
Od stycznia 2023 r. spadają ceny skupu mleka w Polsce. W grudniu 2022 r. historycznie wysoka cena skupu mleka w Polsce była równa 59,39 EUR/100 kg i była wyższa od średniej unijnej, podczas gdy w 6 miesięcy została obniżona o 27,4% do poziomu 43,12 EUR/100 kg.
W których krajach UE ceny skupu mleka były niższe niż w Polsce?
W czerwcu 2023 r. ceny skupu mleka były niższe niż w Polsce w następujących państwach:
- Belgii,
- Bułgarii,
- Danii,
- Estonii,
- Irlandii,
- na Łotwie,
- Litwie,
- Niemczech,
- Rumunii,
- Słowenii,
- Słowacji,
- Szwecji.
Zdaniem MRiRW, powodem obniżek cen mleka w skupie na rynku unijnym są większe niż dotychczas dostawy produktu. Miesiącem, w którym zwykle odnotowywany jest wzrost dostaw mleka, jest maj, w którym zwiększyły się o 0,7%. Jak się okazuje, największy przyrost dostaw w ujęciu ilościowym został odnotowany nie tylko w Polsce, ale również:
- Niemczech,
- Niderlandach,
- Rumunii,
- Belgii.
Przeciwny trend zaobserwowano we:
- Francji,
- Włoszech.
Zróżnicowana podaż mleka na rynku światowym
Jak podkreśla MRiRW, na rynku światowym obserwowana jest zróżnicowana podaż surowca mlecznego.
– W USA wzrosła ona podobnie jak w UE o 0,8% r/r, w Wielkiej Brytanii była wyższa o 0,1% r/r, podczas gdy w Nowej Zelandii spadła o 0,5% r/r, najwyższy spadek odnotowując w Australii o 4,8% r/r.
Obecne ceny skupu mleka, które spadły w UE do poziomu 44 EUR/100 kg, podczas gdy w USA oraz Oceanii osiągnęły poziom 34 EUR/100kg, są odzwierciedleniem sytuacji pomiędzy podażą i popytem – czytamy w piśmie.
Dopłaty do krów nie są dobrym rozwiązaniem?
MRiRW pisze, że spadek rynkowych cen sprzedaży przetworów mlecznych zwraca uwagę klientów na te produkty, szczególnie w dobie inflacji, co stwarza korzyści dla sektorów produkcji i przetwórstwa mleka.
Obecnie rolnicy mają możliwość skorzystania z dopłat do krów z Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej. Jak wynika z odpowiedzi MRiRW, ustanowienie w aktualnej sytuacji dodatkowych dopłat do krów mlecznych przy zwiększonej produkcji mleka mogłoby doprowadzić do zwiększenia dostaw i w efekcie kolejnych spadków cen lub przechwycenie przez podmioty skupujące mleko poprzez odpowiednie skupy.
Czy MRiRW zleci przeprowadzenie badań rynku mleka?
MRiRW stwierdziło, że w świetle obliczeń przedstawionych przez rolników w piśmie, konieczne będzie wystąpienie przez ministerstwo do Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB, "który prowadzi badania opłacalności produkcji mlecznej, o ustosunkowanie do informacji i wyliczeń KRIR, a także o przeprowadzenie analizy wpływu wprowadzenia potencjalnych dodatkowych dopłat do krów mlecznych na sytuację popytowo-podażową w Polsce"
oprac. Justyna Czupryniak
źródło:
