Kujawsko-Pomorskie
Rozwój lokalny kierowany przez społeczność (RLKS) to jeden z elementów realizacji polityki terytorialnej województwa. Idea RLKS ma wywrócić tradycyjną „odgórną” politykę rozwoju do góry nogami: inicjatywę przejmą społeczności lokalne, które tworząc partnerstwo zrealizują zintegrowaną strategię rozwoju.
- Mieszkańcy najlepiej wiedzą jakie są najpilniejsze potrzeby ich społeczności oraz najbliższego sąsiedztwa. To oni mają często najlepsze pomysły na skuteczne rozwiązanie wielu pilnych lokalnych problemów. O zapotrzebowaniu na tworzenie takich instrumentów świadczy rosnąca popularność budżetów obywatelskich. Idziemy w tym samym kierunku, tylko na większą skalę: dajemy mieszkańcom środki oraz narzędzia, by z tych pieniędzy skorzystać. Liczymy na zaangażowanie i współpracę oraz efekty w postaci rozwoju gospodarczego i społecznego - mówi marszałek województwa kujawsko-pomorskiego Piotr Całbecki.
Taki mechanizm wspierania inicjatyw lokalnych sprawdził się dotychczas na terenach wiejskich, gdzie środki z Unii Europejskiej trafiały w ostatnich latach między innymi za pośrednictwem lokalnych grup działania. W nowym unijnym rozdaniu ze wsparcia skorzystają też społeczności lokalne w miastach.
RLKS będzie kierowany przez lokalne grupy działania (LGD), czyli partnerstwa tworzone przez przedstawicieli władz publicznych, partnerów społecznych i gospodarczych oraz mieszkańców. LGD - działające jako stowarzyszenia posiadające osobowość prawną - są organizacjami otwartymi, do których w każdej chwili mogą przystąpić kolejni partnerzy. Na jednym obszarze może działać jedna lokalna grupa działania, która będzie realizować jedną lokalną strategię rozwoju.
W Kujawsko-Pomorskiem możliwe do utworzenia są dwa rodzaje LGD, które będą korzystać z różnych źródeł wsparcia. LGD obejmujące obszary wiejskie i rybackie oraz miasta do 20 tysięcy mieszkańców Na terenach wiejskich i wiejsko-miejskich Kujaw i Pomorza powstało już 20 takich organizacji oraz 1 grupa rybacka. W podobnym kształcie działały one w poprzednim okresie unijnego programowania.
Do głównych zadań LGD należą: opracowanie lokalnej strategii rozwoju (LSR), organizowanie naborów wniosków o wsparcie, ich ocena i wybór a także monitorowanie wdrażania LSR. Lokalne grupy działania będą też wspierać wnioskodawców w przygotowaniu dokumentacji i aplikowaniu o środki.
Wsparcie w ramach RLKS trafi między innymi na aktywizację społeczno-zawodową mieszkańców. Chodzi między innymi o działania na rzecz osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym poprzez tworzenie klubów samopomocy, świetlic środowiskowych, klubów młodzieżowych i klubów pracy. Środki umożliwią także realizację projektów z zakresu organizowania społeczności lokalnej oraz rozwoju przedsiębiorczości społecznej.
Społeczności lokalne na terenach wiejskich i miast do 20 tysięcy mieszkańców mogą ponadto liczyć na wsparcie między innymi na inwestycje przyczyniające się do rewitalizacji społeczno-gospodarczej miejscowości wiejskich oraz rozbudowę publicznej infrastruktury turystycznej, rekreacyjnej, kulturalnej oraz drogowej. Pula środków dla tych obszarów przeznaczona jest także na wspieranie przedsiębiorczości i zwiększenie liczby miejsc pracy, między innymi poprzez pomoc dla mikro i małych przedsiębiorstw, tworzenie małych inkubatorów przedsiębiorczości, szkolenia podnoszące kompetencje zawodowe, rozwój produktów lokalnych oraz budowę sieci w zakresie tzw. krótkich łańcuchów dostaw żywności. Samorząd województwa przeznaczył na realizację RKLS środki z: Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego – 76 mln euro (ponad 300 mln złotych), Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich – 33 mln euro (ponad 130 mln złotych) oraz PO Ryby – 3 mln euro (12 milionów złotych).