Na przestrzeni ostatnich lat, dystans w poziomie aspiracji edukacyjnych między mieszkańcami terenów wiejskich i miast wyraźnie się zmniejszał. Wciąż jednak na wsi pozostają takie problemy, jak gorsze wyniki sprawdzianów szóstoklasistów i egzaminów gimnazjalnych czy słabsze efekty nauki języka angielskiego. Jedną z organizacji celujących w wyrównywanie szans edukacyjnych społeczności wiejskich jest Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej.
Do tej pory w dziewięciu edycjach programu wzięło udział już 27 800 uczniów z ponad 360 gimnazjów z terenów wiejskich, a kilkuset nauczycieli zostało przeszkolonych z nowoczesnych metod edukacji językowej. W nadchodzącym roku szkolnym będzie realizowana jubileuszowa 10. edycja projektu, w ramach którego kolejne 50 grup gimnazjalistów z obszarów wiejskich nauczy się języka angielskiego. Pierwszym działaniem będzie szkolenie dla nauczycieli, które odbędzie się w październiku. W tym roku z dodatkowych zajęć z języka angielskiego skorzysta około 750 gimnazjalistów.
Misja przyroda
Priorytetem w dziedzinie edukacji jest także podnoszenie świadomości prośrodowiskowej. Życie wsi toczy się w bezpośredniej bliskości przyrody, a działania mieszkańców mają ogromny wpływ na jakość środowiska. Edukacja ekologiczna ma za zadanie wykształcić nowe spojrzenie na otoczenie i nauczyć jak chronić przyrodę racjonalnie korzystając z jej dóbr. Zmiany klimatyczne widoczne w ostatnich latach są jednym z argumentów, które najlepiej świadczą o potrzebie edukacji w tym kierunku. Dotyczy to przede wszystkim mieszkańców wsi, dla których efekty anomalii pogodowych są najbardziej dotkliwym w skutkach problemem.
Jest to jeden z powodów, dla których podnoszenie świadomości ekologicznej społeczności wiejskich jest obszarem zainteresowania Fundacji EFRWP.* Jeszcze w tym roku fundacja zaprosi szkoły podstawowe i gimnazja do uczestnictwa w ogólnopolskim konkursie inicjatyw ekologicznych „Misja Przyroda”. Konkurs zostanie ogłoszony już we wrześniu. Nagrody to 10 wyjazdów na pięciodniowe zielone szkoły do Wolińskiego Parku Narodowego. Zajęcia będą odbywały się w nowoczesnym ośrodku edukacji ekologicznej w CWM Grodno. Ośrodek położony jest w sercu Wolińskiego Parku Narodowego nad brzegiem morza. Zwycięzcy konkursu przejdą pełen cykl edukacyjny oparty o bogate zasoby parku i metodę edukacyjną realizowaną w CWM Grodno. W czasie zajęć terenowych uczestnicy wcielą się w rolę odkrywców i badaczy lasów, plaż czy jezior. Swoją wiedzę poszerzą podczas zajęć laboratoryjnych w nowoczesnej pracowni przyrodniczej na szycie wolińskiego klifu. Uczniowie będą mieli do dyspozycji profesjonalne mikroskopy stacjonarne i przenośne, kamery mikroskopowe, szereg urządzeń wskaźnikowych do prowadzenia doświadczeń i wiele innych sprzętów, które zostały przygotowane zgodnie z wytycznymi Centrum Nauki Kopernik.
W ośrodku prowadzone są też działania na skalę lokalną. Szkoły z 5 powiatów wokół CWM Grodno objęte są projektem realizowanym wspólnie z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska w Szczecinie. Dzięki tej współpracy, grupy mogą skorzystać nie tylko z bezpłatnych zajęć edukacyjnych, ale także z darmowego transportu! Do końca roku odbędzie się jeszcze 31 zajęć, a informację o dostępnych terminach „Zupełnie innej lekcji przyrody” i innych działaniach realizowanych w ośrodku można znaleźć na stronie www.grodno.edu.pl.
Ekonomia przede wszystkim
Obszarem, gdzie miasto i wieś dzieli wyraźny dystans, jest także stosunek do ekonomii. Mimo upływu lat te dysproporcje wciąż się utrzymują. To duży problem, bo niska jakość edukacji ekonomicznej ma realny wpływ na całościowy rozwój obszarów wiejskich, ale także na funkcjonowanie pojedynczych gospodarstw. Oddalenie od centrów finansowych i ośrodków akademickich czy niski kapitał społeczny poprzednich pokoleń, to tylko kilka powodów wykluczenia ekonomicznego mieszkańców wsi – i to zarówno starszych pokoleń, jak i młodzieży. Stąd potrzeba prowadzenia działań edukacyjnych również na tym polu. Ogólnopolski projekt edukacji ekonomicznej „Na własne konto” wypełnia lukę w tym obszarze. Partnerstwo Narodowego Banku Polskiego i Fundacji EFRWP od czterech lat pozwala z sukcesem realizować kolejne edycje projektu. Kolejna edycja projektu zaplanowana jest na ferie zimowe 2017.
„Programy edukacyjne EFRWP mają na celu wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży z małych miast i wsi. Staramy się, aby udział w programie dawał im motywację do działania, chęci do dalszej nauki, a tym samym – lepszy start w dorosłe życie. Finansujemy dodatkowe zajęcia z języka angielskiego, edukacji ekonomicznej i przedsiębiorczości. Organizujemy warsztaty kulinarne oraz wyjazdy na zielone szkoły połączone z lekcjami przyrody.” Krzysztof Podhajski, prezes zarządu Fundacji Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej.
* W ostatnich trzech latach głównym działaniem był projekt „Misja Przyroda. Zielone szkoły w parkach narodowych”. Dzięki tej inicjatywie 7200 uczniów szkół wiejskich wyjechało na bezpłatne pięciodniowe zielone szkoły, których motywem przewodnim była edukacja ekologiczna przez poznanie bogactwa przyrodniczego regionu. Partnerami projektu były wszystkie 23 polskie parki narodowe, do których wyjeżdżały grupy. Podobnie jak przy realizacji projektu językowego, nauczyciele realizujący „Misję Przyrodę” uczestniczyli w dwudniowym szkoleniu, które przygotowywało ich do projektu.
